آینده پژوهی آموزش عالی
آرمان خالدی؛ رضا اسدی فرد؛ علی شجاعتی؛ جلیل غریبی
چکیده
ماهیت مشاغل در آینده به‌واسطۀ روندها و تغییر و تحولات سطح جامعه با امروز متفاوت هستند. بنابراین، نمی‌توان انتظار داشت که نیروی انسانی‌ای که برای مشاغل گذشته آموزش دیده‌اند، پتانسیل ایفای نقش در مشاغل جدید و نوظهور آینده را داشته باشند. دراین‌بین، مشاغل بخش کشاورزی به‌عنوان یکی از بخش‌های دارای توان اشتغال‌زایی بالا نیز تحت‌تأثیر ...
بیشتر
ماهیت مشاغل در آینده به‌واسطۀ روندها و تغییر و تحولات سطح جامعه با امروز متفاوت هستند. بنابراین، نمی‌توان انتظار داشت که نیروی انسانی‌ای که برای مشاغل گذشته آموزش دیده‌اند، پتانسیل ایفای نقش در مشاغل جدید و نوظهور آینده را داشته باشند. دراین‌بین، مشاغل بخش کشاورزی به‌عنوان یکی از بخش‌های دارای توان اشتغال‌زایی بالا نیز تحت‌تأثیر روندهای تحول‌آفرین تغییر خواهند کرد. ازاین‌رو، مقالۀ حاضر به دنبال آینده‌پژوهی مشاغل بخش کشاورزی است. برای این هدف، از رویکرد کیفی پیمایش محیطی به‌عنوان روش اکتشافی در آینده‌پژوهی استفاده شده است. در این راستا، با استفاده از بررسی اسناد و گزارش‌ها و همچنین شناسایی سیزده متخصص در حوزه‌های مختلف کشاورزی به‌خصوص پژوهش، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مشاغل کشاورزی به روش گلولۀ برفی و مصاحبه با آن‌ها، فهرست روندهای تحول‌آفرین آینده و همچنین تأثیر آن بر مشاغل این بخش تحلیل شد. درمجموع، نتایج مقاله نشان می‌دهد که از یک‌طرف، روندهایی مانند کاهش توان اقتصادیِ و کوچک‌شدن زمین‌های کشاورزی و متعاقب آن افزایش ریسک فعالیت‌های کشاورزی بر اشتغال حوزۀ کشاورزی تأثیر منفی دارند و از طرف دیگر، روند افزایش جمعیت و ضروری‌بودن تولیدات کشاورزی برای جامعه عواملی هستند که به‌خودی‌خود قدرت قابل‌توجهی برای مقابله با این عوامل و افزایش تقاضای مشاغل کشاورزی دارند. برایند این عوامل نهایتاً سبب ظهور مشاغل مبتنی بر محصولاتی با حاشیۀ سود بالاتر و دانش‌بنیان و تمرکز بر کسب‌وکارهای کاهش یا بازیابی ضایعات خواهد شد.
