آینده پژوهی آموزش عالی
فراتحلیل موضوعی و بررسی انتقادی پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در زمینۀ آینده‌پژوهی

محسن طاهری دمنه؛ علی ذاکری؛ ابوالفضل اسدنیا

دوره 14، شماره 3 ، تیر 1401، ، صفحه 86-49

https://doi.org/10.22035/isih.2022.4817.4719

چکیده
  حرکت از فضای رشتگی به سمت گفتمان‌های میان‌رشته‌‌ای با تمرکز بر حل مسائل واقعی، به یک روند مهم در آموزش عالی تبدیل شده و نسل‌های آتی دانشگاه‌ها به سمت میان‌رشته‌‌ای شدن پیش خواهند رفت. در این میان مطالعات نظام‌مند آینده‌ها یا آینده‌پژوهی نیز مورد توجه دانشگاهیان در رشته‌های مختلف قرار گرفته است. در این مقاله به‌منظور بررسی ...  بیشتر

میان رشته‌ای
یک نظریه در باب میان‌رشتگیِ؛ مقدمه و گزارشی از یک پژوهش

مرتضی بحرانی

دوره 12، شماره 1 ، دی 1398، ، صفحه 1-28

https://doi.org/10.22035/isih.2020.3738.3899

چکیده
  رویکرد میان‌رشته‌ای، رویکرد پساتوسعه به دانش است؛ رویکردی که آرمان‌‌‌‌ـ‌هنجار مسئولیت را پیش می‌نهد: «میانِ» سوژه و ابژه، خود و دیگری، و گذشته و آینده چیزی لازم است تا خدشه‌های نظام غایی امنیت را جبران کند. بدون این غایت میانی، همۀ ارزش‌های نو در معرض خدشه و انحراف هستند. اما این مسئولیت نیز با محدودیت روبه‌رو است؛ به‌گونه‌ای ...  بیشتر

میان رشته‌ای
ضرورت و امکان‌پذیری میان‌رشتگی در آموزش‌های پیش از دانشگاه؛ کولاژی از آیندهٔ مدرسه

محسن طاهری دمنه؛ زهرا حیدری دارانی

دوره 11، شماره 4 ، مهر 1398، ، صفحه 69-99

https://doi.org/10.22035/isih.2020.3557.3750

چکیده
  به‌رغم آن‌که ساحت میان‌رشته‌­ای چه از نظر مفهوم‌‌پردازی و چه از نظر کاربرد هنوز در میانهٔ راه است، بیشتر مطالعات در این زمینه بر سوژهٔ دانشگاه متمرکز بوده و بر لزوم ایجاد جریان میان‌رشته‌­ای در دانشگاه توجه نشان داده‌اند. با وجود این، تجربهٔ زیست دانشگاهی نشان می­دهد انسان دانشگاهی که مهارت میان‌رشته‌­ای را پیش از دانشگاه ...  بیشتر

میان رشته‌ای
استعاره و میان‌رشتگی؛ بیان موارد کاربستِ استعاره‌ها در پژوهش میان‌رشته‌ای

قاسم درزی

دوره 10، شماره 2 ، فروردین 1397، ، صفحه 1-26

https://doi.org/10.22035/isih.2018.277

چکیده
  تشبیه و استعاره، از صنایعِ مهم ادبی محسوب می‍شوند که در تبیین و رفع ابهام از مفاهیم مبهم و پیچیده نقشی مهمی دارد. گرچه استعاره‍‌ها بیشتر در زمرۀ صنایع ادبی به‌حساب می‌آیند و ابعادِ زیبایی‌شناختیِ آن‌ها شناخته‌شده‌تر است، اما در دورۀ مدرن توانسته‌اند راه خود را به دنیای علم نیز باز نمایند و نقشی تأثیرگذار در اکتشافاتِ برجستۀ ...  بیشتر

گونه‌شناسی شعر فارسی از منظر ادب سیاسی

حمید نساج؛ مرتضی حاجی مزدارانی

دوره 6، شماره 4 ، آذر 1393، ، صفحه 85-122

https://doi.org/10.7508/isih.2014.24.006

چکیده
  در میان دسته‌بندی‌های متعدد و متنوع ارائه شده برای اندیشه‌های سیاسی در اسلام و ایران معمولاً بر حوزه‌هایی همچون فقه سیاسی، فلسفه سیاسی، کلام سیاسی و سیاست‌نامه‌نویسی تأکید می‌شود، اما ایرانی‌ترین حوزه اندیشه‌ورزی در ایران اسلامی را بایستی در حوزه شعر جستجو کرد. زیرا که سپهر اندیشه ایرانی شعر است و اغلب فقها و فلاسفه و متکلمان ...  بیشتر

فلسفه کاربردی و میان رشتگی

محمدصادق زاهدی

دوره 6، شماره 2 ، خرداد 1393، ، صفحه 1-17

https://doi.org/10.7508/isih.2014.22.001

چکیده
  امروزه کاربردی کردن دانش به رویکرد غالب در سیاست‌گذاری آموزش عالی تبدیل شده است. در این میان، کاربردی کردن علوم نظری از دشواری و پیچیدگی خاصی برخوردار است، زیرا تقسیم‌بندی علوم به نظری و کاربردی، این دو را در برابر یکدیگر قرار می‌دهد. با این حال مدت‌هاست علومی همچون فیزیک، شیمی و ریاضیات، که از علوم پایه محسوب می‌شوند، به ...  بیشتر

رشته‌های دانشگاهی: کارکردها، کارکردها و تحولات

نعمت‌الله فاضلی

دوره 6، شماره 1 ، اسفند 1392، ، صفحه 1-30

https://doi.org/10.7508/isih.2014.21.001

چکیده
  این نوشتار از دو بخش اصلی تشکیل شده است؛ بخش نخست، بررسی نظری رشته‌های دانشگاهی در جهان است. این بخش، به چیستی رشته‌های دانشگاهی، چگونگی پیدایی و تکوین آن‌ها، کارکردهای آغازین و سرانجام، و بحران‌های ناشی از تحول در کارکردهای رشته‌های دانشگاهی اختصاص دارد. بخش دوم، به بررسی وضعیت رشته‌های دانشگاهی در ایران می‌پردازد. به این منظور، ...  بیشتر

شهر؛ پدیده‌ای میان رشته‌ای

سید ابوالحسن ریاضی

دوره 6، شماره 1 ، اسفند 1392، ، صفحه 101-115

https://doi.org/10.7508/isih.2014.21.005

چکیده
  ظهور رویکردهای میان‌رشته‌ای در آموزش و پژوهش، افق جدیدی را در بن‌بست مدرنیته، فراروی قلمرو دانش و حوزه‌ی حل مسائل و مشکلات قرار داد. با این حال، تبیین اینکه میان‌رشتگی شامل چه قلمروهایی می‌شود، خود یکی از معضلات و مشکلاتی بوده است که هنوز نیز بر سر آن توافق و اجماعی وجود ندارد. در میان پدیده‌هایی که میان‌رشته‌ای بودن آنها، آشکار ...  بیشتر

فرهنگ‌شناسی: میان‌رشتگی و علم انسان‌شناسی

جبار رحمانی

دوره 5، شماره 3 ، شهریور 1392، ، صفحه 1-19

https://doi.org/10.7508/isih.2014.19.001

چکیده
  یکی از مباحث مهم در مطالعات علم طی دو دهه اخیر، مبحث میان‌رشته‌ای بودن و چگونگی تلفیق علوم مختلف و دستاوردهای آنها برای ایجاد شناخت بهتر و کامل‌تر از پدیده‌های علمی است. میان‌رشتگی به عنوان راه حلی برای فرارفتن از مرزهای سرسخت دانش ها و نزدیک‌تر کردن هر چه بیشتر علوم مختلف است. رشته‌ای بودن نتیجه تقسیم کار تاریخی میان حوزه‌های ...  بیشتر

ترجمه به مثابه اقدامی میان‌رشتگی

مرتضی بحرانی

دوره 4، شماره 1 ، بهمن 1390، ، صفحه 113-128

https://doi.org/10.7508/isih.2012.13.006

چکیده
  در باب ترجمه، از زاویه‌های مختلفی بحث شده است. عموماً بر این نکته اجماع وجود دارد که ترجمه، پدیده‌ای میان‌فرهنگی است؛ بدین معنا که مترجم در کار خود با بیش از یک فرهنگ سروکار داشته و دارد. در این مقاله، از زاویه‌ای دیگر، استدلال می‌شود که عمل ترجمه، علاوه بر میان‌فرهنگی بودن، از آغاز یک عمل میان‌رشته‌ای بوده است. بدین معنا که مترجمان ...  بیشتر

از شرق‌شناسی تا مطالعات پسااستعماری: رویکردی میان‌رشته‌ای

محمد رضا دهشیری

دوره 3، شماره 4 ، مهر 1390، ، صفحه 61-90

https://doi.org/10.7508/isih.2011.12.004

چکیده
  این مقاله ضمن تبیین سیر تحول از رویکرد چند رشته­ای در مطالعات شرق‌شناسی قرن نوزده و نیمه نخست قرن بیستم به رویکرد میان رشته­ای در مطالعات پسااستعماری در نیمه دوم قرن بیستم، با نگاهی تاریخی و تحلیلی، به تشریح مراحل گذار از مطالعات چند فرهنگی به مطالعات میان فرهنگی می­پردازد و تحولات روش شناختی از چند رشتگی به سوی میان‌رشتگی ...  بیشتر

میان‌رشته‌ای به مثابه مسئولیت : نگاهی هنجاری

مرتضی بحرانی

دوره 3، شماره 1 ، دی 1389، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.7508/isih.2011.09.001

چکیده
  میان‌رشتگی‌، چه در مقام آموزش و چه در مقام پژوهش، در بسیاری از کشورهای جهان به‌عنوان روشی نوین در نهاد دانش، جای خود را باز کرده است. اینکه چه اقتضائاتی میان‌رشتگی را به منصۀ ظهور رسانده است، و چه عواملی آن را بسط و یا تعدیل می‌کنند، نیازمند یک بررسی همه‌جانبه است. در تحلیل بررسی‌های موجود، اگرچه به‌علل مختلف ظهور و بسط و تعدیل ...  بیشتر

تنوع گونه‌شناختی در آموزش و پژوهش میان‌رشته‌ای

علی خورسندی طاسکوه

دوره 1، شماره 4 ، آذر 1388، ، صفحه 57-83

https://doi.org/10.7508/isih.2009.04.003

چکیده
  با توجه به رشد سازمانی سه دهه اخیر فعالیت‌های میان‌رشته‌ای در آموزش و نیز اشاعه رویکردهای میان‌رشته‌ای در نهادهای تولید علم و اندیشه، اکنون می‌توان ادعا کرد میان‌رشتگی در اجتماعات و ساختارهای آکادمیک از جایگاه و اعتبار قابل اعتنایی برخوردار است. ادبیات موجود در زمینه فعالیت‌ها و تجارب میان‌رشته‌ای نیز گونه‌ها و اَشکال متنوع ...  بیشتر

میان‌ رشتگی در علوم سیاسی در دانشگاه‌های کانادا: مفهوم و اجرا

امیر محمد حاجی یوسفی

دوره 1، شماره 2 ، فروردین 1388، ، صفحه 41-46

https://doi.org/10.7508/isih.2009.02.003

چکیده
  بسیاری از اندیشمندان علوم سیاسی در حال حاضر، بر این باورند که مطالعه سیاست صرفاً، با استفاده از یک رشته ممکن نیست و مطالعات درون‌رشته‌ای (استفاده از مجموعه‌ای از حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی، مانند سیاست مقایسه‌ای، نظریه سیاسی، روابط بین‌الملل و ...) و میان‌رشته‌ای (نه تنها علوم سیاسی، بلکه مساعدت از رشته‌هایی دیگر مانند اقتصاد، ...  بیشتر