ORIGINAL_ARTICLE
چیستی و چرایی مفهوم میانرشتهای آیندهنگاری راهبردی در فرارشتۀ آیندهپژوهی
ظهور فرارشتۀ آیندهپژوهی پس از جنگ جهانی دوم، سبب کنار نهاده شدن غیبگویی و پیشگوییهای پیامبرگونه شد. این فرارشته با وجود فرازوفرودهای گوناگون در طول دهههای اخیر، همواره سعی در ارائه گزارههایی علمی درباره آینده داشته است. در این میان، رویکردها و مفاهیم مختلفی در عرصه آیندهپژوهی تولید شده است که هریک با وجود برخی نقاط مشترک، دارای ویژگیها و ممیزههایی هستند. یکی از مهمترین این مفاهیم، آیندهنگاری راهبردی است. این مقاله در پی بررسی چیستی و چرایی این مفهوم است. در این راستا ابتدا به تعریف و تعیین جایگاه آیندهنگاری راهبردی در آیندهپژوهی پرداخته شده و سپس ماهیت میانرشتهای این مفهوم و مبانی معرفتشناسی آن، مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفته است. یافتههای این مقاله نشان میدهند که آیندهنگاری راهبردی بهعنوان یک میانرشته به مسیر روبهرشد خود ادامه میدهد و برخلاف برخی دیگر از رویکردهای آیندهپژوهی با شکست و افول روبهرو نشده است. این میانرشته از نوعی عقلانیت درونپارادایمی برخوردار است و متناسب با ویژگیهایی که دارد، میتواند در زمینههای مختلف برنامهریزی بلندمدت کشور، بهویژه در حوزههای اقتصادی، بسیار رهگشا و کارساز باشد. در پایان مقاله، پیشنهادهایی در راستای توجه و بهکارگیری هرچه بیشتر آیندهنگاری راهبردی در کشور ارائه شده است.
http://www.isih.ir/article_258_cc7d691fae906d4a473709c66dbc6cd8.pdf
2017-06-22
1
24
10.22631/isih.2017.258
راهبرد
معرفتشناسی
عقلانیت جهانشمول
عقلانیت درونپارادایمی
عقلانیت تجربی
عقلانیت ارزشی
عملگرایی
مسلم
شیروانی ناغانی
shirvanimoslem@yahoo.com
1
دانشجوی دکترای آیندهپژوهی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران
LEAD_AUTHOR
محمد رحیم
عیوضی
eivazi.daneshjo@yahoo.com
2
استاد جامعهشناسی سیاسی، گروه آیندهپژوهی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
AUTHOR
حاکم
قاسمی
ghasemi20@yahoo.com
3
دانشیار علوم سیاسی، گروه آیندهپژوهی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران
AUTHOR
بهرامی، آرش؛ یادگارزاده، غلامرضا؛ و پرند، کورش (1388). روششناسی پویایی سیستم در نظام آموزش عالی. تدبیر، 203، 58-53.
1
تریگ، راجر (1394). فهم علم اجتماعی (مترجم: شهناز مسمیپرست). تهران: نشر گل آذین.
2
چالمرز، آلن (1393). چیستی علم (چاپ چهاردهم؛ مترجم: سعید زیباکلام). تهران: سمت.
3
خزایی، سعید؛ و الهی دهقی، ایرج (1391). عوامل موفقیت در آیندهنگاری ملی. فصلنامه مطالعات آیندهپژوهی، 2، 28-5.
4
خلیل، طارق (1388). مدیریت تکنولوژی (چاپ سوم؛ مترجم: سیدمحمد اعرابی و داود ایزدی). تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
5
غفاریان، وفا؛ و کیانی، غلامرضا (1380). استراتژی اثربخش. تهران: نشر فرا.
6
ناظمی، امیر؛ و قدیری، روحالله (1385). آیندهنگاری از مفهوم تا اجرا. تهران: مرکز صنایع نوین.
7
Appiah, G., & Sarpong, D. (2015). On the influence of organizational routines on strategic foresight. Foresight, 17(5), 512–527. doi: 10.1108/FS-11-2014-0067
8
Ackoff, R. (1981). Creating the corporate future: Plan or be planned. New York: John Wiley.
9
Amanatidou, E. (2011). Grand challenges–a new framework for foresight evaluation. EU-SPRI Conference, Manchester.
10
Bell, W. (2005). Foundations of futures studies: Human science for a new era. New Brunswichk, NJ: Transaction Publishers.
11
Bourgeois, P. (2001). Technology foresight for strategic decision making. Regional conference on technology foresight for central and eastern Europe and the newly independent states, Vienna, Austria.
12
Calof, J., Tanguay, D., & Spring, L. (2006). Addressing Canada’s foresight capacity: A report to the national science advisor. Science and Technology Foresight Directorate, Office of the National Science Advisor, Government of Canada, Ottawa.
13
Dufva, M., Konnola, T., & Koivisto, R. (2015). Multi-layered foresight: Lessons from regional foresight in Chile. Futures, 73, 100-111. doi: 10.1016/j.futures.2015.08.010
14
FOREN (2001). A practical guide to regional foresight. Seville, Spain: IPTS.
15
Gaspar, T. S. (2015). Strategia Sapiens–strategic foresight in a new perspective. Foresight, 17(5), 405-426. doi: 10.1108/FS-03-2015-0017
16
Glenn, J. C., Gordon, T. J., & Dator, J. (2001). Closing the deal: How to make organizations act on futures research. Foresight, 3(3), 177-189. doi: 10.1108/14636680110803111
17
Godet, M. (1994). From anticipation to action. Paris: UNESCO publication.
18
Godet, M., & Durance, P. (2011). Strategic foresight for corporate and regional development. Paris: UNESCO publication.
19
Hideg, E. (2002). Implications of Two new paradigms for futures studies. Futures, 34(3), 283-294. doi: 10.1016/S0016-3287(01)00044-1
20
Hines, A., & Bishop, P. (2007). Thinking about the future: Guidelines for the strategic foresight. Washington: Social Technologies LLC.
21
Ingvar, D. H. (1985). Memory of the future: An essay on the temporal organization of conscious awareness. Hum Neurobiol, 4(3), 127-136.
22
Kapoor, R. (2001). Future as fantasy: Forgetting the flaws. Futures, 33(2), 161-170. doi: 10.1016/S0016-3287(00)00061-6
23
Keenan, M. (2003). Technology foresight: An introduction. Technology foresight for organizers, Ankara, Turkey.
24
Kuhn, T. (1970). The structure of scientific revolutions. Chicago: university of Chicago press.
25
Kuosa, T. (2011). Evolution of futures studies. Futures, 43, 327-336. doi: 10.1016/j.futures.2010.04.001
26
Kuosa, T. (2012). The evolution of strategic foresight: Navigating public policy making. Oxfordshire: Routledge.
27
Miles, I., & Keenan, M. (2003). Overview of methods used in foresight. Technology foresight for organizers, Ankara, Turkey. 8-12 December.
28
Mullin, J., Adam, R. M., Halliwell, J. E., & Milligan, L. P. (2000). Science, technology, and innovation. Ottawa: International Development Research Centre (IDRC).
29
Paya, A., & Baradaran Shoraka, H. (2010). Futures studies in Iran: Learning through trial and error. Futures, 42(5), 484-495. doi: 10.1016/j.futures.2009.11.033
30
Podesta, G. P., Natenzon, C. E., Hidalgo, C., & Toranzo, F. R. (2013). Interdisciplinary production of knowledge with participation of stakeholders: A case study of a collaborative project on climate variability, human decisions and agricultural ecosystems in the Argentine Pampas. Environmental Science & Policy, 26, 40–48. doi: 10.1016/j.envsci.2012.07.008
31
Popper, K. R. (1969). Conjectures & refutations. London: Routledge and Kegan Paul.
32
Popper, R. (2008). How are foresight methods selected?. Foresight, 10(6), 62-89. doi: 10.1108/14636680810918586
33
Porter, M. E. (1998). Competitive advantage: Techniques for analyzing industrial and competitors. New York: Free Press.
34
Pourezzat, A. (2008). Building the future: Undertaking proactive strategy for national outlook. Futures, 40(10), 887-892.doi: 10.1016/j.futures.2008.07.024
35
Rejeski, D., & Olson, R. L. (2006). Has futurism failed?. The Wilson Quarterly, Wilson Institute, Washington D.C; Winter, 14-21.
36
Riedy, C. (2009). The influence of futures work on public policy and sustainability. Foresight, 11(5), 40-56. doi: 10.1108/14636680910994950
37
Robbins, L. (1984). An essay on the nature and significance of economic science. London: Macmillan Company.
38
Sardar, Z. (2010). The namesake: Futures; Futures studies; Futurology; Futuristic; Foresight What’s in a name?. Futures, 42(3), 177-184. doi: 10.1016/j.futures.2009.11.001
39
Saritas, O., Taymaz, E., & Tumer, T. (2006). Vision 2023: Turkey’s national technology foresight program: A contextualist description and analysis. Economic Research Center Middle East Technical University.
40
Shimizu, K. (2011). The cores of strategic management. Oxfordshire: Routledge.
41
Silva, M. (2015). A systematic review of foresight in project Management literature. Procedia Computer Science, 64, 792-799. doi: 10.1016/j.procs.2015.08.630
42
Slaughter, R. (1995). The foresight principle: Cultural recovery in the 21st century. London: Adamantine Press.
43
Slaughter, R. (2002). Futures studies as a civilizational catalyst. Futures, 34, 349-363. doi: 10.1016/S0016-3287(01)00049-0
44
Smits, R., Zweck, A., Rader, M., Barre, R., & Salo, A. (2001). Strategic policy intelligence: Current trends, the state of play and perspectives. Seville, Spain: IPTS.
45
Stein, Z. (2007). Modeling the demands of interdisciplinarity: Toward a framework for evaluating interdisciplinary endeavors. Integral Review, 4, 92-107. doi: 10.1.1.538.9065&rep
46
Stevenson, T. (2001). The futures of futures studies. Futures, 33(7), 665-669. doi: 10.1016/S0016-3287(01)00009-X
47
UNIDO. (2005). Technology foresight manual (vol. 1). Vienna: United Nations Industrial Development Organization.
48
Vishnevskiy, K., Meissner, D., & Karasev, O. (2015). Strategic foresight: State of the art and prospects for Russian corporations. Foresight, 17(5), 460-474. doi: 10.1108/FS-11-2014-0075
49
Voros, J. (2003). A generic foresight process framework. Foresight, 5(3), 10-21. doi: 10.1108/14636680310698379
50
ORIGINAL_ARTICLE
پیشنیازها و سازوکار برنامه درسی میانرشتهای دانشگاهی برای تقویت آیندهپژوهی در راستای تحقق معرفت جامع
هدف پژوهش حاضر، تبیین پیشنیازها و سازوکار برنامه درسی میانرشتهای دانشگاهی بهمنظور تحقق معرفت جامع است. روش پژوهش این مقاله، توصیفیـتحلیلی و استنتاجی بوده و در پی پاسخ به دو پرسش است؛ 1. پیشنیازهای برنامه درسی میانرشتهای دانشگاهی چیست؟ 2. سازوکار تحقق معرفت جامع حاصل از برنامه درسی میانرشتهای در آموزش عالی، چگونه است؟ یافتهها نشان داد که «عمدهترین پیشنیاز برنامه درسی میانرشتهای دانشگاهی، درک اهمیت میانرشتهای در راستای خودرهبرسازی یادگیرنده است». لازم است دستاندرکاران این حوزه دریابند که تقسیم موضوعها به مواد درسی مجزا، برقراری ارتباط میان مفاهیم را دشوار میکند. رویکرد موضوعمحور کنونی، سبب پرورش نیافتن مهارتهای فکری سطح بالا و نیز بیتوجهی به ابعاد بینشی و مهارتی یادگیری میشود. همچنین ازآنجاکه منظور از معرفت جامع، نوعی یادگیری است که دربردارندۀ همزمان شناخت، بینش و مهارت باشد، بنابراین، برنامه درسی دانشگاهی باید بهگونهای باشد که فراگیران بتوانند به همۀ ابعاد معرفت جامع دست یابند. سازوکار میانرشتهای، درصدد فراهم کردن فرصت بحث و تفکر، آشنا کردن استادان با رویکردهای نوین تدریس، سنجش نیازهای محلی و ملی و مشاهده نتایج در محتوای برنامه درسی، و بهکارگیری روش مناسب ارزشیابی از برنامههای درسی است. با بهرهمندی از برنامه درسی میانرشتهای میتوان به تحقق معرفت جامع که هدف والای دانشگاه است، کمک کرد.
http://www.isih.ir/article_259_1faafc844a270016353b446ea7a0f7d0.pdf
2017-06-22
25
41
10.22631/isih.2017.1937.2480
معرفت جامع
آموزش عالی
برنامه درسی میانرشتهای
پیشنیاز
سازوکار
مهدی
سبحانی نژاد
msnd47@gmail.com
1
دانشیار علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
AUTHOR
سولماز
نورآبادی
solnorr@yahoo.com
2
استادیار علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
احمدی، پروین؛ نورآبادی، سولماز (1388). رویکرد تلفیقی، شیوهای اثربخش در آموزش علوم. در همایش رویکردهای نوین یاددهی و یادگیری در آموزش علوم. 2 دی. ماکو، ایران.
1
اعتمادیزاده، هدایتالله؛ لیاقتدار، محمدجواد؛ نصر، احمدرضا؛ و موسیپور، نعمتالله (1390). تأملی بر پژوهش میانرشتهای در آموزش عالی. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 3(2)، 50-15. doi: 10.7508/isih.2011.1011.002
2
باقری، خسرو؛ سجادیه، نرگس؛ و توسلی، طیبه (1389). رویکردها و روشهای پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
3
پورموسی، مرتضی؛ و ابراهیمیقوام، صغری (1387). تحول رویکردهای نوین یادگیری؛ آموزش در فرایند تلفیقی جهانینگری و محلی شدن، چالشها و مسائل عمده نظامهای آموزشی. در هشتمین همایش انجمن مطالعات برنامه درسی ایران (8 و 9 آبان، بابلسر)، تهران: پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش.
4
پیغامی، عادل (1387). درآمدی بر طراحی برنامههای درسی با تأکید بر رویکردهای تلفیقی. دانشکده معارف و اقتصاد. دانشگاه امام صادق(ع).
5
پیغامی، عادل؛ تورانی، حیدر (1388). گونهشناسى رهیافتهاى تلفیقى در طراحى برنامههاى درسى و دلالتهاى کاربردى آن براى رشتة اقتصاد. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 2(1)، 85-57. doi: 10.7508/isih.2010.05.003
6
حسینزاده، محمد (1390). درآمدی بر معرفتشناسی و مبانی معرفت دینی. تهران: انتشارات مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
7
خنجرخانی، ذبیحالله؛ نصرآبادی، حسنعلی بختیار و ابراهیمی دینانی، آرزو (1388). درآمدى بر ضرورت، جایگاه و انواع مطالعات میانرشتهای در آموزش عالى. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 2 (1)، 186-167. doi: 10.7508/isih.2010.05.007
8
خورسندی طاسکوه، علی (1387). گفتمان میانرشتهای دانش (چاپ اول). تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
9
عارفی، محبوبه (1383). بررسی برنامههای درسی رشته علوم تربیتی در آموزش عالی ایران و راهکارهایی برای بهبود آن (رساله دکتری مدیریت آموزشی). دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
10
علیعسگری، مجید؛ و صفایی موحد، سعید (1387). فرابرنامه درسی، الگویی نوین برای تلفیق برنامه درسی در دوره متوسطه. در همایش انجمن مطالعات برنامه درسی ایران (چاپ اول). تهران: گرافیک تردید.
11
قادری، حیدر؛ شکاری، عباس (1393). ارزیابی کیفیت برنامه درسی علوم تربیتی. فصلنامه پژوهش در برنامهریزی درسی. 11(14)، 162-147.
12
مطهری، مرتضی (1390). مجموعه آثار (جلد 3). تهران: صدرا.
13
معروفی، یحیی؛ کیامنش، علیرضا؛ مهرمحمدی، محمود؛ و علیعسگری، مجید (1386). ارزشیابی کیفیت تدریس در آموزش عالی: بررسی برخی دیدگاهها. فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 5، 112-81.
14
شورت، ادموند (1387). روششناسی مطالعات برنامه درسی (مترجم: محمود مهرمحمدی و همکاران). تهران: سمت.
15
مهرمحمدی، محمود (1388). ملاحظات اساسی در باب سیاستگذاری توسعه علوم میانرشتهای در آموزش عالی از منظر فرایند تکوین. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 1(3)، 18-1. doi: 10.7508/isih.2009.03.001
16
مهرمحمدی، محمود؛ و احمدی، پروین (1380). برنامههای درسی تلفیقی؛ رویکردی متفاوت با برنامههای درسی موضوعی/ دیسیپلینی؛ شیوه سنتی. فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا، 39، 217-200.
17
میلر، جی. پی. (1383). نظریههای برنامه درسی (مترجم: محمود مهرمحمدی؛ چاپ سوم). تهران : سمت.
18
Arredondo, D. E., & Rucinski, T. T. (1998). Principal perceptions and beliefs about integrated curriculum use. Journal of Educational Administration, 36, 286-298. doi: 10.1108/09578239810214722
19
Bean, J.A (1997). Curriculum integration. New York and London: Teachers College.
20
Billett, S. (2009). Realising the educational worth of integrating work experiences in higher education. Studies in Higher Education, 34(7), 827–843. doi:10.1080/03075070802706561
21
Brewer, T. M. (2002). Integrated curriculum: what benefit?. Arts Education Policy Review, 103(4), 31–36. doi:10.1080/10632910209600296
22
Duevel, L. M (1999). The international Baccalaureate experience: university perseverance, attainment and perspectives on the process (Unpublished doctoral dissertation). USA: Purdue University.
23
Evers, F., & Wolstenholme, J. (2007). Integrating knowledge, skills, and values into the curriculum development process at the University of Guelph-Humber. New Directions for Teaching and Learning, 2007(112), 83–91. doi:10.1002/tl.300
24
McCormack, R., Pancini, G., & Tout, D. (2010). Learningful work: Learning to work and learning to learn. International Journal of Training Research, 8(1), 40–52. doi:10.5172/ijtr.8.1.40
25
Weters, J. (2008). A pathway to achievement. T.H.E journal. 35 (9), 32-36.
26
ORIGINAL_ARTICLE
سیستم اطلاعات جغرافیایی در پژوهشهای باستانشناسی ایران؛ پیشینه، روند و مشکلات
فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) بالغ بر 30 سال است که برای مطالعات باستانشناسی بهکار میرود و بهطور فزایندهای درحال گسترش است. گسترش استفاده از این سیستم در باستانشناسی، نتیجه تکثیر و دردسترس بودن برنامههای نرمافزاری جغرافیایی، پیشرفت در فناوری رایانه و فراوان بودن دادههای مکانی در زمینه باستانشناسی است. باستانشناسی ایران نیز از این قاعده مستثنا نبوده و در سالهای اخیر بررسیها و پایاننامههای زیادی بخشی از مطالعات خود را به این مقوله اختصاص دادهاند. این مقاله با مروری بر ضرورت استفاده از نظریههای مکانی در باستانشناسی، به بررسی و نقد کاربرد این سیستم در باستانشناسی ایران میپردازد. پس از بررسی فعالیتهای انجامشده مبتنیبر این سیستم در ایران که در دو حوزه چشمانداز و درونمحوطهای انجام شده است، مشخص شد که عدم آشنایی کامل باستانشناسان با قابلیتها و امکانات این سیستم و توجیه نشدن کاربران آشنا با این سیستم که از دانشآموختگان رشتههای جغرافیا بوده و درصدد کمک به باستانشناسان برآمدهاند، ازجمله مهمترین مشکلات بر سر راه کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در باستانشناسی ایران است؛ هرچند میتوان عوامل دیگری چون دشواری ساخت مدل مکانی برای تمامی اشیا و شکلهای متنوع بهدستآمده از کاوش، بهروزرسانی نشدن بانکهای اطلاعاتی بهدلیل طولانی بودن روند تفسیرهای باستانشناسی از کاوش تا آماده شدن برای چاپ، پیچیدگی مشاهدههای باستانشناسی، تنوع زیاد ابزارها، مفاهیم و کارکردهای خاص، نقشهکشی و تجزیهوتحلیل تصویر، تنوع فرهنگی و منطقهای، گاهنگاری و چارچوبهای تاریخی، هزینهبر بودن و نبودن توافق در بین باستانشناسان ایرانی را نیز در این امر دخیل دانست.
http://www.isih.ir/article_237_bda0a97acd75d90269b6d183e2e09604.pdf
2017-06-22
43
65
10.22631/isih.2017.1616.2248
باستانشناسی
سیستم اطلاعات جغرافیایی
روندها
حوزه چشمانداز و درونمحوطهای
محمود
حیدریان
heydarianm92@gmail.com
1
استادیار باستانشناسی، گروه باستانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
AUTHOR
حمیدرضا
قربانی
ghorbani.hr@birjand.ac.ir
2
استادیار باستانشناسی، گروه باستانشناسی، دانشکده هنر، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
LEAD_AUTHOR
حسنعلی
عرب
has.arab@gmail.com
3
استادیار باستانشناسی، گروه باستانشناسی، دانشگاه هنر شیراز، شیراز، ایران
AUTHOR
شهرام
پارسه
heydarianm@lit.sku.ac.ir
4
دانشآموخته کارشناسی ارشد باستانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
AUTHOR
آزموده اردلان، علیرضا (1383). سیستمهای اطلاعات جغرافیایی GIS. تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
1
توفیقیان، حسین (1377). کاربرد سیستمهای اطلاعات جغرافیایی در باستانشناسی براساس دادههای باستانشناسی محوطه شوش (پایاننامه کارشناسی ارشد باستانشناسی دوران تاریخی). دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2
جهانی، علی؛ و مسگری، سوسن (1380). سیستم اطلاعات جغرافیایی به زبان ساده. تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
3
حیدریان، محمود؛ خسروزاده، علیرضا؛ ساریخانی، مجید؛ و فتحنیا، امانالله (1392). ارزیابی الگوهای مکانی_زمانی محوطههای باستانی شهرستان سنقروکلیایی در GIS. پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 45(3)، 64-47.
4
سعیدی هرسینی، محمدرضا (1385). بررسی و تحلیل دادههای باستانشناختی حوضه رودخانه گاماسیاب در دوران مس سنگی (رساله منتشرنشده دکتری). دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
5
سعیدیهرسینی، محمدرضا؛ نیکنامی، کمالالدین؛ و طهماسبی، اکرم (1391). برهمکنش محیط و فرهنگ با چشمانداز جغرافیایی و تحلیل باستانشناختی از استقرارهای دوره مس سنگی زاگرس مرکزی. پژوهشهای باستانشناسی ایران، 2(2)، 36-25.
6
سنجری، سارا (1391). راهنمای کاربردی ArcGIS 10. تهران: انتشارات عابد.
7
شکویی، حسین (1377). اندیشههای نو در فلسفه جغرافیا (جلد اول). تهران: گیتاشناسی.
8
علیزاده، عباس (1381). تئوری و عمل در باستان شناسی (چاپ اول). تهران: پژوهشکدۀ سازمان میراث فرهنگی.
9
قرخلو، مهدی؛ و امیریان، سهراب (1382). سیستم اطلاعات جغرافیایی و کاربرد آن در باستان شناسی. مجله نامه انسانشناسی، 1(3)، 178-167.
10
کریمیان، حسن؛ جاوری، محسن؛ منتظرظهور، مهدی (1391). تحلیل الگوی استقراری شهرستان سمیرم در دوره انتقال از ساسانیان به قرون اولیه اسلامی. مجله پژوهشهای باستانشناسی ایران، 2(2)، 80-63.
11
مترجم، عباس؛ و نیکنامی، کمالالدین (1390). عصر مفرغ قدیم در شرق زاگرس مرکزی – ایران. مجله مطالعات باستانشناسی، 3(2)، 54-35.
12
محمدیفر، یعقوب (1384). بررسی و تحلیل آثار و استقرارهای اشکانی در زاگرس مرکزی (رساله دکتری). دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
13
مخدوم فرخنده، مجید؛ درویشصفت، علیاصغر؛ جعفرزاده، هورفر؛ و مخدوم، عبدالرضا (1390). ارزیابی و برنامهریزی محیطزیست با سامانههای اطلاعات جغرافیایی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
14
مقصودی، مهران؛ زمانزاده، سید محمد؛ فاضلی نشلی، حسن؛ چزغه، سمیرا (1391). نقش ساختارهای طبیعی در الگوی استقرار محوطههای پیش از تاریخ دشت تهران با استفاده از GIS. مجله برنامهریزی و آمایش فضا، 16(4)، 137-109.
15
مقصودی، مهران؛ فاضلی نشلی، حسن؛ عزیزی، قاسم؛ گیلمور، گوین؛ اشمیت، آرمین (1391). نقش مخروطهافکنهها در توزیع سکونتگاههای پیش از تاریخ از دیدگاه زمینشناسی (مطالعه موردی: مخروطهافکنه جاجرود و حاجی عرب). مجله پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 44(4)، 22-1.
16
موسویکوهپر، سید مهدی؛ حیدریان، محمود؛ آقایاریهیر، محسن؛ وحدتینسب، حامد؛ خطیبشهیدی، حمید؛ نیستانی، جواد (1390). تحلیل نقش عوامل طبیعی در توزیع فضایی محوطههای باستانی استان مازندران. مجله پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 75، 95-79.
17
موسوینیا، سید مهدی (1391). تحلیل باستانشناسی محوطههای ساسانی شهرستان خمین. مجله مطالعات باستانشناسی، 4(2)، 140-123.
18
نیکنامی، کمال الدین؛ محمدیفر، یعقوب؛ صراف، محمدرحیم (1385). تحلیل باستانشناختی استقرارهای اشکانی در زاگرس مرکزی. مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، 57(5)، 110-93.
19
نیکنامی، کمالالدین؛ خطیبشهیدی، حمید؛ سعیدی هرسینی، محمدرضا (1386). تئوریها و تکنیکهای مدلسازی پیشبینی (تخمین) مکانها و پراکنشهای سایتهای پیش از تاریخی در پهندشتهای باستانشناختی با کاربرد GIS و رگرسیون لجستیک: مطالعه موردی: حوزه رودخانه گاماسب، زاگرس مرکزی با کاربرد GIS. مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، 58(5)، 211-193.
20
یوسفیزشک، روح الله (25 اردیبهشت 1391). کاوشهای محوطه میمنتآباد (میمونآباد) براساس تحلیل سهبعدی (3D) در سیستم اطلاعات جغرافیایی (سخنرانی در دانشگاه تهران).
21
یوسفیزشک، روحالله؛ باقیزاده، سعید (1391). کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تحلیل الگوی استقراری: مطالعه موردی: محوطههای دشت درگز از دوره نوسنگی IV تا پایان عصر آهن. مجله پژوهشهای باستانشناسی ایران، 2(2)، 24-7.
22
Aldenderfer, M., & Maschner, H. D. G. (Eds.). (1996). Anthropology, space, and geographic information systems. Oxford: Oxford University Press.
23
Aldrich, J. H., & Nelson, F. D. (1984). Linear probability, logit, and probit models. Sage University Papers on Quantitative Applications in the Social Sciences, Beverly Hills: Sage.
24
Binford, L. R. (1962). Archaeology as anthropology. American antiquity, 28(2), 217-225.
25
Binford, L. R. (1968). Some comments on historical versus processual archaeology. Southwestern Journal of Anthropology, 24(3), 267-275. doi: 10.1086/soutjanth.24.3.3629348
26
Burrough, P. A. (1996). Principles of geographic information systems for land resources assessment. Oxford: Clarendon Press.
27
Carr, C. (1985). Introductory remarks on regional analysis. In: C. Carr, (Ed.). For Concordance in Archaeological Analysis: Bridging Data Structure, Quantitative Technique, and Theory (pp. 114–127), Kansas City: Westport Publishers.
28
Chrisman, N. (1997). Exploring geographic information systems. New York: John Wiley & Sons
29
Christaller, W. (1966). Central places in Germany. New York: St. Martin’s Press.
30
Craig, N. M. (2002). Recording large-scale archaeological excavations with GIS. ArcNews, Reterived from http://www.esri.com/news/arcnews/spring02articles/recordinglarge.html.
31
Davis, F. W. (1990). Information analysis if a spatial databace for ecological land classification. Photogrammetric Engineeiring and Remot Sensing, 56(5), 602-613.
32
De Gouvenian, R. (1995). Using of GIS for sensitive plant species conservation in landuse planning. The Environ Professional, 17(1), 27-33.
33
Earle, T. K.. (1976). A nearest neighbor analysis of two formative settlement systems. In: K. Flannery, (Ed.). The Early Mesoamerican Village, New York: Academic Press.
34
Flannery, K. V. (1976). The early Mesoamerican Village. New York: Academic Press.
35
George, A. (2007). Babylonian and Assyrian: A history of Akkadian. In: J. N. Postgate, (Ed.). Languages of Iraq, Ancient and Modern (pp. 31-71), London: British School of Archaeology in Iraq.
36
Grattan, J., & Torrence, R. (2007). Living under the shadow, the cultural impacts of volcanic eruptions. New York: Left Coast Press.
37
Hodder, I. (1999). The archaeological process, an introduction. Oxford: Blackwell Books.
38
Hodder, I. R., & Orton, C. (1976). Spatial analysis in archaeology. Cambridge University Press.
39
Hunt, E. D. (1992). Upgrading site-catchment analysis with the use of GIS: Investigating the settlement patterns of horticulturalists. World Archaeology, 24, 283-309. doi: 10.1080/00438243.1992.9980208
40
Johnson, G. A. (1977). Aspects of regional analysis in archaeology. Annual Review of Anthropology, 6, 479-508. doi: 10.1146/annurev.an.06.100177.002403
41
Katsianis, M., & Tsipidis, S. (2005). Trends and problems in archaeological GIS applications. In D. Triantis, D. & Vallianatos, F. (eds) Proceedings of the 2005 WSEAS International Conference on Engineering Education, (Conference Session: Educational & Instructional Tools in History & Archaeology), Vouliagmeni, Athens, Greece, 8-10/7/2005
42
Kohler, T. A. (1988). Predictive locational modeling: History and current practice. In: W. J. Judge, & L. Sebastian, (Eds.). Quantifying the Present and Predicting the Past: Theory, Method, and Application of Archaeological Predictive Modeling (pp. 19–59), US Department of the Interior, Bureau of Land Management Service Center, Denver, CO.
43
Kohler, T. A., & Parker, S. C. (1986). Predictive models for archaeological resource location. Advances in Archaeological Method and Theory, 9, 397-452.
44
Kohler, T. A., & Parker, S. C. (1986). Predictive models for archaeological resource location. In M. B. Schiffer (Ed.), Advances in archaeological method and theory (Vol. 9, pp. 397-452). New York: Academic Press.
45
Liu, L. X., Chen, Y., Lee, H., Wright, A., & Rosen, A., (2002). Settlement patterns and development of social complexity in the yiluo region, North China. Journal of Field Archaeology, 29(1–2), 75–100.
46
Märker, M., & Heydari-Guran, S. (2009). Application of datamining technologies to predict paleolithic site locations in the Zagros Mountains of Iran. Computer Applications to Archaeology, 22-26.
47
Maschner, H. D. G. (1996b). The politics of settlement choice on the Northwest Coast: Cognition, GIS and Coastal landscapes. In: Anthropology, Space, and Geographic Information Systems, Oxford: Oxford University Press.
48
Maschner, H. D. G. (Ed.). (1996a). New methods, old problems: Geographic information systems in modern archaeological research (Occasional paper No. 23). Carbondale: Centers for Archaeological Investigations.
49
Mellaart, J. (1967). ÇatalHüyük: A neolithic town in anatolia. London: Thames and Hudson.
50
Moyes, H., & Jaime, J. A. (2002). Spatial analysis of an ancient Cave Site. ArcUser, October-December Issue.
51
Plaza, D. M. (2013). A model for transferring legacy datasets to living documents: A case study using a GIS geodatabase for archiving. Published by Society of American Archivists, November 2013.
52
Rosenfeld, A. (1968). Automated picture interpretation. In: G. A. Stewart, (Ed.). Conference proceedings on Land Evaluation (pp. 187-199), Macmillan of Aust.
53
Steward, J. H. (1929). Diffusion and independent invention: A critique of logic. Americanist Culture History, 31, 491-495. doi: 10.1525/aa.1929.31.3.02a00070
54
Steward, J. H. (1955). Theory of culture change: The methodology of multilinear evolution. Urbana: University of Illinois Press.
55
Torres, J. M. (2005). Deconstructing the polity: Communities and social landscapes of the ceramic age peoples of South Central Puerto Rico. In: P. E. Siegel, (Ed.). Ancient Borinquen: Archaeology and Ethnohistory of Native Puerto Rico (pp. 202-229), Tuscaloosa: University of Alabama Press.
56
Varien, M. D. (1999). Sedentism and mobility in a social landscape. Tuscon: University of Arizona Press.
57
Weber, A. (1929). Theory of the location of industries. Chicago, Ill., The University of Chicago Press.
58
Wheatley, D., & Gillings, M. (2002). Spatial technology and archaeology: The archaeological applications of GIS. London and New York: Taylor & Francis.
59
Willey, G. R. (1953). Prehistoric settlement patterns in the Viru Valley, Peru. Bureau of American Ethnology Bulletin 155, Washington, D.C.
60
ORIGINAL_ARTICLE
اهداف دانشپژوهی در علوم اجتماعی با نظر به دیدگاه رئالیسم انتقادی؛ نگاهی میانرشتهای
هدف پژوهش حاضر، ترسیم پیشنهادهایی برای اهداف دانشپژوهی در علوم اجتماعی بر مبنای رئالیسم انتقادی و با نگاهی میانرشتهای است که با روش توصیفیـاستنتاجی انجام شده است. رئالیسم انتقادی با بینشی شناختشناسانه بهعنوان مبنایی درنظر گرفته میشود که پیشنهادهایی برای دانشپژوهی (آموزش، پژوهش، تلفیق و کاربرد) در علوم اجتماعی خواهد داشت. نتایج پژوهش نشان میدهد که رئالیسم انتقادی با تأکیدی که بر واقعیتهای مستقل از ذهن و خاصیت انتقادپذیری دانش دارد، بر آموزشی رهاساز در علوم اجتماعی تأکید میکند. در حوزه پژوهش، رئالیسم انتقادی بر فلسفه و خودآگاهی فلسفی تأکید میکند و درنتیجه پژوهشگر علوم اجتماعی مفروضات پنهان و آشکار در پژوهش خود را بهتر فهم میکند. در عرصه تلفیق نیز تأکید بر فهم واقعیت در ابعاد گسترده است. این عرصه، عامل پیشرفت علوم را بهاشتراکگذاری دانش در قلمروی وسیع میداند؛ ازاینرو علوم میانرشتهای را بهرسمیت شناخته و از هر دانشی که قادر به تبیین بهتر لایههای پیچیده واقعیت باشد، استقبال میکند و سرانجام، در عرصه کاربرد، رئالیسم انتقادی توان بالقوهای در کاربرد دانش با توجه به تلفیق علوم در حل مسائل اجتماعی دارد. دلیل این امر، نظریهپردازی بهدور از تنگنظری و درعینحال منطبق با واقعیت رئالیسم انتقادی است که با مؤلفه انتقادی بودن، دانش را به عرصه عمل نزدیکتر کرده است.
http://www.isih.ir/article_260_c23ea27d32b5eb9517a04d52b51fbeb6.pdf
2017-06-22
67
91
10.22631/isih.2017.1417
رئالیسم انتقادی
علوم اجتماعی
دانشپژوهی
مطالعات میانرشتهای
افسانه
زارعی دهباغی
std_zareiafsaneh@khu.ac.ir
1
دکترای فلسفه تعلیموتربیت، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
سعید ضرغامی همراه
ضرغامی همراه
zarghamii2005@yahoo.com
2
دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت، گروه فلسفه تعلیموتربیت، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
AUTHOR
یحیی
قائدی
yahyaghaedy@yahoo.com
3
دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت، گروه فلسفه تعلیموتربیت. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
AUTHOR
خسرو
باقری نوع پرست
khbagheri@ut.ac.ir
4
استاد مبانی فلسفی اجتماعی، گروه مبانی فلسفی اجتماعی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
AUTHOR
اسدپور، فروغ (1390). رئالیسم انتقادی.نشر الترناتیو.
1
ایمان، محمدتقی (1388). مبانیپارادایمیروشهایکیفیوکمی. قم: انتشارات حوزه و دانشگاه.
2
بلیکی، نورمن (1389). استراتژیهای پژوهش اجتماعی (چاپ اول؛ مترجم: هاشم آقابیگپوری). تهران: انتشارات جامعهشناسان.
3
توانا، محمدعلی (1393). پارادایم واقعگرایی انتقادی در فراسوی اثباتگرایی و هرمنوتیک: به سوی روششناسی میانرشتهای. فصلنامهمطالعاتمیانرشتهایدرعلوم انسانی، 7(1)، 56-27. doi: 10.7508/isih.2015.25.002
4
حسنی، محمدحسین (1389). درآمدی به روششناسی تلفیقی در پژوهشهای میانرشتهای علوم اجتماعی. فصلنامهمطالعاتمیانرشتهایدرعلومانسانی، 2(4)، 153-137. doi: 10.7508/isih.2010.08.007
5
خادمی، عزت (1385). تحولات روششناسی پژوهش در علوم انسانی. نشریهی حوزه و دانشگاه، 12(49)، 44-25.
6
فروند، ژولین (1388). آراء و نظریهها در علوم انسانی (مترجم: علیمحمد کاردان). تهران: نشر دانشگاهی.
7
قاسمی، علی اصغر؛ و امامی میبدی، راضیه (1394). نقش و جایگاه مطالعات میانرشتهای در رشد و توسعه علوم انسانی در کشور. فصلنامهمطالعاتمیانرشتهایدرعلومانسانی، 7(4)، 19-1. doi: 10.7508/isih.2015.28.001
8
لیتل، دانیل (1385). تبیین در علوم اجتماعی؛ درآمدی به فلسفه علمالاجتماع (مترجم: عبدالکریم سروش). تهران: موسسه فرهنگی صراط.
9
محمد پور، احمد (1389). روش در روش؛ درباره ساخت معرفت در علوم اجتماعی (چاپ سوم). تهران: انتشارات جامعهشناسان.
10
نلر، جی اف (1388). آشنایی با فلسفه آموزش و پرورش (چاپ ششم؛ مترجم: فریدون بازرگان). تهران: سمت.
11
نوریس، کریستوفر (1389). شناختشناسی، مفاهیم کلیدی در فلسفه (مترجم: ناصرالدینعلی تقویان). تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
12
Audi, R. (1999). The Cambridge dictionary of philosophy (2nd ed.). New York: Cambridge University Press. doi: 10.1017/CBO9781139057509
13
Benton, T., & Craib, I. (2001). Philosophy of social science: The philosophical foundations of social thought. Basingstoke: Palgrave.
14
Bhaskar, R. (1978). A realist theory of science (2nd ed.). London: Verso. doi: 10.2307/2184170
15
Bhaskar, R. (1989). Reclaiming reality: A critical introduction to contemporary philosophy. London: Verso.
16
Bhaskar, R. (1991). Philosophy and the idea of freedom. Oxford: Blackwell.
17
Bhaskar, R. (1998). The possibility of naturalism: A philosophical critique of the contemporary human sciences (3rd ed.). New York and London: Rutledge.
18
Boyer, E. L. (1990). Scholarship reconsidered: Priorities of the professoriate. Princeton, NJ: The Carnegie Foundation for the Advancement of Teaching.
19
Churton, M., & Brown, A. (2009). Theory and method (2nd ed.). London: Palgrave Macmillan.
20
Corson, D. (1991). Educational research and Bhaskar’s conception of discovery. Educational Theory, 41(2), 189-198. doi: 10.1111/j.1741-5446.1991.00189.x
21
Corson, D. (2006). Bhaskar’s critical realism and educational knowledge. British Journal of Sociology of Education, 12(2), 223–241.doi: 10.1080/0142569910120206
22
Danermark, B., Ekstrom, M., Jakobsen, L., & Karlsson, J. Ch. (2002). Explaining society: Critical realism in the social science. London: Routledge Publishing.
23
Egbo, B. (2005). Emergent paradigm: Critical realism and transformative research in educational administration. Journal of Education, 40(2), 267-284.
24
Geertz, C. (1988). Works and lives: The anthropologist as author. Stanford: Stanford University Press.
25
Given, L. M. (2008). The sage encyclopedia of qualitative research methods (Vol. 1). University of Alberta, Sage Publications.
26
Gregersen, N. H., & Van Huyssteen, J. W. (1998). Rethinking theology and science: Six models for the current dialogue. William B. Eerdmans Publishing Company.
27
Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1994). Competing paradigms in qualitative research. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), Handbook of Qualitative Research (Pp. 163-194). London: Sage.
28
Hartwig, M. (2007). Dictionary of critical realism (1st ed.). London: Rutledge.
29
Jacobsen, D., & Jacobsen, R. (2004). Scholarship and Christian faith: Enlarging the conversation. Oxford: Oxford University Press. doi: 10.1080/15363750590960029
30
Kuper, A., Kuper, J. (1999). The social science encyclopedia. London and New York: Rutledge.
31
Leedy, P. D., Ormrod, J. E. (2010). Practical research: Planning and design (9th ed.). Boston: Pearson.
32
Olsen, W. K. (2010). Editor’s introduction: Realist methodology: A review. In: Realist Methodology: Benchmarks in Social Research Methods Series (Vol. 1), London: Sage.
33
Peters, M., Lankshear, C., & Olssen, M. (2003). Introduction: Critical theory and the humancondition. In: Peters, M.A., Lankshear, C. and Olssen, M. (eds.) Critical theory and the human condition: founders and praxis. New York: Peter Lang.
34
Popper, K. R. (1957). The poverty of historicism. Boston: The Beacon Press.
35
Razik, T. A., & Swanson, A. D. (2001). Fundamental concepts of educational leadership (2nd ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
36
Sarantakos, S. (1993). Social research. MacMillan Education Australia, Brisbane.
37
Shipway, B. (2004). The educational limits of critical realism? Emancipation and rational agency in the compulsory years of schooling (Presentation). International Association of Critical Realism Conference, Cambridge, UK, 17-19 August, University of Cambridge, Cambridge, UK.
38
Simpson, D., Fincher, R. M., Hafler, J. P., & Irby, D. M., Richards, B. F., Rosenfeld, G. C., & Viggiano, T. R. (2007). Advancing educators and education by defining the components and evidence associated with educational scholarship. Medical Education, 41(10), 1002–1009. doi: 10.1111/j.1365-2923.2007.02844.x
39
Wikgren, M. (2004). Critical realism as a philosophy and social theory in information science?. Journal of Documentation, 61(1), 11-22. doi: 10.1108/00220410510577989
40
Winch, P. (1990). The idea of a social science and its relation to philosophy (2nd ed.). London & New York: Routledge.
41
Worrall, J., & Currie, G. (1978). Imre Lakatos: The methodology of scientific research programmes. Philosophical papers (Vol. 1). London: Cambridge University Press.
42
Yuan, T. (2008). A critical realism approach: Seeking mechanisms of the global world and the educational aid. Journal of Cambridge Studies, 3(2), 1-8. doi: 10.17863/CAM.1561
43
ORIGINAL_ARTICLE
آینده علم و آموزش در اندیشه سید حسین نصر؛ نگاهی میانرشتهای به فرایند بازسازی معرفت در چارچوب اندیشه سنتگرایی
سنتگرایی بهعنوان یکی از جریانهای نیرومند فکری دنیای معاصر، از طریق نقد نشانههای دنیای جدید و نظام آموزشی و فرهنگی آن، خواهان ایجاد نظم جدیدی در عرصه فرهنگ، علم، و آموزش است. این جریان، به پشتوانه بهرهمندی از یک سنت فکری فلسفی و عرفانی، توانسته است در دهههای اخیر ذهنهای بسیاری را در کشورها و فرهنگهای مختلف متوجه خود کند. بر این اساس، بررسی برنامههای آموزشی و علمی موردنظر جریان سنتگرایی معاصر ــ که در ایران بیش از هرکسی خود را مدیون اندیشههای سید حسین نصر میداند ــ امری موجه است. در این مقاله تلاش میشود با توجه به نقدهای این جریان فکری، بهویژه سید حسین نصر، به محتوا و ساختار علوم جدید و نظام علمی همسو با آن، پیشنهادهای جایگزین در رویکردی میانرشتهای به بحث گذاشته شود. ازاینرو بهکمک نگاه میانرشتهای سنتگرایان در نقد دنیای معاصر ازیکسو و پیشنهاد جایگزین آنها مبنیبر بازگشت به متافیزیک سنت و نهتنها دنیای گذشته از سوی دیگر، مجالی برای فهم کلیت این نظام اندیشگی ــ که همزمان از دانشهایی چون فلسفه، الهیات، عرفان، تاریخ، روانشناسی، هنر، سیاست و علوم دقیقه برخوردار است ــ فراهم میشود. در هر دو وجه، سنتگرایان، فهم درست و دقیق متافیزیک سنت را، شرط هرگونه داوری و قضاوت درباره ضعفها و تاریکیهای عصر مدرن و ضرورت گذر از آن طرح کردهاند. در این نوشتار تلاش میکنیم آینده نظام علم را برمبنای نگاه انتقادی سید حسین نصر به نظام علمی موجود که در متافیزیک وارونه عصر مدرن ریشه دارد، معرفی و بررسی کنیم.
http://www.isih.ir/article_261_8d6e2ec8ce4df57fedad94d2de081315.pdf
2017-06-22
93
109
10.22631/isih.2017.2095.2605
سنتگرایی
مدرنیته
آموزش عالی
تربیت
علم
رضا
ماحوزی
mahoozi.reza@gmail.com
1
عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
مسعود
اعتصامی
etesami@yahoo.com
2
دانشجوی دکترای اندیشه سیاسی، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تهران، ایران
AUTHOR
اعوانی، غلامرضا (1388). به سوی حقیقت. مجله خردنامه همشهری، 34-33، 122-115.
1
اولدمدو، هری (1389). سنتگرایی: دین در پرتو فلسفه جاویدان (مترجم: رضا کورنگ بهشتی). تهران: حکمت.
2
بروجردی، مهرزاد (1386). روشنفکران ایرانی و غرب (مترجم: جمشید شیرازی). تهران: فرزانروز.
3
بورکهارت، تیتوس (1389). جهانشناسی سنتی و علم جدید (مترجم: حسن آذرکار). تهران: حکمت.
4
بینای مطلق، محمود (1385). نظم و راز. تهران: هرمس.
5
دینپرست، منوچهر (1383). سیدحسین نصر دلباخته معنویت. تهران: کویر.
6
رحمتی، انشاالله (1392). کیمیای خرد. تهران: سوفیا.
7
شووان، فریتیوف (1362). شناخت اسلام (مترجم: ضیاالدین دهشیری). تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
8
جهانبگلو، رامین (1385). در جست و جوی امر قدسی، سید مصطفی شهرآیینی. تهران: نشر نی.
9
گنون، رنه (1389). سیطره کمیت و علائم آخر زمان (مترجم: علی محمد کاردان). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
10
ماحوزی، رضا (1394). تحلیلی بر مواجهه فرهنگ و معارف بومی با فناوریهای جدید غرب در ایران. در مجموعه مطالعات اجتماعی فناوری؛ تأملاتی نظری و میانرشتهای. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
11
نصر، سیدحسین (1390الف). اسلام، علم، مسلمانان و فناوری (مترجم: امیرحسین اصغری). تهران: اطلاعات.
12
نصر، سیدحسین (1390ب). دین و نظام طبیعت (مترجم: محمدحسن غفوری). تهران: حکمت.
13
نصر، سیدحسین (1379). نیاز به علم مقدس. قم: طه.
14
نصر، سیدحسین (1348). معارف اسلامی در جهان معاصر. تهران: امیرکبیر.
15
Nasr, S. H. (1979). Sufi essays. London: ABC International Group, Inc.
16
Quinn, W. (1997). The only tradition. Albany: Sunny Press.
17
Smith, H. (2002). Nasr's defence of the perennial pyhilosophy. In The Philosophy of Seyeed Hossein Nasr, Library of living Philosophy. Illinoise: Open Court Publishing.
18
ORIGINAL_ARTICLE
هویت: میراثی از گذشته یا انتخابی برای آینده؟
آیا هویت میراثی بهجایمانده از گذشته است یا انتخابی برای آینده؟ در این پرسش، مفهوم «زمان» پیشفرض گرفته شده است. ازاینرو، تحلیل مفهوم زمان نقطۀ عزیمت ماست. زان پس به بررسی نسبت مفهوم زمان با نظریۀ اجتماعی میپردازیم و برمینهیم که جامعهشناسی نه علم «زمان» بلکه علم «مکان» است. علم «زمان» اما «تاریخ» است که در روایت هگلیاش نسبتی وثیق با پارادایم فلسفۀ آگاهی دارد. این پارادایم، اجازۀ تأسیس جامعهشناسی را نمیداد چرا که جامعهشناسی نظریۀ کنش است نه نظریۀ آگاهی. از همین رو، تأسیس جامعهشناسی در پایانههای سدۀ نوزدهم اروپایی مقارن است با بحران فلسفۀ آگاهی. کانون این بحران نیز مفهوم «سوژه» بود، سوژهای که خود هم بنیاد فلسفۀ آگاهی مدرن بود و هم کانون جامعۀ مدرن. اما مارکس، نیچه و فروید طومار سوژه را درهم پیچیدند و بدین سان جامعۀ مدرن را به بحران درانداختند. تأسیس جامعهشناسی پاسخی بود به این بحران. این تأسیس چرخشگاهی است که در آن از گرانباری و زیانباری «تمپوسنتریسم» آگاه گشتیم و بر سودمندی «توپوسنتریسم» انگشت نهادیم. پس از این بحث نظری، به برخی از نارساییهای تلقی زمانمحور از «هویت» در علوم اجتماعی ایران اشاره میکنیم و نشان میدهیم که چگونه این نارساییها گرانبار از گذشته است و ازاینرو ناتوان از نگریستن به آینده. ریشۀ ناتوانی جامعهشناسی ایرانی در پردازش «نظریۀ کنش» را نیز در همین نارساییها جستوجو میکنیم. جامعهشناسی ایرانی برای برونرفت از این بنبست و گشودن افقهایی نو در سپهر نظریه و عمل اجتماعی، چارهای جز دست شستن از تلقی هویت «بهسان میراثی از گذشته»، و برگرفتن آن همچون «انتخابی برای آینده» ندارد. سرآخر درباره مفهومی از هویت «بخردانه» و نسبت آن با علوم اجتماعی سخن میگوییم. افزون بر اینها، وجه میانرشتگی این مقاله در بررسی نسبت علومی همچون جامعهشناسی و تاریخ در چشماندازی فلسفی بر زمینه تحلیل مفهومهای زمان و مکان توضیح داده میشود.
http://www.isih.ir/article_262_0182b746446efcee52c795cc7ff95325.pdf
2017-06-22
111
123
10.22631/isih.2017.2155.2647
هویت
زمان
مکان
نظریۀ اجتماعی
نظریۀ کنش
ناصرالدین علی
تقویان
taghavian@gmail.com
1
استادیار فلسفه آموزش، عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
آشتیانی، منوچهر(1386). کارل مارکس و جامعهشناسی شناخت. تهران: نشر قطره.
1
آشتیانی، منوچهر (1388). درآمدی به بحران جامعهشناسی جهانی معاصر. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
2
برلین، آیزایا (1389) ریشههای رمانتیسم (مترجم: عبدالله کوثری). تهران: نشر ماهی.
3
بروس اسمیت ، گرگوری (1379). نیچه، هایدگر و گذار به پسامدرنیته (مترجم: علیرضا سـیداحمدیان). اصفهان: پرسش.
4
بوتبی، ریچارد (1392). فروید در مقام فیلسوف (مترجم: سهیل سمی). تهران: ققنوس.
5
دوستدار، آرامش (1383). امتناع تفکر در فرهنگ دینی. پاریس: انتشارات خاوران.
6
ریتزر، جورج (1393). نظریه جامعهشناختی (مترجم: عزیزالله علیزاده). تهران: فردوس.
7
شاکری، سیدرضا (1392). تفکر دکتر علی شریعتی؛ از چندرشتهای تا میانرشتهای. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 5(2)، 36-19. doi: isih.2014.18.002/10.7508
8
سروش، عبدالکریم (1375). ذهنیت مشوش، هویت مشوش. کیان، 30، 9-4.
9
سروش، عبدالکریم (1381). تجدید تجربۀ اعتزال. بازتاب اندیشه، 30، 12-7.
10
شریعتی، علی (1392). تشیع علوی تشیع صفوی. تهران: چاپخش.
11
طباطبایی، سیدجواد (1394). زوال اندیشه سیاسی در ایران: گفتار در مبانی نظری انحطاط ایران. تهران: انتشارات کویر.
12
گیدنز، آنتونی (1390). جامعهشناسی (مترجم: حسن چاوشیان). تهران: نشر نی.
13
مجتهدی، کریم (1385). دکارت و فلسفه او. تهران: انتشارات امیرکبیر.
14
نقیبزاده، میرعبدالحسین (1388). فلسفه کانت: بیداری از خواب دگماتیسم (چاپ پنجم). تهران: انتشارات آگاه.
15
نیکفر، محمدرضا (1385). هویت و ایدئولوژی. نگاه نو، 69، 16-8.
16
نیکفر، محمدرضا (1393). هویت بحث ملت دپرسیو است. نشریه اینترنتی آزمون ترجمه. شماره دیماه، 10-2.
17
Habermas, J. (1974). On Social Identity. Telos, 19, 91-103. doi: 10.3817/0374019091
18
Hegel, G. W. F. (2003). The Phenomenology of Mind (J. B. Baillie, Trans.). New York: Dover Publications.
19
Hume, D. (2009). A Treatise of Human Nature (Book 1, Part II: Of the Ideas of Space and Time). Aucland: The Floating Press.
20
ORIGINAL_ARTICLE
رویکردی میانرشتهای به نقش دیپلماسی در سیاستگذاری علم و فنّاوری در ایران
مطابق با نظریه پیچیدگی در جهان شبکهای و بههم پیوسته کنونی پیشرانهای متعددی در سیاستگذاری در توسعه علم و فنّاوری تأثیرگذارند. فهم روابط و چگونگی تأثیرگذاری این پیشرانها مستلزم بهکارگیری رویکردی میانرشتهای است. بنابر این رویکرد، در این مقاله موضوع توسعه علم و فنّاوری در حوزه سیاستگذاری در فضای تعاملات سیاسی بینالمللی بررسی میشود. دستیابی به جایگاه نخست علم و فنّاوری در منطقه جنوب غرب آسیا و نیز دستیابی به جایگاهی شایسته در جهان، نیازمند شناخت میانرشتهایِ کارکردها و تعامل میان کنشگران حوزه علم و فنّاوری از یکسو، و نظام دیپلماسی از سوی دیگر است. بر همین اساس، هدف اصلی این مقاله تبیین چگونگی تأثیرگذاری تعاملات سیاسی بینالمللی و نظام دیپلماسی بر سیاستهای مرتبط با توسعه علم و فنّاوری در جمهوری اسلامی ایران است. اتخاذ راهبرد تعامل هوشمندانه مبتنی بر دیپلماسی فعال برای حضور در نظام شبکهای بینالملل راه دستیابی به توسعه است. راهبرد دیگر، ارتقای سطح توانمندیهای علمی و فنّاورانه برای حفظ این حضور، در کنار گسترش تعاملات با سایر کنشگران نظام بینالملل با هدف تبدیل شدن به یکی از گرههای اثرگذار در نظام جهانی شبکهای است. مجموعه این راهبردها باعث میشود قدرتهای بزرگ نتوانند برای حذف ایران از نظام شبکهای اجماع کنند. از حیث مفهومی رویکرد حاکم بر مطالعه میانرشتهای و چارچوب نظری مورد استفاده مبتنی بر نظریه جامعه شبکهای مانوئل کاستلز است. همزمان از نظریات جهانی شدن و نظام جهانی والرستین نیز استفاده شده است. روش گردآوری دادهها مطالعه کتابخانه ای و بررسی اسنادی است.
http://www.isih.ir/article_263_8c0329a7293251c6f6e95b7662eb2cbc.pdf
2017-06-22
125
148
10.22631/isih.2017.2592.2992
تعامل هوشمندانه
سیاستگذاری علم و فنّاوری
دیپلماسی
نظام شبکهای بینالمللی
مریم
صنیع اجلال
ms_ejlal@yahoo.com
1
دکتری روابط بینالملل، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
ازغندی، علیرضا (1394). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: چارچوبها و جهتگیریها. تهران: قومس.
1
براتی، مسعود (1390). بررسی مفهومی دیپلماسی علم و فناوری و ترسیم وضع موجود آن در جمهوری اسلامی ایران ]طرح پژوهشی[. تهران: معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری.
2
حسینیمقدم، محمد (1393). بینالمللی شدن آموزش عالی و آیندۀ دانشگاه در ایران 1404(رساله دکتری). دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.
3
حقیقی، رضا (1388). دیپلماسی فرهنگی از دریچه نواشاعهگرایی؛ تأثیرات فناوری اطلاعات بر دیپلماسی فرهنگی. فصلنامه سیاست خارجی. 23(2)، 360-343.
4
رادمرد، محمد (17 بهمن 1392). دیپلماسی علمی و صدور انقلاب اسلامی. پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، برگرفته از http://www.dsrc.ir/View/article.aspx?id=2853
5
رضایی میرقائد، محسن؛ و مبینی دهکردی، علی (1385). ایران آینده، در افق چشمانداز (چاپ اول). تهران: سازمان چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
6
رمضانی، روحالله (1384). چارچوبی تحلیلی برای بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (مترجم: علیرضا طیب). تهران: نشر نی.
7
سریعالقلم، محمود (1379). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: بازبینی نظری و پارادایم ائتلاف. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
8
صفوی، سیدحمزه (1387). کالبدشکافی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (چاپ اول). تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
9
صنیع اجلال، مریم (1392). بررسی نقش تعامل نظام سیاسی ملی و بینالمللی بر توسعه علم و فناوری (رساله دکتری). دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
10
قاضی نوری، سیدسپهر (1381). سیاستگذاری و برنامهریزی علم و فناوری، مطالعه موردی نانو تکنولوژی در ایران. تهران: آتنا.
11
قوام، عبدالعلی (1372). اصول سیاست خارجی و سیاست بینالملل (چاپ سوم). تهران: سمت.
12
کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ (چاپ اول؛ مترجم: احد علیقلیان و افشین خاکباز). تهران: طرح نو.
13
محمدی الموتی، مسعود (1385). مفهوم جامعه جهانی و تحلیل فرایند جهانی شدن. تهران: مؤسسه عالی آموزش پژوهش مدیریت و برنامهریزی.
14
هاجری، مهدی (1394). ارائه الگویی برای توسعه دیپلماسی علم و فناوری در کشور (پایاننامه کارشناسی ارشد). دانشکده علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
15
همشهری آنلاین (28/10/1394). آمریکا تحریم جدید علیه ایران وضع کرد. برگرفته از http://www.hamshahrionline.ir
16
Baylis, J., & Smith, S. (Eds.) (1997). Globalization World Politics. Oxford: Oxford University Press.
17
Çetin, D., & Erdil, E. (2014). ERWATCH Country Reports 2013. Tukey, European Commission, Seville, Spain, Retrieved from https://rio.jrc.ec.europa.eu/en/ file/9001/download?token=X6jzeFjj
18
Chase-Dunn, C. (1995). World-system analysis. Annual Review of Sociology. 21, 387-417. doi: 10.1146/annurev.so.21.080195.002131
19
Council for Science and Technology Policy of Japan (2010). Toward the reinforcement of science and technology diplomacy (Provisional Translation), Tokyo. Council for Science and Technology Policy of Japan. Retrieved from http://www8.cao.go.jp/cstp/english/ doc/s_and_t_diplomacy/20080519_tow_the_reinforcement_of.pdf
20
Huyashi, Y. (2015). Science and technology cooperation between China and leading nations. Center for Research and Development Strategy. Japan S&T Agency. Retrieved from https://www.jst.go.jp/crds/pdf/en/CN20160127_EN.pdf
21
IAEA (2013). Communication received from the permanent mission of the Czech Republic to the International Atomic Energy Agency regarding certain member states’ guidelines for the export of nuclear material, equipment and technology. INFCIRC/254/Rev.12/Part2. Retrieved from https://www.iaea.org/sites/default/files/publications/documents/infcircs/1978/infcirc254r9p2.pdf
22
IAEA(2013). Communication received from the permanent mission of the Czech Republic to the International Atomic Energy Agency regarding certain member states’ guidelines for the export of nuclear material, equipment and technology. INFCIRC/254/Rev.12/Part1, Retrieved from https://www.iaea.org/sites/default/files/publications/documents/infcircs/1978/infcirc254r12p1.pdf
23
Kaplan, M. (1997). System and process in international politics. New York: John Wiley.
24
Katzman, K. (2007). CRS report for Congress: The Iran sanctions act. Washington. Congressional Research Service. Retrieved from https://fas.org/sgp/crs/row/RS20871.pdf
25
Katzman, Kenneth (2013). Iran sanctions. Washington: Congressional Research Service. Retrieved%20from%20https:/fas.org/sgp/crs/mideast/RS20871.pdf
26
Parlberg, R. (2004). Knowledge as power, science, military dominance and U.S security. International Security, 29(1), 122-151. Doi: 10.7249/ct442
27
Ramezani, R (1992). Iran's foreign policy: both North and South, Middle East Journal, 46(3), 393-412.
28
Stine, A. & Deborah, D. (2009), Science, technology, and American diplomacy: Background and issues for Congress, CRS Report for Congress. Retrieved from http://digitalcommons.unl.edu/crsdocs/56
29
Sunami, A., Hamachi, T., & Kitaba, S. (2013). The rise of science and technology diplomacy in Japan. Association for the Advancement of Science (AAAS). Retrieved from http://www.sciencediplomacy.org/article/2013/rise-science-and-technology-diplomacy-in-japan
30
TUBITAK (2016). The Scientific and Technological Research Council of Turkey. Reterived from http://www.tubitak.gov.tr/en/about-us/content-scst .
31
UK Government (Policy Paper) (2013). Financial sanctions, Iran (Nuclear Proliferation), UK. Retrieved from https://www.gov.uk/government/publications/financial-sanctions-iran-nuclear-proliferation
32
UNCTAD (2003), Science and technology diplomacy: Concepts and elements of a work programme, United Nations: New York and Geneva. Retrieved%20from%20http:/unctad.org/en/docs/itetebmisc5_en.pdf
33
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNCESCO) (2010). Unesco science report 2010. Reterived from http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/science-technology/prospective-studies/unesco-science-report/unesco-science-report-2010/
34
United Nations Security Council.(2015) Resolution 2231 & Joint Comprehensive Plan of Action. Retrieved from http://www.un.org/en/sc/2231/
35
US Treasury Ministry (2010). An overview of O.F.A.C. Regulations Involving Sanctions Against Iran. Retrieved from https://www.treasury.gov/resource-center/sanctions/Programs/Documents/iran.pdf
36
Wallerestein, I. (2000). The interstate structure of the modern world system. In S. Linklator (eds.), International Theory: Positivism and Beyond, Cambridge: Cambrige University Press. doi: 10.1017/cbo9780511660054.006
37
Wallerstein, I. (1979). The Capitalist World Economy. Cambridge: Cambridge University Press.
38
Wallerstein, I. (1989). The modern world-systemIII. California. University of California Press.
39