TY - JOUR ID - 115 TI - تحلیل فضایی مسجد الحرام؛ رویکردی میان‌رشته‌ای JO - فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی JA - ISIH LA - fa SN - 2008-4641 AU - ریاضی, سید ابوالحسن AD - استادیار پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران، ایران. Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 4 IS - 3 SP - 61 EP - 88 KW - مسجد الحرام KW - کعبه KW - فضا KW - معنا KW - نظم هستی‌شناسی. پدیدارشناسی مکان‌های دینی DO - 10.7508/isih.2012.15.004 N2 - مکان‌های دینی همواره از اهمیت ویژه‌ای در میان مؤمنین برخوردارند این اهمیت هم ناشی از باور مؤمنامه افراد است و هم به دلیل ساختار خاص فضایی، معانی، نشانه‌ها و نمادهایی است که در این مکان‌ها وجود دارد. تحلیل فضایی این مکان‌ها از منظری برون دینی بیانگر وجوهی از چگونگی تأثیر و تأثر پیروان آن دین در تعامل با این مکان‌ها است. چنانکه می‌توان شاخص‌های مشترکی از مکان‌هایی دینی ارائه کرد. نظیر :باشکوه بودن سازه‌ها، بلند بودن سقف‌های، بکارگیری اوج هنر انسانی در کلیه زمینه‌ها، وجود مناسک خاص در این مکان‌ها. اهمیت این مکان‌های مقدس به اندازه‌ای است که تداوم ادیان بدون آن در طول تاریخ ناممکن بوده است. لذا تحلیل فضایی این مکان‌های ویزه به شناخت دو سویة مکان (فضا) و انسان،کمک می‌کند. مسجدالحرام به عنوان تنها قبله مسلمانان و مهمترین بنای جهان اسلام دارای اشتراکات و تفاوتهایی با سایر بناهای مهم ادیان دیگر است. از آن جمله تفاوت‌های قابل تامل، سادگی بیش از اندازه در مقابل شکوه بیرونی سازه‌ها مشابه، پرهیز از هرگونه هنر نمایی و عدم بهره‌گیری از ذوق و خلاقیت انسانی در موارد مشابه است. تحلیل فضایی این مسجد بیانگر نوعی فشردگی جهان‌بینی اسلامی در باره خداوند، انسان‌، هستی، زندگی، مرگ و روابط پیچیدة میان این مفاهیم و واژه‌های بنیادین حیات آدمی است.  UR - http://www.isih.ir/article_115.html L1 - http://www.isih.ir/article_115_b42ddc358508eeb88f20a6e92864727f.pdf ER -