نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی

2 استاد حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی.

3 دانشیار علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان

چکیده

دانش حسابداری در ایران، با گذر از دوران آموزش، چندی است که به طور جدی وارد عرصه پژوهش و تحقیق شدهاست. با افزایش تحصیلات تکمیلی و بودجه‌های تحقیقاتی، رساله‌ها و طرح‌های پژوهشی زیادی اجرا شده است و تجارب بسیاری در باب چگونگی انجام پژوهش در سطح استانداردهای متعارف انباشته شده است. این مسئله انتظاراتی ایجاد کرده است؛ از جمله اینکه این پژوهش‌ها در حل مشکل‌های پولی و مالی کارساز افتد. علی‌رغم همه تلاش‌های صورت گرفته در عرصه‌های پژوهشی کماکان مشکل‌های فراوانی در حوزه مالی و حسابداری کشور به قوت خود باقی‌مانده است. یکی از جلوه‌های ظهور فعالیت‌های علمی رشته‌های دانشگاهی و از جمله حسابداری، رساله‌های دکتری هستند که کاری جمعی و مسأله‌محور محسوب می‌شوند که پس از طی فرایند داوری علمی مشروعیت می‌یابند.بدیهی است این رساله‌ها - علی‌الخصوص رساله‌های کاربردی - باید بتواند بخشی از مشکل‌های این حوزه را مرتفع نماید، اما در عمل چنین نیست.سوال اینجاست که چرا محصول یک فرآیند علمی، قادر به روشنگری و تبیین لبه‌های تاریک واقعیت‌های موجود نیست؟ چرا سیاست‌گزاران و مسئولین، علی‌رغم اعلام نیاز مکرر به دریافت مشاوره‌های عالمانه، در دشوارترین شرایط نامطمئن تصمیم‌گیری، به جای رجوع به توصیه‌های سیاستی ارائه شده از سوی بدنه پژوهشی، ترجیح می‌دهند صرفاً به سراغ سوابق منبعث از تجارب گذشته خود رفته و تصمیم‌های کلیدی کشور را اتخاذ کنند؟ 
 ناکامی در کاربست‌پذیری رساله‌ها از دیدگاه منع ماهیتی (دیدگاهی که توصیه‌های سیاستی منتج از رساله‌های تحصیلی را فاقد ویژگی‌های لازم برای اجرا می‌داند) در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور، ابتدا شاخص‌های یک رساله کاربردی استخراج و در معرض قضاوت 110 تن از صاحبنظران قرار گرفت و پس از پالایش و رتبه‌بندی شاخص‌ها، رساله‌های دکتری حسابداری در یک مطالعه جامع با شاخص‌های مورد نظر مقایسه گردید. در نهایت ضمن آسیب‌شناسی تحقیق‌های انجام شده، مدل مناسب کاربست‌پذیر پژوهش‌های کاربردی تبیین گردیده است.

کلیدواژه‌ها

خاکی، غلامرضا (1389). روش تحقیق با رویکرد پایان نامه نویسی. چاپ پنجم. تهران؛ انتشارات بازتاب.
دلاور، علی (1383). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی (چاپ سوم). تهران؛ انتشارات رشد.
آذر، عادل و مومنی، منصور (1382) .آمار و کاربرد آن در مدیریت: تحلیل آماری (چاپ چهاردهم). تهران: انتشارات سمت.
بازرگان، عباس و دیگران (1383). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری (چاپ نهم). انتشارات آگاه.
غلامی نتاج امیری، سعید (1383). تأثیرگذاری توصیه‌های سیاستی منتج از طرح‌های پژوهشی در حل معضل‌های کشور. دومین همایش آموزش و پژوهش علم اقتصاد. دانشکده‌ اقتصاد دانشگاه تهران و علامه طباطبایی.
وینست، اندرو (1376). نظریه دولت (ترجمه: دکتر حسین بشیریه). تهران: نشر نی.
شوالیه، ژاک (1378). دولت قانونمند (ترجمه: حمیدرضا ملک محمدی). تهران: نشر دادگستر.
فریدمن، میلتون (١٣٨٠). سرمایه داری و آزادی (مترجم: غلامرضا رشیدی). نشر نی.
چاندوک، نیرا (1377). جامعه مدنی و دولت (مترجم: فاطمی و بزرگی). تهران: نشر مرکز.
راسل، برتراند (1365). تاریخ فلسفه غرب (ترجمه نجف دریابندی). تهران: نشر پرواز.
حسن‌زاده، رمضان (1383). بررسی موانع و عوامل کاربست یافته‌های پژوهشی توسط دانشگاه‌ها و دستگاه‌های اجرایی. پژوهش نامه آموزشی، شماره 62، ص39. 
کبیری، مسعود (1388). مدل‌های کاربست یافته‌های پژوهشی و نقش آنها در مدیریت پژوهشی؛ به‌مثابة یک حوزه میان‌رشته‌ای. فصلنامه مطالعه‌ میان رشته‌ای در علوم انسانی‌، 1(4): 147-168.
ارفعی مقدم، عبدالمجید (1381). جایگاه پژوهش در فرآیند توسعة اقتصادی کشور. رهیافت، شماره 27: صص150-162.
تصدیقی، محمدعلی و تصدیقی، فروغ (1385). پژوهش در نظام آموزش عالی‌، چالش‌ها و راهکارها. مجله مهندسی فرهنگی. شماره 35 و 36، صص37-47.
آقازاده، محرم و سنه، افسانه (1388). اشاعه و کاربست نتایج ارزشیابی برنامه درسی.نوآوری‌های آموزشی، شماره32 صص154-194.
پوررحیمیان، محمود و عباس‌پور، دلاور (1391). بازشناسی چالش‌های فراروی تجاری سازی پژوهش‌های مدیریت آموزشی با ارائه نظریه زمینه‌ای. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 3(3)، 1-26.
کرمانی، امیر (1385). موانع کاربست یافته‌های پژوهشی طرح‌های تمام شده در استان آذربایجان شرقی- طرح پژوهشی وزارت آموزش و پرورش
عابدی، عریضی سامانی و شرفی (1384). عوامل موثر بر افزایش کاربست یافته‌های پژوهشی در آموزش و پرورش. نوآوری‌های آموزشی، شماره 12، صص109-133.
قاعدی، یحیی و اهری، اعتماد (1382). بررسی و ارائه راهکارهای ناب جهت کاربست یافته‌های 78پژوهشی بین مسؤلان و تصمیم‌گیران در آموزش و پرورش. شورای تحقیقات سازمان آموزش و پرورش شهرستانهای استان تهران. کتابخانه شورای تحقیقات سازمان آموزش و پرورش شهرستانهای استان تهران .
امیر شاپور، شاهین (1355). تحقیق و توسعه و روشهای آن. تهران: نشر دهخدا.
فراستخواه، مقصود (1386). مقایسه سه گذرگاه معرفتی درباره دانش بومی در ایران با تأکید بر تحولات مفهومی، ساختی و کارکردی علم. همایش علم بومی، علم جهانی: امکان یا امتناع، تهران: جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم.
منصوری، رضا (1373). توسعه علمی ایران. تهران: کمیسیون ملی یونسکو در ایران.
سروش، عبدالکریم (1385). درس‌هایی در فلسفه علم الاجتماع (چاپ پنجم). تهران: نشر نی.
پالمر، رابر روزول (1375). تاریخ جهان نو (ترجمه: ابوالقاسم طاهری). تهران: امیرکبیر، چاپ سوم، جلد 1و3.
جانعلی‌زاده چوب‌بستی، حیدر و سلیمانی بشلی، محمدرضا (1386). در جستجوی شناخت موانع و راه‌حل‌های توسعه علمی ایران. همایش علم بومی، علم جهانی: امکان یا امتناع، تهران: جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم.
توکل، محمد (1370). جامعه‌شناسی علم، تهران: انتشارات نص.
شمسی‌پور، مجتبی (1386). خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، کد خبر 8606-05229، 11/06/1386.
حسینی، محمود (1376). راهبردها و روش‌های ارتقاء و توسعه قابلیت‌ها و مهارت‌های هیات علمی در دانشگاه‌های ایران. نخستین سمینار آموزش عالی در ایران، جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی. 
محسنی، منوچهر (1372). مبانی جامعه‌شناسی علم، تهران: انتشارات طهوری.
هداوند، سعید (1385). موانع موجود در توسعه علمی ایران، مهاجرت نخبگان. تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
معین، مصطفی (1380). موانع توسعه علمی ایران، فصلنامه علم و آینده، شماره1، صص4-13.
قانعی‌راد، محمدامین (1379). جامعه‌شناسی رشد و افول علم در ایران. تهران: مدینه.
کاظمی‌پور، عبدالصمد (1370). طرح موانع توسعه در ایران، رهیافت، 1(2): صص 156-162.
غراب، ناصرالدین (1385). موانع فرهنگی رشد و توسعه علم و تحقیق در ایران. ویژه نامه پژوهش شهری. صص 7-21.
صادقی رشاد، علی‌اکبر (1385). یازده مانع پیش پای تولید علم در ایران. روزنامه ایران، 5/3/1385.
 
Organazation of Economic Coapration & Development (19996). Knowledge based Economy, Paris, G.D (96) (02).
Teresa  P. Gordon  & Jason C. Porter (2009). Reading &understanding academic research in accounting: A guide for  students, Global Perspective on accounting education.  Vol 6, 25-4516, Dodds, 2011 -PhDPrep.byu.edu. Retrieved from http://www.byuaccounting.net/mediawiki/index.php.
A step-by-step tutorial on how to thoroughly research accounting issues, Ten Steps to Accounting Research http://businesslibrary.uflib.ufl.edu.
Cipolla R. (1995). Guidelines on PhD research and supervision. University of Cambridge, Engineering Department, www.cam.ac.uk
Blaikie, Norman W.H. (2000). Designing social research: the logic of anticipation. Polity Press.
Bryman  , A. (1984). The debate about quantitative and qualitative research: a question of method or epistemology. British journal of Sociology, 35(1): 75-92.
Graham, J. R. (2003). Taxes and corporate finance: A review fuqua school of business. Duke University, Durham Handbook of Corporate Finance – Empirical Corporate Finance, Elsevier Science.
Mok, K. (2005). Fostering entrepreneurship: Changing role of government and higher education governance in Hong Kong. Research Policy, l(34), 537-54.
Nagy, J. & Robb A. (2007). Can universities be good corporate citizens?, Critical Perspectives on Accounting, in press.
O’LEARY, Z. (2004).The essential guide to doing research, SAGE Publications
Etzkowitz, H. (2003). Research groups as ‘quasi-firms’: the invention of the entrepreneurial university, Research Policy, Vol.32, 109–21.
Etzkowitz, H. & Leydesdorff, L. (2000). the dynamics of innovation: from National Systems and ‘‘Mode 2’’ to a Triple Helix of university - industry government relations, Research Policy, Vol.29, 109–23.
Etzkowitz, H., Webster, A., Gebhardt, C., Regina, B. & Terra, C. (2000). The future of the university and the university of the future: evolution of ivory tower to entrepreneurial paradigm, Research Policy, Vol.29, 313–30.
Stiglitz, J. (1999). knowledge in Modern Department of trade & industry, London:        www.dti.org.
CAPTCHA Image