1دانشیار گروه علمی آموزش محیط زیست، دانشگاه پیام نور
2کارشناس ارشد آموزش محیط زیست، دانشگاه پیام نور
چکیده
مسائل و مشکلات زیست محیطی، گسترش دانش‌ها و پیشرفت فناوری‌های جدید نیاز به برنامه‌درسی زیست محیطی در آموزش عالی و تفکر را در برنامه‌ریزی توسعه دانشگاهی جهت پویایی ارتباط گذشته، حال و آینده مضاف می‌کند. بدین منظور این پژوهش به بررسی تحلیلی برنامه درسی میانرشتهای آموزش زیست محیطی در آموزش عالی می‌پردازد. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل اساتید و دانشجویان زیست محیطی در دانشگاه‌های کشور به تعداد 759 نفر می‌باشد که 40 نفر استاد و 719 نفر دانشجو است. روش نمونه‌گیری برای دانشجویان به‌طور تصادفی ساده بوده که بنا بر پیشنهاد جدول کرجیسی و مورگان تعداد نمونه برابر با 250 نفر و برای اساتید از شیوه سرشماری انتخاب و استفاده شد. ابزار گردآوری داده‌ها این پژوهش پرسشنامه پژوهشگر ساخته می‌باشد که برای تعیین روایی از نظرات صاحب‌نظران و براساس فرمول لا و شه 8/0 و برای پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ برابر 806% بدست آمد. تحلیل و تفسیر داده‌ها براساس ماتریس SWOT انجام پذیرفت. با استناد نتایج حاصل از نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها استراتژی کنونی نظام آموزش عالی در برنامه درسی زیست محیطی راهبردی تهاجمی است. راهبردی که با استفاده از نقاط قوت و در جهت بهره‌گیری از فرصت‌ها به منظور پیشبرد اهداف سازمان تدوین و پیش می‌رود. این‌گونه راهبرد مطلوب‌ترین نوع راهبرد است.
An Analysis of the Interdisciplinary Curriculum of the of Environmental Education in Higher Education
چکیده [English]
Environmental problems, expanding knowledge and developing new technologies for environmental curriculum in higher education require planning environmental curriculum and developing academic thinking in relation to the dynamics of past, present and future. The purpose of present study is to analyze the interdisciplinary curriculum of environmental education in higher education. The research methodology is descriptive. The research population is composed of 759 professors and students of environmental education at Iranian universities, including 40 teachers and 719 students. The sampling of students was random; based on the proposed model by Morgan and Krejcie, 250 students were selected. However, the professors were selected using census mthod. The research data were collected using questionnaires developed by the researchers in this study. The validity was assessed 0.8, using opinions of experts and Lawshe’s Formula, and the reliability was calculated 0.806 based on Cronbach’s alpha coefficient. The SWOT matrix was used for the analysis and interpretation of the data. Considering the strengths, weaknesses, opportunities and threats, the current strategy of higher education system in the environmental curriculum, is an offensive strategy, a strategy that uses the strengths and takes advantage of opportunities to advance the goals of development and progress. This type of strategy is the optimal strategy.
افتخاری، علی (1388). علوم بین‌رشته‌ای در آموزش عالی. مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی. 1(2)، 65-83.
پالمر، جوی (1393). آموزش محیط زیست در قرن 21 (ترجمه علی‌محمد خورشید‌دوست). تهران: سمت.
پرهیزگار، لیلا (1390). بررسی رویکردهای موجود برنامه‌ریزی درسی محیط زیست در دوره‌های پیش دبستانی و دبستانی از دیدگاه مربیان پیش دبستانی و آموزگاران مدارس ابتدایی تهران و ارائه الگوی مناسب برای آن (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد). دانشگاه پیام نور.
حاجی‌حسینی، حمیده (1387). نیازسنجی و تعیین اولویت‌های آموزشی دانش‌آموزان مقطع متوسطه در زمینه محیط زیست (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد) دانشگاه پیام نور.
دری، بهروز، طالب‌نژاد، احمد (1387). بررسی وضعیت عوامل راهبردی دانش آفرینی در دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. پژوهش و برنامه‌ریزی درآموزش عالی. 49، 1-21.
رکن‌الدین‌افتخاری، عبدالرضا، عارف‌نیا، خجسته، سجاسی‌قیداری، حمدالله، فیروزنیا، قدیر، صادقلو، طاهره، دیانی، لیلا و فتاحی، احدالله (1389). راهبردهای توسعه آموزش توسعه پایدار در ایران. انجمن جغرافیای ایران، 8(25)، 47-65.
سلیمی، جمال، ملکی، حسن(1389). طراحی برنامه درسی میانرشتهای در حوزه آموزش عالی، مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی. 4(4)، 39-68.
شبیری، سید محمد، سرمدی، محمدرضا. پرهیزگار، لیلا (1391). مطالعه میزان رعایت اصول سازماندهی محتوا (توالی، وحدت و مداومت) در تدوین مفاهیم و مؤلفه‌های آموزش محیط زیست در محتوای دوره دبستانی از دیدگاه آموزگاران شهر تهران و ارائه راهکارهای مناسب برای آن. مدیریت و برنامه‌ریزی در نظامهای آموزشی. 5(9)، 81-67.
عارفی، محبوبه (1389). مباحثی در مهندسی برنامه‌های درسی میانرشتهای در آموزش عالی. مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی. 2(4)، 69-94.
مهدی، رضا (1392). شکل‌گیری و توسعه میان‌رشته‌ای‌ها در آموزش عالی: عوامل و الزامات. مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی. 5(2)، 91-117.
نورالنساء، رسول، سقایی، عباس، شادالویی، فائزه، صمیمی، یاسر (1387). اندازه‌گیری رضایت مشتری برای شناسایی فرصتهای بهبود در خدمات پژوهشی آموزش عالی. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی. 49، 97-119.
Aronowitz, S., & Gautney, H. (2003). Implicating empire: Globalization and resistance inthe 21st century world order. New York: Basic Books.
Corcoran, P. B., Vilela, M., & Roerink, A. (2005). The Earth Charter in action. Amsterdam: Kit Publishers.
Engleson, D. C. (Ed). (1989). Aguidetocurriculumplanninginenvironmentaleducation. Madison, WI: Wisconsin Department of Public Instruction.
Fien, J. (2000). Education for the environment: A critique- an analysis. Environmental Education Research, 6(2), 179.
Gruenewald, D.& Manteaw, B. (2007). Oil and water still: How no child left behind limits and distorts Environmental education in U.S. schools. Environmental Education Research, 13(2), 171-181.
Huckle, J. (1991). Education for sustainability: Assessing pathways to the future.Australian Journal of Environmental Education, 7, 43–62.
Hungerford, H. R., & Volk, T. L. (1990). Changing learner behavior through environmentaleducation, Journal of environmental education, 21(3), 8-21.
Jickling, B., & Wals, A. (2007). Globalization and environmental education: looking beyond sustainable development. Journal of Curriculum Studies, 40(1), 1–21.
Johnston, J. (2009). Transformative Environmental Education, stepping outside the Curriculum Box. Canadian Journal of Environmental Education, 14(1): 149-157.
Monroe, M. C.; Cappaert, D. (1994). Integrating environmental education in to the school curriculum. EETool box. AnnArbor, MI: NCEET.
Monroe. C. M, Andrews. E., & Biedenweg. K (2007). A Framework for Environmental Education Strategies, Applied Environmental Education and Communication, 6: 205- 216.
Nussbaum, F. (Ed.). (2003). Th e global eighteenth century. Baltimore: Johns Hopkins UniversityPress.
Nussbaum, M. C. (1998). Cultivating humanity: A classical defense of reform in liberaleducation. Boston: Harvard University Press.
Nussbaum, M. C. (2002). For the love of country? Boston: Beacon Press.
Nussbaum, M. C. (2006). Frontiers of justice: disability, nationality, and species membership.London: Belknap.
Orr. D.W. (2009). Down to the wire confronting climate collapse, New York: Oxford University Press
Sauve, L. (2005). Currents in environmental education: Mapping a complex and evolving pedagogical field. Canadian Journal of Environmental Education, 10, Spring, 11–37.
Saylan, C. & Blumstein, D. (2011). The Failure of Environmental Education and how we can fix it, University of California press.
Schaeff er, R. K. (2005). Understanding globalization: Th e social consequences of political, economic, & environmental change (3rd ed.). Lanham, MD: Rowman & Littlefi eld.Serrano v. Priest, 18 Cal.3d 728 (1976) (Serrano II).
Slattery, P., & Rapp, D. (2003). Ethics and the foundations of education: Teaching convictionsin a postmodern world. Boston: Pearson Education.
Spring, J. (1997). Political agendas for education: From the Christian coalition to the greenparty. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Spring, J. (1998). Education and the rise of the global economy. Mahwah, NJ: Erlbaum.
ابتدای صفحه
