جهانی‌شدن دارای اثرات مختلفی بر زندگی انسانی بوده و این تغییرات در جوامع روستایی ملموس‌تر از شهرها بوده است. بر این اساس هدف این مقاله، بررسی اثرات جهانی‌شدن بر سبک زندگی جوامع روستایی می‌باشد. روش‌شناسی به‌کاربرده‌شده در این پژوهش، توصیفی _ تحلیلی بوده و شیوه و ابزار جمع‌آوری داده‌ها در مطالعه نظری به‌صورت کتابخانه‌ای و در مطالعه میدانی از طریق پرسش‌نامه می‌باشد. محدوده مورد مطالعه، روستاییان دهستان روشن‌آباد شهرستان گرگان با 24 روستا است که از طریق نمونه‌گیری کوکران تعداد 265 خانوار به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که اثرات جهانی‌شدن در قالب همه ابعاد و شاخص‌های سبک زندگی مشاهده شده و از نظر پاسخ‌گویان، تغییراتی در سبک زندگی در جامعه روستایی درحال وقوع است. براساس آزمون رگرسیون مشخص شد که بیشترین تغییرات در نتیجه جهانی‌شدن در بعد سبک زندگی اجتماعی با ضریب بتای 328/0 می‌باشد. لذا به‌طورکلی می‌توان گفت به‌دلیل قرار گرفتن روستاهای ایران در شرایط گذار توسعه‌ای از سنت به مدرنیته و حتی پست‌مدرنیته، سبک زندگی در ابعاد مختلف در حالت درآمیختگی قرار داشته و افراد جوان گرایش به سبک زندگی شهری و افراد مسن گرایش به سبک زندگی بومی روستایی دارند.
The Effects of Globalization on Lifestyle Changes in Rural Areas
چکیده [English]
Globalization has different effects on human life, which are more noticeable in rural areas than in cities. Thus, the present article aims to study the effects of globalization on lifestyle in rural areas. The methodology in this research is descriptive-analytical; and to collect data in the theoretical section of the study the library method has been used and in the field study questionnaires have been employed. In the present study, the residents of Roshanabad in Gorgan, composed of 24 villages, are included; using Cochran sampling method, 265 families were selected as sample. The results of the study show that the effects of globalization can be detected in all aspects and indexes of lifestyle, and according to participants in the study, some changes are occurring in lifestyle in the rural society. The regression testing indicated a Beta coefficient of 0.328 for most changes happening in lifestyle as a result of globalization. It can be said that since Iranian villages are experiencing a transition from tradition to modernity or even postmodernity, different aspects of lifestyle are somehow mingled; young people in rural areas show a tendency toward urban lifestyle while older people prefer local rural lifestyle.
کلیدواژه ها [English]
Globalization, lifestyle, rural areas, Roshanabad
مراجع
اباذری، یوسف؛ چاوشیان، حسن (1381). از طبقه اجتماعی تا سبک زندگی: رویکرد نوین در تحلیل جامعه‌شناسی هویت اجتماع. نامه علوم اجتماعی، 20، 27-3.
ابراهیم‌آبادی، حسین (1392). رویکردی میان‌رشته‌ای به سبک زندگی: با نگاهی به جامعه ایرانی. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 5 (4)، 53-33.
ازکیا، مصطفی؛ احمدرش، رشید (1391). تحلیل جامعه‌شناختی پیامدهای ورود عناصر مدرن به کردستان. مجله توسعه روستایی، 4 (2)، 24-1.
ازکیا، مصطفی؛ وثوقی، منصور؛ عبدالهی، عادل (1392). جهان‌‌ـ‌محلی‌شدن و بازاندیشی در هویت زنان: مطالعه موردی هورامانی تخت. مجله توسعه روستایی، 5 (2)، 22-1.
باکاک، رابرت (1381). مصرف (ترجمه: خسرو صبری). تهران: نشر شیرازه.
جونز، اندرو (1391). نظریه‌پردازان بزرگ جهانی‌شدن (ترجمه: مسعود کرباسیان و هامایاک آودیس یانس). تهران: نشر چشمه.
حکیم‌زاده، رضوان (1389). جهانی‌شدن: بین‌المللی‌شدن آموزش عالی و برنامه‌های درسی میان‌رشته‌ای. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 2 (4)، 17-1.
ذکایی، محمدسعید (1386). فرهنگ مطالعات جوانان. تهران: نشر آگه.
خواجه سروی، غلامرضا؛ طباخی ممقانی، جواد (1392). جهانی‌شدن سبک زندگی و تقاضای دگرگونی سیاسی. فصلنامه مطالعات راهبردی جهانی‌شدن، 4 (10)، 160-131.
شصتی، شیما؛ فلامکی، محمدمنصور (1393). رابطه میان سبک زندگی و مسکن ایرانی: با تأکید بر نظریه جامعه کوتاه‌مدت و نظریه راهبرد و سیاست سرزمینی جامعه ایران. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 6 (3)، 137-117.
طاهرخانی، مهدی (1383). اثرهای جهانی‌شدن بر جوامع روستایی (شواهد و تجارب). مجموعه مقالات کنگره توسعه روستایی؛ چالش‌ها و چشم‌اندازها، تهران: مؤسسه توسعه روستایی ایران.
طباطبایی، سیداحمد (1387). جهانی‌شدن و سیطره موج‌های قدرت در مدیریت بخش عمومی. کنفرانس بین‌المللی اخلاق حرفه‌ای در مسیر پیوستن به سازمان تجارت جهانی.
فاضلی، محمد (1382). مصرف و سبک زندگی. تهران: پژوهشگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
کردی، مراد (1389). جهانی‌شدن و نقش آن در گسترش منابع انسانی. مجله پژوهشنامه، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک، گروه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی، 68، 86-67.
گل‌محمدی، احمد (1381). جهانی‌شدن، فرهنگ، هویت. تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1379). جهانی رهاشده: گفتارهایی درباره یکپارچگی جهانی (مترجمان: علی‌اصغر سعیدی و یوسف حاجی‌عبدالوهاب)، تهران: انتشارات علم و ادب.
گیدنز، آنتونی (1382). تجدد و تشخیص (مترجم: ناصر موفقیان). تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1384). چشم‌اندازهای جهانی (مترجم: محمدرضا جلایی‌پور) (چاپ دوم). تهران: انتشارات طرح نو.
نجارزاده، محمد (1391). تطبیق نظریات جهانی‌شدن فرهنگ در روستاها براساس شاخص‌های سبک زندگی (مطالعه موردی: دهستان براآن جنوبی شهرستان اصفهان). مجله پژوهش‌های روستایی، 3 (4)، 182-155.
هابرماس، یورگن (1386). جهانی‌شدن و آینده دموکراسی: منظومه پساملی (مترجم: کمال پولادی) (چاپ چهارم)، تهران: نشر مرکز.
وثوقی، منصور؛ ایمانی، علی؛ کاظمی، علی (1388). جهانی‌شدن و تحولات ساختاری در جامعه روستایی. مجله جامعه‌شناسی معاصر، 2 (1)، 34-5.
وودز، مایکل (1390). جغرافیای روستایی؛ فرایندها، واکنش‌ها و تجربه‌های بازساخت روستایی (مترجم: محمدرضا رضوانی و صامت فرهادی) (چاپ اول). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ویسی، هادی (1392). درآمدی بر دولت محلی (چاپ اول). تهران: انتشارات سمت.
Alston, M. (2007). Globalisation, rural restructuring and health service delivery in Australia: policy failure and the role of social work? Health and social care in the community, 15(3), 195-202.
Cairncoss, F. (1997). The death of distance, how the communication revolution will change our lives? Harvard school press.
Dochartaigh, N. O. (2007). Conflict, territory and new technologies: online interaction at a Belfast interface. Political Geography, 26 (4) 474-91.
Friedman, T. (2005). The world is flat: A brief history of the twenty-first century. New York: Farrar, Straus & Giroux.
Fukuyama, F. (1989). The End of History. the National Internet, Washington DC: The Nixon Center.
Marsden, T. (1999). Rural futures: the consumption countryside and its regulation. European society for rural sociology, (39)4.
McLuhan, M. (1964). Understanding media: the extensions of Man. New York: Mc Graw-Hill.
Morgan, K. (2001). The exacerbated death of geography: localized learning, innovation and uneven development, paper presented to the future of innovation studies conference. Eindhoven university of technology, 20- 23
Nugroho, Y. (2010). localizing The global, globalizing The local: The role of the internet in shaping globalisation discourse in indonesian NGOs. Journal of International Development, in: www.interscience.wiley.com; DOI: 10.1002/
jid.1733.
Ohmae, K. (1990). The borderless world. London: Collins.
Oliver, T., Jenkins, T. (2003). Sustaining rural landscapes: the role of integrated tourism. Landscape Research, (28) 3.
Pezzini, P. (2001). Rural policy lessons from OECD countries. international regional science review, (24) 1, 134-145
Sumner, J. (2001). Challenges to sustainbility: The impacts of corporate of globalization on rural communities. Rural extension studies, University of Guelph; In www.uoguelph.ca/~csext/cse%202001%20archeive/papers/jennifersumner.pdf
Verstappen, H. T. (2009). Geography, sustainability and the concept of glocalization. Investigaciones Geográficas, Boletín del Instituto de Geografía, UNAM, Núm (70), 106-113.
ابتدای صفحه
