حیاتی, زهرا. (1394). مطالعه تطبیقی رویدادهای داستان در روایت ادبی و سینمایی مقایسه داستان «آشغالدونی» و فیلم «دایره مینا». مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی, 8(1), 71-98. doi: 10.7508/isih.2016.29.004
زهرا حیاتی. "مطالعه تطبیقی رویدادهای داستان در روایت ادبی و سینمایی مقایسه داستان «آشغالدونی» و فیلم «دایره مینا»". مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی, 8, 1, 1394, 71-98. doi: 10.7508/isih.2016.29.004
حیاتی, زهرا. (1394). 'مطالعه تطبیقی رویدادهای داستان در روایت ادبی و سینمایی مقایسه داستان «آشغالدونی» و فیلم «دایره مینا»', مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی, 8(1), pp. 71-98. doi: 10.7508/isih.2016.29.004
حیاتی, زهرا. مطالعه تطبیقی رویدادهای داستان در روایت ادبی و سینمایی مقایسه داستان «آشغالدونی» و فیلم «دایره مینا». مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی, 1394; 8(1): 71-98. doi: 10.7508/isih.2016.29.004
مطالعه تطبیقی رویدادهای داستان در روایت ادبی و سینمایی مقایسه داستان «آشغالدونی» و فیلم «دایره مینا»
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران
چکیده
در مطالعات بینرشتهای سینما و ادبیات، نقد یک فیلم اقتباسی و مقایسه آن با اثر ادبی مبدأ، نوعی نقد تطبیقی به‌شمار می‌آید. از آنجا که در پژوهشهای ادبی جدید، اتخاذ یک رویکرد و فرضیه مرتبط با آن اساس تحقیق است، در مقاله حاضر داستان «آشغالدونی»، نوشته غلامحسین ساعدی با فیلم اقتباسی از آن، «دایره مینا» با نگاه به ادبیات تطبیقی جدید بررسی شده است. هرچند این نظریهها هنوز منسجم و تثبیت‌شده نیستند، اما ادبیاتِ آن درحال شکلگیری است. در مقایسه داستان ساعدی با فیلم مهرجویی، یافتههای پژوهش نشان میدهد: جنبه تمثیلی داستان مکتوب در فیلم اقتباسی، تحت تأثیر پردازشِ سینمایی طرح قرار گرفته و گاه واقعگرایی فیلم بر نمادگرایی داستان ادبی غالب شده است. مهرجویی رویدادها را در گفتمان سینمای کلاسیک ساماندهی کرده است تا خواننده را در مدتزمانی مشخص به پیگیری ماجراها ترغیب کند. نحوه زمانبندی فیلم براساس ساختار سهپردهای، بیننده را به دنبال کردن ماجراها برمی ا‌‌نگیزد و برخلاف داستان آشغالدونی، «طرح» بر «ایده» غلبه می کند. ازآنجاکه غلبه طرح یا ایده، هرکدام درونمایهای متفاوت خلق میکنند، میتوان گفت همین تغییر ساختاری تاحدی به تغییر معنایی انجامیده است. همچنین تغییر پایان آزاد روایت ساعدی به پایان بسته در روایت فیلم، مانع مشارکت مخاطب در بازسازی سرنوشت داستانی شخصیت اصلی می‌شود.
A Comparative Study of the Story Events in Literary and Cinematic Narrative: A Comparison between the Story of Ashghalduni (Dustbin) and the Adapted Movie, Dayere-ye Mina (The Cycle)
نویسندگان [English]
Zahra Hayati
Faculty Member of the Institute for Humanities & Cultural Studies, Tehran, Iran.
چکیده [English]
The present article tries to study the story Ašghālduni (Dustbin) by Gholāmhossein Sā’edi and the adapted movie Dāyere-ye Minā (The Cycle) by Dāryuš Mehrjuyi with a view to new adaptation theories. Of course, these theories have not yet been consistent and well-established; but its literature is going to evolve, especially its essentials are discussed in the study method of narratology. As an example, this proposition is discussed in theoretical subjects of adaptation that even in the loyal adapted movies, in which the structure of the literary story and the sequence of events in the movie are preserved, some of the semantic functions change because of story entry into the cinematic discourse along with the needs of medium of cinema. For example, the figurative aspect of Sā’edi's story in its adapted movie has been influenced by the scheme and sometimes realism dominates symbolism. Mehrjuyi has organized the events in the discourse of classic cinema in order to encourage the reader to persist the events during a certain time period. The way of timing a movie in terms of a three-screen structure encourages the spectator to follow the events and causes the "scheme" to dominate the "idea". Since the dominance of either scheme or idea creates different themes, it can be said that the very structural change leads somewhat to semantic change. Similarly, the change of Sā’edi's open ending narrative to a close one prevents the audience to participate in re-making the fictional fate of Ali; the sort that exists in a literary text.
کاسِتِی، فرانچسکو (1391). اقتباس و سوء‌اقتباس: فیلم، ادبیات و گفتمانهای اجتماعی. در رابرت استم و الساندرا رائنگو (ویراستار). راهنمایی بر ادبیات و فیلم (ترجمه: داود طباطبائی عقدایی، صص 138-125). تهران: مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری «متن».
صیاد، پرویز؛ ویسی، ملک‌ساسان؛ فرمان‌آرا، بهمن (تهیه‌کننده) و مهرجویی، داریوش (کارگردان). (1353). دایره مینا[فیلم سینمایی ]، ایران.
لوته، یاکوب (1388). مقدمهای بر روایت در ادبیات و سینما (ترجمه: امید نیکفرجام، چاپ دوم). تهران: مینوی خرد.
مک کی، رابرت (1385). داستان: مفهوم، ساختار، سبک و اصول فیلم‌نامه نویسی (ترجمه: محمد گذرآبادی، چاپ دوم). تهران: هرمس.
یوست، فرانسوا (1388). فلسفه و نظریهای جدید در ادبیات (ترجمه: علیرضا انوشیروانی). ادبیات تطبیقی، 2(4)، 56-37.
ابتدای صفحه
