نوع مقاله : مقاله علمی ـ پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
2 دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
چکیده
تحولاتی که معماری غرب در زمینه انواع بنا، نماهای بیرونی و درونی، تزئینات و پرداخت، فضاهای عمومی و خصوصی، مصالح، و... از دوران باستان تا پایان قرن بیستم به خود دیده است، بیانگر نقش بیبدیل سیاست و اندیشههای سیاسی در این تغییرات و پویاییها است. بر این مبنا میتوان تأثیرهای سیاست را در سطوح گوناگون، ازجمله در استفاده ابزاری صاحبان قدرت سیاسی، اقتصادی، و مذهبی از معماری بهمنظور بیان و نمایش قدرت خود از طریق ساختن بناهای شاخصی همچون قصر، معبد، طاق نصرت، و کلیسا مشاهده کرد. همچنین ظهور شکلهای جدید فضای عمومی، پیدایش ساختمانهایی برای عرضههای همگانی مانند نمایشگاه و موزه و تفکیک فضاهای عمومی و خصوصی، ارمغان عصر روشنگری و انسانگرایی، آزادیخواهی و البته سرمایهداری بودهاند. بهسبب مداخله مستقیم دولت در عرصه ساختوساز درنتیجة خسارتهای ناشی از جنگهای جهانی نیمه اول قرن بیستم، بر کارکرد بناها بهعنوان ظرف مکانی و محل وقوع زندگی مدرن، تأکید بیشتری شده است و سبک معماری یکسانی در راستای تحقق یک هویت فراگیر بینالمللی تجویز شد. درنهایت با فروپاشی فراروایت مدرنیسم و ظهور پستمدرنیسم، تکثرگرایی، مرکزیتزدایی، بینهایتی معنا، نفی سلسلهمراتب و انعطافپذیری در معماری اواخر قرن بیستم، قابلمشاهده و بررسی است. بر این اساس، این مقاله سعی دارد در چارچوب مطالعات میانرشتهای، رابطه بین سیاست و معماری را بررسی کند.
کلیدواژهها
اتو، وین (1384). معماری و اندیشه نقادانه (مترجم: امینه انجم شعاع). تهران: انتشارات فرهنگستان هنر.
بانی مسعود، امیر (1389)، معماری غرب؛ ریشهها و مفاهیم. تهران: نشر هنر معماری قرن.
دیباج، موسی؛ و سلطانزاده، حسین (1392). فلسفه و معماری. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
سیدصدر، سید ابوالقاسم (1381). دایرهالمعارف معماری و شهرسازی. تهران: انتشارات آزاده.
عنایت، حمید (1386). بنیاد فلسفه سیاسی در غرب. تهران: زمستان.
غفوری، آزیتا (1385). معمارینامه آزاد (فرهنگ معماری). تهران: انتشارات شهیدی.
فاستر، مایکل ب (1361). خداوندان اندیشه سیاسی (جلد دوم؛ مترجم: جواد شیخالاسلامی). تهران: امیرکبیر.
فکوهی، ناصر (1383). انسانشناسی شهری. تهران: نشر نی.
قبادیان، وحید (1382). مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
میلر، پیتر (1384). سوژه، استیلا و قدرت (مترجم: نیکو سرخوش، و افشین جهاندیده). تهران: نشر نی.
نش، کیت (1387). جامعهشناسی سیاسی معاصر (مترجم: محمدتقی دلفروز). تهران: انتشارات کویر.
وتکین، دیوید (1390). تاریخ معماری غرب (مترجم: محمدتقی فرامرزی). تهران: کاوشپرداز.
های، کالین (1385). درآمدی انتقادی بر تحلیل سیاسی (مترجم: احمد گلمحمدی). تهران: نشر نی.
هیوود، اندرو (1389). سیاست (مترجم: عبدالرحمن عالم). تهران: نشر نی.
توفیقی، جعفر؛ و جاودانی، حمید (1387). میانرشتهایها: مفاهیم، رویکردها، دیرینهشناسی و گونهشناسی. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 1(1)، 17-1. doi: 10.7508/isih.2009.01.001
سلیمی، حسین (1392). ماهیت میانرشتهای دانش سیاست. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 6(1)، 134-117. doi: 10.7508/isih.2014.21.006
علویپور، محسن؛ و نعمتپور، علی (1388). مطالعات میانرشتهای بحران جامعه مدرن. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی. 1(3)، 167-141. doi: 10.7508/isih.2009.03.007
آیزنمن، پیتر (27/2/1393). تعارض کنش متفکر معماری و برنامههای سیاسی. برگرفته از: http://www.etoood.com/NewsShow.aspx?nw=4174
دباغ، امیرمسعود (6 مهر 1394). خوانش معماری از منظر نشانهشناسی. برگرفته از: http://www.ettelaathekmatvamarefat.com
فکوهی، ناصر (17/9/1394). درباره انسانشناسی هنر: گفتگو با ناصر فکوهی. برگرفته از : http://www.cgie.org.ir/fa/news/83808
Ardent. H (1958). The human condition. Chicago: University of Chicago Press.
Aries, Ph. (1973). Centuries of childhood. Penguin Books, Middlesex.
Castells, M. (2000). The rise of the network society (2nded.). Oxford: Blackwell.
Heywood, A. (2000). Key concepts in politics. London: MacMillan Press LTD.
Rybczynski, W. (1986). Home: A short history of an idea. New York: Viking.
Unwin, S. (1997). Analysing architecture. London: Routledge.
چگونه به این مقاله استناد کنیم:
نساج، حمید؛ و سلطانی، محبوبه (1396). خوانش معماری از دیدگاه اندیشههای سیاسی، فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 9(2)، 84-57. doi: 10.22035/isih.2017.251
HOW TO CITE THIS ARTICLE
Nassaj, H., & Soltani, M. (2017). Architecture reading from the political thoughts’ perspective. Journal of Interdisciplinary Studies in the Humanities, 9(2), 57-84. doi: 10.22035/isih.2017.251