مطالعه ارتباط بین جهت‌گیری‌های ارزشی اجتماعی و مصرف پایدار در بین شهروندان ارومیه

هنرور, حسین; آقایاری هیر, توکل; علیزاده اقدم, محمد باقز

doi:10.22035/isih.2018.288

صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله

|
|
|
ارجاع به این مقاله
RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
|
اشتراک گذاری

فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

شماره‌های پیشین نشریه

دوره 11 (1397-1398)

دوره 10 (1396-1397)

شماره 4

شماره 3

شماره 2

شماره 1

دوره 9 (1395-1396)

دوره 8 (1394-1395)

دوره 7 (1393-1394)

دوره 6 (1392-1393)

دوره 5 (1391-1392)

دوره 4 (1390-1391)

دوره 3 (1389-1390)

دوره 2 (1388-1389)

دوره 1 (1387-1388)

	مطالعه ارتباط بین جهت‌گیری‌های ارزشی اجتماعی و مصرف پایدار در بین شهروندان ارومیه
مقاله 11، دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 40، پاییز 1397، صفحه 79-108 اصل مقاله (3.54 MB)
نوع مقاله: مقاله علمی ـ پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22035/isih.2018.288
نویسندگان
حسین هنرور ¹؛ توکل آقایاری هیر²؛ محمد باقز علیزاده اقدم³
¹استادیار جامعه‌شناسی، گروه روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، ارومیه، ایران
²دانشیار جمعیت‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم انسانی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
³استاد جامعه‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم انسانی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده
با توجه به افزایش نگرانی‌ها در ارتباط با مسائل زیست‏‌محیطی، مصرف پایدار ــ که از آن به مصرف سبز نیز تعبیر می‏‌شود ــ و شناسایی عوامل مرتبط با آن به دغدغۀ جدیِ علمی و سیاست‌گذاری در بیشتر جوامع تبدیل شده است. در میان عوامل متعدد تأثیرگذار بر مصرف پایدار، میتوان از ارزش‌ها و جهت‌گیری‏‌های ارزشی اجتماعی، به‌عنوان سنگ‏‌بنای تمامی رفتارها، از جمله رفتارهای مصرفی یاد کرد. مطالعهٔ حاضر با هدف بررسی روابط بین برخی جهت‌گیری‌های ارزشی ــ از جمله مادی‌گرایی، فردگرایی و جمع‌گرایی (در ابعاد مختلف‏شان) ــ با مصرف پایدار انجام یافته است. جامعهٔ آماری پژوهش حاضر شهروندان ارومیه و نمونهٔ آماری آن 516 نفر از شهروندان 64-15 سال می‌باشند که با به‌کارگیری روش پیمایش و استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای، مورد بررسی قرار گرفته‌اند. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد بُعد محوریتِ مادی‌گرایی اثری کاهشی و معنیدار و فردگرایی افقی و جمع‌گرایی افقی اثری افزایشی و معنی‌دار بر میزان مصرف پایدار دارد. همچنین، نتایج تحلیل‌های چند متغیره نشان داد که متغیرهای مذکور در مجموع حدود 19درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌نماید.
کلیدواژه‌ها
مصرف پایدار؛ مادی‌گرایی؛ فردگرایی. جمع‌گرایی
موضوعات
علوم انسانی و توسعه


مراجع
اعظمزاده، آزاده؛ و توکلی، عاطفه (1386). فردگرایی، جمعگرایی و دینداری. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 9، 126-101. بیرو، آلن (1375). فرهنگ علوم اجتماعی (مترجم: باقر ساروخانی). تهران: انتشارات کیهان. جمعهپور، محمود (1392). برنامهریزی محیطی و پایداری شهری و منطقهای. تهران: انتشارات سمت. حبیبی، کیومرث؛ رحیمی کاکه‌جوب، آرمان؛ و عبدی، محمدحامد (1391). ارزیابی جاپای بوم‌شناختی وسایل حمل‌و‌نقل شهری؛ رویکردی نوین به‌منظور برنامه‌ریزی حمل‌و‌نقل پایدار. مجله آمایش جغرافیایی فضا، 5، 116-99. علیزاده اقدم، محمدباقر؛ بنی فاطمه، حسین؛ عباسزاده، محمد؛ و سلطانی، سعید (1396). نقش سرمایهٔ فرهنگی در تحقق شهروندی بوم‌شناختی. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی. 9(2)، 133-107. doi: 10.22631/ISIH.2017.1754.2342 فرهمند، مهناز؛ شکوهی‌فر، کاوه؛ و سیارخلج، حامد (1393). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر رفتارهای زیست‌محیطی؛ مورد مطالعه، شهروندان شهر یزد. مطالعات جامعهشناختی شهری. 10، 141-109. ملکی، امیر؛ و عبدالهی، عظیمهالسادات (1392). تبیین جامعه‌شناختی محیط‌گرایی ایرانیان در دو سطح خرد و کلان. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران. 2(2)، 202-177. Abd’Razack, T, A., Ahmad Nazri Bin Muhammad Ludin, N., & Umaru, E, T. (2013). Ecological footprint, lifestyle and consumption pattern in Nigeria. American-Eurasian J. Agric. & Environ. Sci, 13(4), 425-432. doi: 10.5829/idosi.aejaes.2013.13.04.1943 Balderjahn, I., Buerke, A., Kirchgeorg M., Peyer, M., Seegebarth, B., &Wiedmann, K. (2013). Consciousness for sustainable consumption: scale development and new insights in the economic dimension of consumers’ sustainability. AMS Review, 3(4), 181-192. doi: 10.1007/s13162-013-0057-6 Balderjahn, I., Peyer, M., & Paulssen, M. (2013). Consciousness for fair consumption: conceptualization, scale development and empirical validation. International Journal of Consumer Studies, 37(5), 546-555. doi: 10.1111/ijcs.12030 Black, I. (2010). Sustainability through anti-consumption. Journal of Consumer Behavior, 9(6), 403–411. doi: 10.1002/cb.340 Dunlap, R, E. (1984). Commitment to the dominant social paradigm and concern for environmental quality. Social Science Quarterly, 65(4), 1013-1028. Gelfand, M. J., & Triandis, H. C. (1996). Individualism versus collectivism or versus authoritarianism?. European Journal of Social Psychology, 26, 397-410. doi: 10.1002/(SICI)1099-0992(199605)26:3%3C397::AID-EJSP763%3E3.0.CO;2-J Gilg, A., Barr, S., & Ford, N. (2005). Green consumption or sustainable lifestyles? Identifying the sustainable consumer. Futures, 37(6), 481-504. doi: 10.1016/j.futures.2004.10.016 Goldsmith, E.B. (2015). Social influence and sustainable consumption. Springer International Publishing Switzerland. doi: 10.1007/978-3-319-20738-4 Hofstede, G., Hofstede, G. J., & Minkov, M. (2010). Cultures and organizations: software of the mind (3^rd ed.) USA, McGraw-Hill. Holbrook, M. B., & Hirschman, E. C. (1982). The experiential aspects of consumption: Consumer fantasies, feelings and fun. Journal of Consumer Research, 9, 132–140. doi: 10.1086/208906 Hui, C. (1988). Measurement of individualism-collectivism. Journal of Research in Personality, 22(1), 17-36. doi: 10.1016/0092-6566(88)90022-0 Hurst, M., Dittmar, H., Bond, R., & Kasser, T. (2013). The relationship between materialistic values and environmental attitudes and behaviors: a meta-analysis. Journal of Environmental Psychology, 36257-269. doi: 10.1016/j.jenvp.2013.09.003 Kilbourne W. E., & Carlson, L. (2008). The Dominant Social Paradigm, Consumption, and Environmental Attitudes: Can Macromarketing Education Help?. Journal of Macromarketing, 28(2), 106-121. doi: 10.1177/0276146708314586 Kostelijk, E. (2017). The influence of values on consumer behaviour: the value compass, Abingdon, Oxon; New York, Routledge Press. Lages, L., & Fernandes, J. (2005). The SERPVAL scale: A multi-item instrument for measuring service personal values. Journal of Business Research, 58(11), 1562–1572. doi: 10.1016/j.jbusres.2004.10.001 McCarty, A. J., & Shrum, L. J. (2001). The Influence of Individualism, Collectivism, and Locus of Control on Environmental Beliefs and Behavior. Journal of Public Policy & Marketing, 20(1), 93-104. Doi: 10.1509/jppm.20.1.93.17291 Na Cho, y., Thyroff, A., Rapert, M. I., Park, S.Y., & Lee, H. J. (2013). To be or not to be green: Exploring individualism and collectivism as antecedents of environmental behavior. Journal of Business Research, 66, 1052–1059. Doi: 10.1016/j.jbusres.2012.08.020 Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) (2008). Promoting Sustainable Consumption: Good Practices in OECD Countries. Paris: OECD publications. Oyserman, D., Coon, H. M., & Kemmelmeier, M. (2002). Rethinking individualism and collectivism: Evaluation of theoretical assumptions and meta-analyses. Psychological Bulletin, 128(1), 3-72. Doi: 10.1037//0033-2909.128.1.3 Ree, E., Uleman, J. S., & Lee, H. K. (1996). Variations in Collectivism and Individualism by Ingroup and Culture: Confirmatory Factor Analyses. Journal of Personality and Social Psychology, 71(5), 1037-1054. doi: 10.1037/0022-3514.71.5.1037 Richins, M. L. (2004). The material values scale: measurement properties and development of a short form. Journal of Consumer Research, 31(1), 209-219. Doi: 10.1086/383436 Richins, M. L., McKeage, K. K. R., & Najjar, D. (1992). An Exploration of Materialism and Consumption-Related Affect. Advances in Consumer Research, 19, 229-236. Sachs, J. D. (2015). The age of sustainable development. New York: Columbia University Press. Salonen, A. (2013). Responsible Consumption. In: Idowu, S., Capaldi, N., Zu, L., Das Gupta, A. (Eds.). Encyclopedia of Corporate Social Responsibility. Berlin: Springer, 2048-2055. Schultz, P. W., Gouveia, V. V., Cameron, L. D., Tankha, G., Schmuck, P., & Franek, M. (2005). Values and their relationship to environmental concern and conservation behavior. Journal of Cross-Cultural Psychology, 36, 457-475. doi: 10.1177/0022022105275962 Sharma, R., & Jha, M. (2017). Values influencing sustainable consumption behaviour: Exploring the contextual relationship. Journal of Business Research, 76 , 77–88. doi: 10.1016/j.jbusres.2017.03.010 Shaw, D., & Moraes, C. (2009). Voluntary simplicity: An exploration of market interactions. International Journal of Consumer Studies, 33(2), 215–223. doi: 10.1111/j.1470-6431.2009.00760.x Shener, A., & Hazer, O. (2008). Values and sustainable consumption behavior of women: a Turkish sample. Sustainable Development, (16), 291-300. doi: 10.1002/sd.329 Shulruf, B., Hattie, J., & Dixon, R. (2007). Development of a New Measurement Tool for Individualism and Collectivism. Journal of Psychoeducational Assessment, 25(4), 385-401. doi: 10.1177/0734282906298992 Stern, P. C., & Dietz, T. (1994). The value basis of environmental concern. Journal of Social Issues, 50, 65-84. doi: 10.1111/j.1540-4560.1994.tb02420.x Swan, J. A. (1971). Environmental education: one approach to resolving the environmental crisis. Environment and Behavior, 3(3): 223-229. doi: 10.1177/001391657100300301 Triandis, H., & Gelfand, M. (1998). Converging measurement of horizontal and vertical individualism and collectivism, Journal of Personality and Social Psychology, 74(1), 118-128. doi: 10.1037//0022-3514.74.1.118 Triandis, H.C. (2001). Individualism-Collectivism and Pesonality. Journal of Personality, 69(6), 908-924. doi: 10.1111/1467-6494.696169 United Nations Environment Programme )UNEP( (2005). A guidance manual: advancing sustainable consumption in indonesia. Division of Technology, Industry, and Economics. United Nations Environment Programme. Wackernagel, M. & Yount, J.D. (1998). The ecological footprint: an indicator of progress toward regional sustainability. Environmental Monitoring and Assessment, 51, 511–529. Wackernagel, M. (1994). Ecological footprint and appropriated carrying capacity: A tool for planning toward sustainability. (Doctoral dissertation). Vancouver, Canada: The University of British Columbia). Retrieved from https://open.library.ubc.ca/cIRcle/collections/ubctheses/831/items/1.0088048 Wang, C. L., & Lin, X. (2009). Migration of Chinese consumption values: Traditions, modernization and cultural renaissance. Journal of Business Ethics, 88, 399–409. doi: 10.1007/s10551-009 World Commission on Environment and Development (1987). Our common future. Oxford: Oxford University Press. Zinn, J. (2007). Individualism. In, G. Ritzer (Ed.), The Blackwell Encyclopedia of Sociology. (pp. 2285-6). USA: Blackwell Publishing Ltd. Zukin, S., & Maguire, J. S. (2004). Consumers and consumption. Annual Review of Sociology, 173–197. doi: 10.1146/annurev.soc.30.012703.110553
آمار تعداد مشاهده مقاله: 228 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 119