نوع مقاله : مقاله علمی ـ پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار، آینده پژوهی، دانشکده علوم و فناوری‌های نوین، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 دانشجوی کارشناسی ارشد، آینده‌پژوهی، دانشکده علوم و فناوری‌های نوین، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
به‌رغم آن‌که ساحت میانرشتهای چه از نظر مفهوم‌‌پردازی و چه از نظر کاربرد هنوز در میانهٔ راه است، بیشتر مطالعات در این زمینه بر سوژهٔ دانشگاه متمرکز بوده و بر لزوم ایجاد جریان میانرشتهای در دانشگاه توجه نشان داده‌اند. با وجود این، تجربهٔ زیست دانشگاهی نشان میدهد انسان دانشگاهی که مهارت میانرشتهای را پیش از دانشگاه نیاموخته است، در فهم و کاربری میان‌رشتگی در دانشگاه نیز ضعیف عمل می‌کند. از این منظر فارغ از مفهوم «رشته» که یادآور فعالیت تخصصی در دانشگاه است، واژهٔ «میانرشتهای» بیان‌کننده مجموعه‌ای از مهارت‌های زیست در آینده است که باید از نخستین مراحل آموزش‌پذیری انسان در سبد آموزش او قرار گیرد. این مقاله، کوششی نظرورزانه و تحلیلی استنباطی برای بسط جایگاه میانرشتهای در آموزش‌های پیشادانشگاهی است که در آن ابتدا امکان‌پذیری و ضرورت این جایگاه بررسی می‌شود و سپس برخی از راه‌کارهای عملی برای نیل به این مقصود تشریح می‌شود تا تصویری از آیندهٔ مدرسه شکل گیرد. این تکه‌چسبانی تصویری از مدارس آینده است که در آن انسان میانرشتهای برای زیست در محیطی پیچیده، مهارت‌هایی چون سازگاری، کار گروهی، خلاقیت، تفکر انتقادی و حل مسئله را به‌دست می‌آورد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
پایا، علی (1385). آینده علوم انسانی در ایران. فصلنامه روش‌شناسی علومانسانی، 12(49)، 24-9.
شهامت، نادر؛ آراسته، حمیدرضا؛ شهامت، فاطمه؛ روزگار، مریم. (1392). بازسازی ساختار میان‌رشته‌ای‌ها در آموزش عالی. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 6(1)، 55-77. Doi: 10.7508/ISIH.2014.21.003
فاضلی، نعمت‌الله. (1392). رشته‌های دانشگاهی، کارکردها، کژکارکردها و تحولات. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 6(1)، 1-30. 10.7508/ISIH.2014.21.001
فاضلی، نعمت‌الله؛ کوشکی، فاطمه. (1395). رشته‌ای، بینارشته‌ای و پسارشته‌ای؛ تغییر الگوهای رشته‌ای در زبان‌شناسی. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 1(9)، 1ـ24. 10.22035/ISIH.2017.243
فراهانی، محمدنقی؛ خانی‌پور، حمید. (1395). نقش روان شناسی در ایجاد پیوند بین‌رشته های علوم انسانی برای توسعه مؤسسه‌های میانرشته ای. فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 8(4)، 173-193. 10.22035/ISIH.2016.239
محمدی روزبهانی، کیانوش. (1388 بهار). پرورش تفکر میانرشتهای پیش نیاز میان‌رشتگی در آموزش عالی با تأکید بر یادگیری مسئله‌محور. مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 1(2)، 103ـ125. 10.7508/ISIH.2009.02.006
Austin, J. D., Hirstein, J., & Walen, S. (1997). Integrated mathematics interfaced with science. School Science and Mathematics, 97(1), 45–49. doi: 10.1111/j.1949-8594.1997.tb17339.x
Barrett, J. R. (2001). Interdisciplinary work and musical integrity. Music Educators Journal, 87(5), 27. doi: 10.2307/3399705
Bridle, H., Vrieling, A., Cardillo, M., Araya, Y., & Hinojosa, L. (2013). Preparing for an interdisciplinary future: a perspective from early-career researchers. Futures, 53, 22-32. doi: 10.1016/j.futures.2013.09.003
Buckley, F. J. (2000). Team teaching: What, why and how?. SAGE Publications.
Carpenter, D., Crawford, L., & Walden, R. (2007). Testing the efficacy of team teaching. Learning Environments Research, 10, 53e65.
Crow, J., & Smith, L. (2005). Co‐teaching in higher education: Reflective conversation on shared experience as continued professional development for lecturers and health and social care students. Reflective practice, 6(4), 491-506. doi: 10.1080/14623940500300582
Dahlin, B. (2001). The Primacy of cognition or of perception? A phenomenological critique of the theoretical bases of science education. Science & Education, 10, 453-475.
Dahlin, B. (2003) The ontological reversal. A figure of thought of importance for science education. Scandinavian. Journal of Educational Research, 47(1), 77-88. doi: 10.1080/00313830308606
Dorin, A., & Korb, K. (2009). Improbable creativity. In J., McCormack, M., Boden, & M., Dinverno (Eds.). Proceedings of the Dagstuhl International Seminar on Computational Creativity. Springer: Heideberg.
Elia, G., & Margherita, A. (2018). Can we solve wicked problems? A conceptual framework and a collective intelligence system to support problem analysis and solution design for complex social issues. Technological Forecasting and Social Change, 133, 279-286. doi: 10.1016/j.techfore.2018.03.010
Garcia, J. R., Geher, G., Crosier, B., Saad, G., Gambacorta, D., Johnsen, L., & Pranckitas, E. (2011). The interdisciplinarity of evolutionary approaches to human behavior: a key to survival in the ivory archipelago. Futures, 43(8), 749-761. doi: 10.1016/j.futures.2011.05.018
Haapasaari, P., Kulmala, S., & Kuikka, S. (2012). Growing into interdisciplinarity: how to converge biology, economics, and social science in fisheries research?. Ecology and Society, 17(1). 6.
Huutoniemi, K., Klein, J. T., Bruun, H., & Hukkinen, J. (2010). Analyzing interdisciplinarity: Typology and indicators. Research Policy, 39(1), 79–88. doi: 10.1016/j.respol.2009.09.011
Jones, Casey. (2010). Interdisciplinary approach - advantages, disadvantages, and the future benefits of interdisciplinary studies, ESSAI: Vol. 7, Article 26.
Klein, J. T. (2012). Research Integration: A comparative knowledge base. In A. F. Repko, W. H. Newell, & R. Szostak (Eds.), Case studies in interdisciplinary research, 283-269. Thousand Oaks, Calif.: Sage Publications. doi: 10.4135/9781483349541.n10
Klein, J. T. (2015). Reprint of “Discourses of transdisciplinarity: Looking back to the future”. Futures, 65, 10-16. doi: 10.1016/j.futures.2015.01.003
Kroger, M., & Schäfer, M. (2016). Scenario development as a tool for interdisciplinary integration processes in sustainable land use research. Futures, 84, 64-81. doi: 10.1016/j.futures.2016.07.005
Lam, C. C., Alviar-Martin, T., Adler, S. A., & Sim, J. B. Y. (2013). Curriculum integration in Singapore: Teachers' perspectives and practice. Teaching and Teacher Education, 31, 23-34. doi: 10.1016/j.tate.2012.11.004
Lam, J. C. K., Walker, R. M., & Hills, P. (2014). Interdisciplinarity in sustainability studies: a review. Sustainable Development, 22(3), 158–176. doi: 10.1002/sd.533
Lawrence, R. J. (2004). Housing and health: from interdisciplinary principles to transdisciplinary research and practice. Futures, 36(4), 487-502. doi: 10.1016/j.futures.2003.10.001
Lenoir, Y., & Hasni, A. (2016). Interdisciplinarity in primary and secondary school: issues and perspectives. Creative Education, 7(16), 2433-2459. doi: 10.4236/ce.2016.716233
Mattila, P., & Silander, P. (2015). How to create the school of the future: Revolutionary thinking and design from Finland?. University of Oulu. Center for Internet Excellence.
Mawdsley, A., & Willis, S. (2019). Exploring an integrated curriculum in pharmacy: Students' perspectives on the experienced curriculum and pedagogies supporting integrative learning. Currents in Pharmacy Teaching and Learning, 11(5), 450-460. doi: 10.1016/j.cptl.2019.02.006
Murata, R. (2002). What does team teaching mean? A case study of interdisciplinary teaming. The Journal of Educational Research, 96(2), 67–77. doi:10.1080/00220670209598794
Navy, S., Edmondson, E., Maeng, J., Gonczi, A., & Mannarino, A. (2019). How to create problem-based learning units. Science and Children, 56(5), 68.
Nikitina, S. (2006). Three strategies for interdisciplinary teaching: contextualizing, conceptualizing, and problem‐centring. Journal of Curriculum Studies, 38(3), 251–271. doi: 10.1080/00220270500422632
Østergaard, E., Lieblein, G., Breland, T. A., & Francis, C. (2010). Students learning agroecology: phenomenon-based education for responsible action. The Journal of Agricultural Education and Extension, 16(1), 23–37. doi: 10.1080/13892240903533053
Stember, M. (1991). Advancing the social sciences through the interdisciplinary enterprise. The Social Science Journal, 28(1), 1–14. doi:10.1016/0362-3319(91)90040-b
Stewart, T. Perry, B. (2005). Interdisciplinary team teaching as a model for teacher development. The Electronic Journal for English as a Second Language, 9(2), n2.
Stokols, D., Hall, K. L., Taylor, B. K., & Moser, R. P. (2008). The science of team science: overview of the field and introduction to the supplement. American journal of preventive medicine, 35(2 Suppl), S. 77-89. doi: 10.1016/j.amepre.2008.05.002.
Su, H. N., & Moaniba, I. M. (2017). Investigating the dynamics of interdisciplinary evolution in technology developments. Technological Forecasting and Social Change, 122, 12-23. doi: 10.5465/ambpp.2017.11158abstract
Symeonidis, V. Schwarz, J. (2016). Phenomenon-Based Teaching and Learning through the Pedagogical Lenses of Phenomenology: The Recent Curriculum Reform in Finland. Forum Oświatowe, 28(2), 31-47.
Tsybulsky, D., & Muchnik-Rozanov, Y. (2019). The development of student-teachers' professional identity while team-teaching science classes using a project-based learning approach: A multi-level analysis. Teaching and Teacher Education, 79, 48-59. doi:10.1016/j.tate.2018.12.006
VanTassel-Baska, J., & Wood, S. (2010). The integrated curriculum model (ICM). Learning and Individual Differences, 20(4), 345–357. doi:10.1016/j.lindif.2009.12.006
Wakil, K., Rahman. R., Hasan, D., Mahmood, P., & Jalal, T. (2019). Phenomenon-based learning for teaching ICT Subject through other subjects in primary schools. Journal of Computer and Education Research, 7(13), 205–212. doi:10.18009/jcer.553507
Wang, Y., & Chiew, V. (2010). On the cognitive process of human problem solving. Cognitive Systems Research, 11(1), 81–92. doi:10.1016/j.cogsys.2008.08.003
Wong, E., & Nguyen, T. V. (2019). Introduction of an integrated curriculum: Early outcomes and experiences within a large private university. Currents in Pharmacy Teaching and Learning, 11(5), 528–532. doi:10.1016/j.cptl.2019.02.015
)