فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

ضرورت و امکان‌پذیری میان‌رشتگی در آموزش‌های پیش از دانشگاه؛ کولاژی از آیندهٔ مدرسه

نوع مقاله : مقاله علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، آینده پژوهی، دانشکده علوم و فناوری‌های نوین، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، آینده‌پژوهی، دانشکده علوم و فناوری‌های نوین، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

به‌رغم آن‌که ساحت میان‌رشته‌­ای چه از نظر مفهوم‌‌پردازی و چه از نظر کاربرد هنوز در میانهٔ راه است، بیشتر مطالعات در این زمینه بر سوژهٔ دانشگاه متمرکز بوده و بر لزوم ایجاد جریان میان‌رشته‌­ای در دانشگاه توجه نشان داده‌اند. با وجود این، تجربهٔ زیست دانشگاهی نشان می­دهد انسان دانشگاهی که مهارت میان‌رشته‌­ای را پیش از دانشگاه نیاموخته است، در فهم و کاربری میان‌رشتگی در دانشگاه نیز ضعیف عمل می‌کند. از این منظر فارغ از مفهوم «رشته» که یادآور فعالیت تخصصی در دانشگاه است، واژهٔ «میان‌رشته‌ای» بیان‌کننده مجموعه­‌ای از مهارت­‌های زیست در آینده­ است که باید از نخستین مراحل آموزش‌پذیری انسان در سبد آموزش او قرار گیرد. این مقاله، کوششی نظرورزانه و تحلیلی ‌استنباطی برای بسط جایگاه میان‌رشته‌ای در آموزش‌های پیشادانشگاهی است که در آن ابتدا امکان‌پذیری و ضرورت این جایگاه بررسی می‌شود و سپس برخی از راه‌کارهای عملی برای نیل به این مقصود تشریح می‌شود تا تصویری از آیندهٔ مدرسه شکل گیرد. این تکه‌چسبانی تصویری از مدارس آینده است که در آن انسان میان‌رشت‌ه­ای برای زیست در محیطی پیچیده، مهارت‌­هایی چون سازگاری، کار گروهی، خلاقیت، تفکر انتقادی و حل مسئله را به‌دست می‌آورد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع
ابراهیم‌آبادی، حسین (1390). آموزش میان‌رشته‌ای در محیط‌های دانشگاهی، با تأکید بر تجربهٔ ایران. مطالعاتمیان‌رشته‌ایدرعلومانسانی، 1(1)، 67-41.   doi: 10.7508/ISIH.2012.13.003
احمدوند، شجاع؛ و حمیدی، سمیه (1392). چهار روایت در فهم معنای مطالعات میان‌رشته‌ای. مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 6(1)، 53-31.  doi: 10.7508/ISIH.2014.21.002
بحرانی، مرتضی (1391). رشته، میان‌رشته و تقسیم‌بندی علوم. مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 5(2)، 59-37. doi: 10.7508/ISIH.2014.18.003
برزگر، ابراهیم (1387). تاریخچه، چیستی و فلسفه پیـدایی علـوم میان‌رشته‌ای. فـصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 1(1)، 56-37.  doi: 10.7508/ISIH.2009.01.003
پایا، علی (1385). آینده علوم انسانی در ایران. فصلنامه روش‌شناسی علومانسانی، 12(49)، 24-9.
خورسندی طاسکوه، علی (1387). گفتمان میان‌رشته‌ای دانش: گونه‌شناسی، مبانی نظری و خط مشی‌هایی برای عمل در آموزش عالی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
خورسندی طاسکوه، على. (1388 بهار). ﻣﻴﺎن‌رﺷﺘﮕﻲ و ﻣﺴﺎﺋﻞ آن در آﻣﻮزش ﻋﺎلی.مطالعاتمیان‌رشته‌ایدرعلومانسانی، 1(2)، 85ـ101. doi: 10.7508/ISIH.2009.02.005
خورسندی طاسکوه، على (1388 پاییز). تنوع گونه‌شناختی در آموزش و پژوهش میان‌رشته ای.مطالعاتمیان‌رشته‌ایدرعلومانسانی، 1(2)، 83-57.    doi: 10.7508/ISIH.2009.04.003
رجبی، سوران؛ و علی‌مردای، خدیجه (1396). اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﺗﺌﺎﺗﺮ درﺳﯽ در اﻓﺰایش ﻣﻬﺎرتﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و یادگیری دروس پایه در داﻧﺶآﻣﻮزان ابتدایی. رویکردهای نوین آﻣﻮزﺷﯽ، 12(2)، 113-98.   doi: 10.22108/NEA.2018.95583.0
سیاری، سعیده؛ و قراملکی، احدفرامرز (1389). مطالعات میان‌رشته‌ای: مبانی و رهیافت‌ها. مجلهٔ فلسفه و کلام اسلامی، 43(2)، 82-59
شیخ‌الاسلامی، علی؛ امیدوار، عظیم. (1396). اثربخشی آموزش تفکر انتقادی بر سبک حل مسالة (کارآمد و ناکارآمد) دانش‌آموزان. مجله روان‌شناسی مدرسه، 6(2)، 83-99. doi :10.22098/JSP.2017.569
شعبانی ورکی، بختیار؛ و بابادی، امین. (1393). تکثر رشته‌ای علیه فهم رایج از همکاری رشته‌ای. مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 7(1)، 25-1. doi: 10.7508/ISIH.2015.25.001
شهامت، نادر؛ آراسته، حمیدرضا؛ شهامت، فاطمه؛ روزگار، مریم. (1392). بازسازی ساختار میان‌رشته‌ای‌ها در آموزش عالی. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 6(1)، 55-77. Doi: 10.7508/ISIH.2014.21.003
فاضلی، نعمت‌الله. (1392). رشته‌های دانشگاهی، کارکردها، کژکارکردها و تحولات. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 6(1)، 1-30. 10.7508/ISIH.2014.21.001
فاضلی، نعمت‌الله؛ کوشکی، فاطمه. (1395). رشته‌ای، بینارشته‌ای و پسارشته‌ای؛ تغییر الگوهای رشته‌ای در زبان‌شناسی. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 1(9)، 1ـ24. 10.22035/ISIH.2017.243
فراستخواه، مقصود. (1391). ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ و چالش‌های ﻣﯿﺎن‌رﺷﺘﻪای ﺷﺪن. مطالعات برنامه ریزی آموزشی، 1(1)، 54ـ89110.7508/isih.2012.13.001
فراهانی، محمدنقی؛ خانی‌پور، حمید. (1395). نقش روان شناسی در ایجاد پیوند بین‌رشته های علوم انسانی برای توسعه مؤسسه‌های میان‌رشته ای. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 8(4)، 173-193. 10.22035/ISIH.2016.239
قدم‌پور، عزت‌اله؛ خلیلی گشنیگانی، زهرا؛ رضائیان، مهدی. (1397). تأثیر آموزش بسته فراشناختی (تفکر انتقادی، حل مسئله و فراشناخت) بر انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر دوره دوم متوسطه. نشریه علمی‌ پژوهشی آموزش و ارزشیابی، 11(42)، 71ـ90.
محمدی روزبهانی، کیانوش. (1388 بهار). پرورش تفکر میان‌رشته‌ای پیش نیاز میان‌رشتگی در آموزش عالی با تأکید بر یادگیری مسئله‌محور. مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 1(2)، 103ـ125. 10.7508/ISIH.2009.02.006
معتمدی، اعظم؛ یمنی دوزی سرخابی، محمد؛ خورسندی طاسکوه؛ عارفی، محبوبه .(1397). سیرتحوّل گونه شناسی پژوهش میان‌رشته ای: مطالعه­ای تاریخی ـ‌ تبارشناسانه‌. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 11(1)، 1-32. 10.22035/ISIH.2019.2929.3266
نبوی، سید عبدالامیر. (1395). مطالعات میان‌رشته‌ای و تکثر روش‌شناختی برخی ملاحظات و پیشنهادها. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 8(2)، 57-74. 10.22035/ISIH.2016.216

Austin, J. D., Hirstein, J., & Walen, S. (1997). Integrated mathematics interfaced with science. School Science and Mathematics, 97(1), 45–49.  doi: 10.1111/j.1949-8594.1997.tb17339.x

Barrett, J. R. (2001). Interdisciplinary work and musical integrity. Music Educators Journal, 87(5), 27. doi: 10.2307/3399705

Bridle, H., Vrieling, A., Cardillo, M., Araya, Y., & Hinojosa, L. (2013). Preparing for an interdisciplinary future: a perspective from early-career researchers. Futures, 53, 22-32.  doi: 10.1016/j.futures.2013.09.003

Buckley, F. J. (2000). Team teaching: What, why and how?. SAGE Publications.

Carpenter, D., Crawford, L., & Walden, R. (2007). Testing the efficacy of team teaching. Learning Environments Research, 10, 53e65.

Crow, J., & Smith, L. (2005). Co‐teaching in higher education: Reflective conversation on shared experience as continued professional development for lecturers and health and social care students. Reflective practice, 6(4), 491-506. doi: 10.1080/14623940500300582

Dahlin, B. (2001). The Primacy of cognition or of perception? A phenomenological critique of the theoretical bases of science education. Science & Education, 10, 453-475.

Dahlin, B. (2003) The ontological reversal. A figure of thought of importance for science education. Scandinavian. Journal of Educational Research, 47(1), 77-88. doi: 10.1080/00313830308606

Dorin, A., & Korb, K. (2009). Improbable creativity. In J., McCormack, M., Boden, & M., Dinverno (Eds.). Proceedings of the Dagstuhl International Seminar on Computational Creativity. Springer: Heideberg.

Elia, G., & Margherita, A. (2018). Can we solve wicked problems? A conceptual framework and a collective intelligence system to support problem analysis and solution design for complex social issues. Technological Forecasting and Social Change, 133, 279-286. doi: 10.1016/j.techfore.2018.03.010

Garcia, J. R., Geher, G., Crosier, B., Saad, G., Gambacorta, D., Johnsen, L., & Pranckitas, E. (2011). The interdisciplinarity of evolutionary approaches to human behavior: a key to survival in the ivory archipelago. Futures, 43(8), 749-761. doi: 10.1016/j.futures.2011.05.018

Haapasaari, P., Kulmala, S., & Kuikka, S. (2012). Growing into interdisciplinarity: how to converge biology, economics, and social science in fisheries research?. Ecology and Society, 17(1). 6.

Huutoniemi, K., Klein, J. T., Bruun, H., & Hukkinen, J. (2010). Analyzing interdisciplinarity: Typology and indicators. Research Policy, 39(1), 79–88.   doi: 10.1016/j.respol.2009.09.011

Jones, Casey. (2010). Interdisciplinary approach - advantages, disadvantages, and the future benefits of interdisciplinary studies, ESSAI: Vol. 7, Article 26.

Klein, J. T. (2012). Research Integration: A comparative knowledge base. In A. F. Repko, W. H. Newell, & R. Szostak (Eds.), Case studies in interdisciplinary research, 283-269. Thousand Oaks, Calif.: Sage Publications.   doi: 10.4135/9781483349541.n10

Klein, J. T. (2015). Reprint of “Discourses of transdisciplinarity: Looking back to the future”. Futures, 65, 10-16.   doi: 10.1016/j.futures.2015.01.003

Kroger, M., & Schäfer, M. (2016). Scenario development as a tool for interdisciplinary integration processes in sustainable land use research. Futures, 84, 64-81. doi: 10.1016/j.futures.2016.07.005

Lam, C. C., Alviar-Martin, T., Adler, S. A., & Sim, J. B. Y. (2013). Curriculum integration in Singapore: Teachers' perspectives and practice. Teaching and Teacher Education, 31, 23-34.   doi: 10.1016/j.tate.2012.11.004

Lam, J. C. K., Walker, R. M., & Hills, P. (2014). Interdisciplinarity in sustainability studies: a review. Sustainable Development, 22(3), 158–176.   doi: 10.1002/sd.533

Lawrence, R. J. (2004). Housing and health: from interdisciplinary principles to transdisciplinary research and practice. Futures, 36(4), 487-502. doi: 10.1016/j.futures.2003.10.001

Lenoir, Y., & Hasni, A. (2016). Interdisciplinarity in primary and secondary school: issues and perspectives. Creative Education, 7(16), 2433-2459.  doi: 10.4236/ce.2016.716233 

Mattila, P., & Silander, P. (2015). How to create the school of the future: Revolutionary thinking and design from Finland?.  University of Oulu. Center for Internet Excellence.

Mawdsley, A., & Willis, S. (2019). Exploring an integrated curriculum in pharmacy: Students' perspectives on the experienced curriculum and pedagogies supporting integrative learning. Currents in Pharmacy Teaching and Learning, 11(5), 450-460. doi: 10.1016/j.cptl.2019.02.006

Murata, R. (2002). What does team teaching mean? A case study of interdisciplinary teaming. The Journal of Educational Research, 96(2), 67–77.    doi:10.1080/00220670209598794

Navy, S., Edmondson, E., Maeng, J., Gonczi, A., & Mannarino, A. (2019). How to create problem-based learning units. Science and Children, 56(5), 68.

Nikitina, S. (2006). Three strategies for interdisciplinary teaching: contextualizing, conceptualizing, and problem‐centring. Journal of Curriculum Studies, 38(3), 251–271. doi: 10.1080/00220270500422632

Østergaard, E., Lieblein, G., Breland, T. A., & Francis, C. (2010). Students learning agroecology: phenomenon-based education for responsible action. The Journal of Agricultural Education and Extension, 16(1), 23–37.   doi: 10.1080/13892240903533053

Stember, M. (1991). Advancing the social sciences through the interdisciplinary enterprise. The Social Science Journal, 28(1), 1–14.  doi:10.1016/0362-3319(91)90040-b

Stewart, T. Perry, B. (2005). Interdisciplinary team teaching as a model for teacher development. The Electronic Journal for English as a Second Language, 9(2), n2.

Stokols, D., Hall, K. L., Taylor, B. K., & Moser, R. P. (2008). The science of team science: overview of the field and introduction to the supplement. American journal of preventive medicine, 35(2 Suppl), S. 77-89.   doi: 10.1016/j.amepre.2008.05.002.

Su, H. N., & Moaniba, I. M. (2017). Investigating the dynamics of interdisciplinary evolution in technology developments. Technological Forecasting and Social Change, 122, 12-23. doi: 10.5465/ambpp.2017.11158abstract

Symeonidis, V. Schwarz, J. (2016). Phenomenon-Based Teaching and Learning through the Pedagogical Lenses of Phenomenology: The Recent Curriculum Reform in Finland. Forum Oświatowe, 28(2), 31-47.

Tsybulsky, D., & Muchnik-Rozanov, Y. (2019). The development of student-teachers' professional identity while team-teaching science classes using a project-based learning approach: A multi-level analysis. Teaching and Teacher Education, 79, 48-59. doi:10.1016/j.tate.2018.12.006

VanTassel-Baska, J., & Wood, S. (2010). The integrated curriculum model (ICM). Learning and Individual Differences, 20(4), 345–357.  doi:10.1016/j.lindif.2009.12.006

Wakil, K., Rahman. R., Hasan, D., Mahmood, P., & Jalal, T. (2019). Phenomenon-based learning for teaching ICT Subject through other subjects in primary schools. Journal of Computer and Education Research, 7(13), 205–212.   doi:10.18009/jcer.553507

Wang, Y., & Chiew, V. (2010). On the cognitive process of human problem solving. Cognitive Systems Research, 11(1), 81–92.   doi:10.1016/j.cogsys.2008.08.003

Wong, E., & Nguyen, T. V. (2019). Introduction of an integrated curriculum: Early outcomes and experiences within a large private university. Currents in Pharmacy Teaching and Learning, 11(5), 528–532.   doi:10.1016/j.cptl.2019.02.015

 
فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی
دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 44
پاییز 1398
صفحه 69-99
فایل ها
اشتراک گذاری
ارجاع به این مقاله
آمار