نوع مقاله : مقاله علمی ـ پژوهشی
نویسنده
استادیار انسان‌شناسی، گروه مطالعات‌زنان، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران، ایران
چکیده
موقتی پنداشتن حضور میلیونی اتباع افغانستان در چهار دههٔ گذشته به‌عنوان مسئله‌ای اجتماعی بسترساز چالش‌های متعددی برای هر دو طرف شده است. این نوشتار به‌دنبال فهم دلالت‌های موقعیت پاندمیک کرونا بر تجربه زیستهٔ دانشجویان افغانستانی در چارچوب شناخت کلی‌تر وضعیت مهاجران افغانستانی ساکن ایران است. جمع‌آوری داده‌ها از طریق تکنیک مردم‌نگاری مجازی بوده و مدل ادغام اردال و اپن بستر نظری این مقاله را شکل می‌دهد. فرضیهٔ محوری این است که موقعیت همه‌گیری کرونا تأثیرات گسترده‌ای بر ابعاد آموزشی، اقتصادی و اجتماعی مهاجران به‌طورعام و دانشجویان افغانستانی به‌طور‌خاص گذاشته است، مهمترین تأثیر منفی این اضطراب اجتماعی در تقاطع با ملیّت، جنسیت و طبقه، فربه‌شدن نابرابری‌های آموزشی و جنسیتی در زیست روزمرهٔ مهاجران است. از سوی دیگر مهمترین تغییر مثبت ناشی از موقعیت کرونا، مرئی‌شدن حضور مهاجران در سطح افکار عمومی و عرصه سیاستگذاری است که زمینه‌های ادغام ساختاری مهاجران را تاحدی تسهیل نموده است. بحران کرونا با فربه‌کردن مفهوم هم‌سرنوشتی دستگاه سیاستگذار را متوجه این موضوع کرده که همه اعضای جامعه در یک قایق سوار هستند و مغفول گذاشتن بخشی از جمعیت کشور برخلاف منافع ملّی بوده و پتانسیل تهدید دارد. در نتیجه، با مرئی‌کردن حضور میلیونی مهاجران به‌صورت محدود و قطاعی فرایند ادغام ساختاری مهاجران را تسریع نموده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
سعیدی، سعیده (1398). جنسیت و بین‌المللی‌سازی آموزش عالی: تحلیل جنسیتی تجربه زیسته دانشجویان افغانستانی در ایران (طرح پژوهشی). تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
Abbasi-Shavazi, M.J., & Sadeghi, R. (2015). Socio-cultural adaptation of second-generation Afghans in Iran. International Migration. 53(6). 89-110. doi: 10.1111/imig.12148
Balbo, M., & Marconi, G. (2006). International migration, diversity and urban governance in cities of south. Journal of Habitat International. 30(3). 706-715. doi: 10.1016/j.habitatint.2005.04.004
Berry, J.W. (2005). Acculturation: living successfully in two cultures. Journal of Intercultural Relations. 29(6). 697-712. doi: 10.1016/j.ijintrel.2005.07.013
Berry, J.W., & Phinney, J.S., & Sam, D.L., & Vedder, P. (Ed.) (2006). Immigrant youth in cultural transition: acculturation, identity, and adaptation across national contexts. Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Bhabha, H.K. (2004). The location of culture. London: Routledge Classics.
Brettell, C.B. (2016). Gender and migration. Polity.
Brocket, T. (2018). From “in-betweenness” to “positioned belongings”: second-generation Palestinian-Americans negotiate the tensions of assimilation and transnationalism. Ethnic and Racial Studies. 43(16).135-154. doi: 10.1080/01419870.2018.1544651
Chen, C.P. (1999). Common stressors among international college students: Research and counseling implications. Journal of College Counseling. 2 (1). 49–65. doi: 10.1002/j.2161-1882.1999.tb00142.x
Chirkov, V., Vansteenkiste, M., Tao, R., & Lynch, M. (2007). The role of self-determined motivation and goals for study abroad in the adaptation of international students. International Journal of Intercultural Relations. 31(2). 199-222. doi: 10.1016/j.ijintrel.2006.03.002.
Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: choosing among five approaches. Sage Publications, Inc.
De Wit, H., & Hunter, F. (2015). The future of internationalization of higher education in Europe. International Higher Education. 83. 2-3. doi: 10.6017/ihe.2015.83.9073
Dentakos, S., & Wintre, M., & Chavoshi, S., & Wright, L. (2016). Acculturation motivation in international student adjustment and permanent residency intentions: a mixed-methods approach. Emerging Adulthood. 5(1). doi: 10.1177/2167696816643628
Erdal, M.B., & Oeppen, C. (2013). Migrant balancing acts: understanding the interactions between integration and transnationalism. Journal of Ethnic and Migration Studies. 39(6). 867-884. doi: 10.1080/1369183X.2013.765647
Floersch, J., Longhofer, J.L., Kranke, D., & Townsend, L. (2010). Integrating thematic, grounded theory and narrative analysis: a case study of adolescent psychotropic treatment, Qualitative Social Work. 9(3).407-425. doi: 10.1177/1473325010362330
Furnham, A., & Bochner, S. (1986). Culture shock: psychological reactions to unfamiliar environments. New York, NY: Methuen & Co.
Grinberg, L., & Grinberg, R. (1989). Psychoanalytic perspectives on migration and exile. Yale University Press, New Haven and London.
)