نوع مقاله : مقاله علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

• فاطمه سرخه دهی ¹
• اباذر اشتری ²

¹ دکتری اقتصاد توسعه و برنامه ریزی

² پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی

چکیده

ایران علیرغم سابقه طولانی در برنامه‌ریزی، همچنان با مسائل و مشکلات اقتصادی و اجتماعی بسیاری روبرو است. تولید بعنوان مهمترین رکن توسعه صنعتی دچار معضلات بسیاری است. سوال اصلی این است که مشکلات و معایب برنامه‌‌‌های توسعه در حوزه‌های اقتصادی و فرهنگی، جهت حمایت از تولید، فعالیتهای مولد و توسعه صنعتی چیست؟ برای پاسخ از روش تحلیلی- توصیفی در چارچوب مبانی نظری رویکرد اقتصاد نهادگرا استفاده شده‌است. با وجود قوانین حمایت از تولید در برنامه‌های توسعه و تاکید بر حمایتهای مالی، اما همچنان بخش تولید با مشکلات بسیار مواجه است. نتایج حاکی از آن است که فقدان راهبرد توسعه صنعتی مشخص، عدم توجه به فرهنگ اقتصادی ضد تولید، عدم شناسایی فعالیتهای مولد، جذابیت سرمایه‌گذاری در فعالیتهای نامولد، فقدان سیاستهای مالیاتی مناسب، عدم دسترسی به کلیه حسابهای بانکی، عدم شفافیت، فضای بی‌ثبات اقتصاد کلان و ناامنی حقوق مالکیت از مهمترین مشکلات تولید است و موجب شده حمایتهای مالی به رانتهای نامولد و افزایش رانت‌جویی منجر شود. یکی دیگر از مسائل مهم اما مغفول در برنامه‌ریزی توسعه، فقدان راهبرد برای تحول فرهنگ اقتصادی و خلقیات جامعه در مسیر تولید و توسعه صنعتی و افزایش‌اعتماد عمومی و سرمایه‌های اجتماعی ‌است.

کلیدواژه‌ها

• توسعه صنعتی
• فعالیتهای مولد
• رانت شومپیتری
• تحول فرهنگی

موضوعات

• توسعه