جمعیت شناسی
میلاد بگی
چکیده
با توجه به تغییر ساختار سنّی جمعیت و تحولات اقتصادی-اجتماعی سطح کلان که ایران تجربه کرده است انتظار میرود روندهای ازدواج در بین دورهها و نسلهای مختلف با تغییراتی همراه باشد. مقاله حاضر با استفاده از روش سن-دوره-کوهورت چندسطحی به بررسی تغییرات دورهای و نسلی ازدواج و تعیینکنندههای احتمال ازدواج طی چهار دهه اخیر پرداخته است. ...
بیشتر
با توجه به تغییر ساختار سنّی جمعیت و تحولات اقتصادی-اجتماعی سطح کلان که ایران تجربه کرده است انتظار میرود روندهای ازدواج در بین دورهها و نسلهای مختلف با تغییراتی همراه باشد. مقاله حاضر با استفاده از روش سن-دوره-کوهورت چندسطحی به بررسی تغییرات دورهای و نسلی ازدواج و تعیینکنندههای احتمال ازدواج طی چهار دهه اخیر پرداخته است. یافتهها حاکی از آن است در هر دو جنس، کوهورتهای جوانتر در مقایسه با کوهورتهای مسنتر، ازدواج خود را به تأخیر انداخته و در سنین بالاتری ازدواج میکنند. در همه کوهورتها تا سن 35 سالگی، درصد زنان ازدواجکرده بیش از مردان است اما در سنین بالاتر این امر برعکس خواهد شد. روندهای دورهای این نتایج را مورد تایید قرار میدهد. تحلیلهای سن-دوره-کوهورت نیز نشان داد که اگرچه در دورهها و کوهورتهای مختلف زنان زودتر از مردان ازدواج کردهاند، اما به طور کلی احتمال ازدواج زنان کمتر از مردان است. تحصیلات دانشگاهی و اشتغال دو متغیر مهم در کاهش احتمال ازدواج در دورهها و کوهورتهای مختلف بود ولی تأثیرات آنها در بین دو جنس متفاوت است. مدل مرد نانآور خانواده ایرانی سبب شده است تا اشتغال، احتمال ازدواج مردان را افزایش و احتمال ازدواج زنان را کاهش دهد. با توجه به گسترش آموزش عالی و طولانیشدن دوره تحصیل انتظار میرود در صورت عدم ارائه برنامههای سیاستی مناسب برای اشتغال جوانان، تأخیر در سن ازدواج همچنان تداوم داشته باشد. در این راه نیاز است تا برنامهریزان در سیاستهای خود، تغییرات رخداده در سطح خانواده و جامعه طی دهههای گذشته را مد نظر قرار دهند.