آینده پژوهی آموزش عالی
آینده‌پژوهی توسعۀ دانش‌های میان‌رشته‌ای‌ در آموزش عالی: بررسی تجارب دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران

محمد حسینی مقدم؛ مهرداد حمیدی

دوره 14، شماره 3 ، تیر 1401، ، صفحه 87-122

https://doi.org/10.22035/isih.2022.4642.4586

چکیده
  پیچیدگی روزافزون حاکم بر مسائل اکنون و آیندۀ جهان، درهم‌تنیدگی و به‌هم‌پیوستگی حوزه‌های موضوعی، تنوع نقش‌آفرینان و موقعیت‌های شکل‌دهنده به این مسائل از هنجارها و رویه‌های معمول جهان امروز است. این تحولات موجب توسعۀ دانش‌های میان‌رشته‌ای در نهادهای علمی و فناورانه و تبدیل آن‌ها به روندهای جهان‌شمول سیاست‌گذاری علم، فناوری ...  بیشتر

مدیریت آموزشی
ارزیابی نظریه‌پردازی در مطالعات مدیریت آموزشی بر اساس معیارهای بین‌رشته‌ای

سمیه ابراهیمی کوشک مهدی؛ محمد رضا آهنچیان؛ رضوان حسینقلی زاده

دوره 13، شماره 4 ، مهر 1400، ، صفحه 1-30

https://doi.org/10.22035/isih.2021.374

چکیده
  مناقشه دربارهٔ نظریه و نظریه‌پردازی در مدیریت آموزشی چالشی کهن ‌و پابرجاست. با وجود ادعای بسیاری از متخصصان مبنی بر بین‌رشته‌ای و تلفیقی‌بودن حوزه مدیریت آموزشی، کار پیرامون مبانی معرفتی و شناسایی نوع و گونهٔ بین‌رشته‌ای در مدیریت آموزشی، که منجر به نظریه معتبر در این حوزه شود، بسیار اندک است. با در نظر گرفتن دو رویکرد کلان تک‌رشته ...  بیشتر

بحران ویروس کرونا
آینده‌پژوهی تأثیرات بحران کووید‌ـ19 بر آموزش عالی

غلامرضا ذاکرصالحی

دوره 12، شماره 2 ، فروردین 1399، ، صفحه 181-211

https://doi.org/10.22035/isih.2020.3962.4063

چکیده
  در این مقاله به آینده‌های محتملی خواهیم پرداخت که بر اثربحران کرونا پیش‌روی آموزش عالی قرار خواهد گرفت. این مقاله از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی‌ـ‌اکتشافی و از نظر روش، زمینه‌یاب مقطعی است. آینده‌پژوهی به‌عنوان یک حوزهٔ میان‌رشته‌ای جهت‌گیری این مقاله را تشکیل می‌دهد نحوهٔ جمع‌آوری داده‌ها میدانی است. داده‌ها ...  بیشتر

آموزش عالی
ضرورت‌های مفهومی و الزامات روشی در مطالعات فرهنگ دانشگاهی

فیروزه اصغری؛ عباس عباس پور؛ حمید رحیمیان؛ سعید غیاثی

دوره 11، شماره 1 ، دی 1397، ، صفحه 129-164

https://doi.org/10.22035/isih.2019.3139.3440

چکیده
  مطالعه درباره فرهنگ هر اجتماع بدلیل ویژگی هویت بخشی و ایجاد مرز در تشخیص اجتماعات گوناگون از هم، از الزامات اصلی برای شناخت آن اجتماع تلقی می‌گردد. دانشگاه نیز یکی از این اجتماعات است که اگر چه مطالعه درباره فرهنگ آن مورد توجه محققان حوزه‌های مختلف علمی قرار گرفته است؛ اما برخلاف دیگر مطالعات انجام شده درباره دانشگاه، از کاستی‌ها ...  بیشتر

زبان‌شناسی
ارزیابی دوگانه‌های علوم سخت/نرم و رشته/میان‌رشته‌ای براساس عنوان مقالات علمی‌ـ‌پژوهشی فارسی و آی‌اس‌آی انگلیسی

علی رضاقلی‌فامیان

دوره 10، شماره 2 ، فروردین 1397، ، صفحه 117-139

https://doi.org/10.22035/isih.2018.280

چکیده
  در چارچوب تاریخ و فلسفه علم، دوگانه‌های علوم سخت/نرم و نیز علوم رشته‌ای/میان‌رشته‌ای از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. در این مقاله، نگارنده می‌کوشد تفاوت‌ها و شباهت‌های احتمالی دوگانه‌های فوق‌الذکر را در خرده‌ژانر «عنوان مقاله» مطالعه کند. همان‌طور که می‌دانیم، عنوان هر مقاله پژوهشی، نخستین بخش از هر مقاله است که ...  بیشتر

میان رشته‌ای
نقش روان‌شناسی در ایجاد پیوند بین‌ رشته‌های علوم انسانی برای توسعه مؤسسه‌های میان‌رشته‌ای

محمد نقی فراهانی؛ حمید خانی پور

دوره 8، شماره 4 ، مهر 1395، ، صفحه 173-193

https://doi.org/10.22035/isih.2016.239

چکیده
  روان‌شناسی می‌تواند در نقش یک علم میانجی، علوم انسانی را به هم مرتبط کند. اهداف این مقاله عبارتند از: 1- بررسی تاریخچه علاقه‌مندی‌های میان‌رشته‌ای در روان‌شناسی؛ 2- بررسی حوزه‌های مشترک روان‌شناسی و سایر علوم انسانی؛ 3- تبیین‌های روان‌شناختی ناکام ماندن مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی ایران؛ 4- سازوکار‌های روان‌شناختی ...  بیشتر

بررسی تطبیقی _ میان رشته ای چاپ و تولید کتابهای داستانی سیمین دانشور و بلقیس سلیمانی

فرشته رستمی

دوره 7، شماره 3 ، شهریور 1394، ، صفحه 63-93

https://doi.org/10.22035/isih.2015.194

چکیده
  مطالعات میان‌رشته‌ای گواه آن است که گرایش‌های گوناگون علوم انسانی در پیوند با هم هستند و بازدهی یکدیگر را افزایش می‌دهند. بررسی تطبیقی ـ میان‌رشته‌ای به خوانش متون ادبی در پیوند با دیگر زمینه‌هایی که چندان ادبی نیستند، همانند «صنعت چاپ»و «نشر» کتاب می‌پردازد. این جستار تولید محصولات فرهنگی و شگردهای طراحی‌ برای فروش ...  بیشتر

بازشناسی جایگاه روح مکان در طراحی فضای کودکان؛ بر مبنای آراء پدیدارشناختی نوربرگ شولتز

ریحانه نیک روش؛ مریم قاسمی سیچانی

دوره 7، شماره 1 ، اسفند 1393، ، صفحه 145-172

https://doi.org/10.7508/isih.2015.25.006

چکیده
  کریستین نوربرگ شولتز در تبیین نظریات خود در رابطه با پدیدارشناسی معماری، وامدار اندیشه‌های مارتین هایدگر بوده و یکی از راهکارهای هویت‌بخشی به مکان را ایجاد محیط‌های واجد معنا دانسته است. شولتز را می‌توان از جمله نظریه‌پردازانی به‌شمار آورد که پس از گیدئون، به ایجاد نگرش‌های نوین در معماری پرداخت و توجه به دیگر زمینه‌های علمی ...  بیشتر

بازسازی ساختار میان‌رشته‌ای‌ها در آموزش عالی (با تأکید بر شاخص ها)

نادر شهامت؛ حمیدرضا آراسته؛ فاطمه شهامت؛ مریم روزگار

دوره 6، شماره 1 ، اسفند 1392، ، صفحه 55-77

https://doi.org/10.7508/isih.2014.21.003

چکیده
  میان‌رشته‌ای‌های دانشگاهی استانداردهای تعالی خاص خود را می‌طلبند. هدف پژوهش حاضر طراحی مدل مفهومی و تدوین شاخص‌های ساختاری آن در دانشگاه  بوده و در آن از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده است . به این منظور ابتدا ابعاد مفهومی ساختار میان‌رشته‌ای شناسایی شده و بر مبانی آن عوامل، ملاک‌ها و شاخص‌های مناسبی طراحی و ...  بیشتر

ماهیت میان‌رشته‌ای دانش سیاست

حسین سلیمی

دوره 6، شماره 1 ، اسفند 1392، ، صفحه 117-134

https://doi.org/10.7508/isih.2014.21.006

چکیده
  در این مقاله تلاش خواهد شد که با بررسی اندیشه‌ها و نظریه‌های تأثیرگذار در حوزه‌ی دانش سیاست نشان داده شود که این دانش از همان سرآغاز پیدایش آن ماهیتی میان‌رشته‌ای داشته است و اندیشیدن و بررسی سیاست بدون توجه اصولی به دیگر حوزه‌های دانش بشری امکان‌پذیر نبوده است. اصولاً سیاست محصول تقاطع و تأثیر متقابل پدیده‌های اجتماعی بوده ...  بیشتر

تفکر دکتر علی شریعتی؛ از چندرشته‌ای تا میان‌رشته‌ای

سید رضا شاکری

دوره 5، شماره 2 ، خرداد 1392، ، صفحه 19-36

https://doi.org/10.7508/isih.2014.18.002

چکیده
  میان‌رشته‌ای زمانی می‌تواند یک مزیت نسبی محسوب گردد که نسبت تعین‌یافته‌ای با امکانات معرفتی و علمی در یک جامعه برقرار کند. بخشی از این امکانات در ایران معاصر میراث روشن‌فکری دینی ماست که با نظر به پدیده میان رشته‌ای می‌تواند مورد بهره‌برداری علمی، روش‌شناسی و تا حدودی سیاست‌گذاری دانشگاهی قرار بگیرد. میراث روشن‌فکری علی شریعتی ...  بیشتر

شکل‌گیری و توسعه میان‌رشته‌ای‌ها در آموزش عالی: عوامل و الزامات

رضا مهدی

دوره 5، شماره 2 ، خرداد 1392، ، صفحه 91-117

https://doi.org/10.7508/isih.2014.18.005

چکیده
  محوریت دانش در حیات اجتماعی، پیچیدگی مسائل و نیازهای جامعه، انتظار خدمات اجتماعی و نوآوری و کارآفرینی علمی از دانشگاهها، مساله گشایی و غنی سازی وظایف آموزشی و پژوهشی، توسعه و گسترش فعالیتها و رشته‌های میان‌رشته‌ای را به یک ضرورت راهبردی در آموزش عالی و نظام دانشگاهی تبدیل کرده است. در نیم قرن اخیر، گسترش و توسعه فعالیتهای آموزشی ...  بیشتر

درآمدی بر ماهیت میان‌رشته‌ای جغرافیای شهری و برنامه‌ریزی شهری

کیومرث ایراندوست

دوره 4، شماره 3 ، تیر 1391، ، صفحه 1-14

https://doi.org/10.7508/isih.2012.15.001

چکیده
  قرن بیستم دوره دگرگونی زندگی اجتماعی انسان و تسلط الگوی زندگی شهری بود. ظهور شهرهای بزرگ در سرتاسر جهان با مسائلی بس پیچیده و متنوع همراه بود، از این رو ایجاد علومی که بتوانند پدیده شهر و مسائل و مشکلات پیامده آن را در شکلی جامع و فراگیر مطالعه و بررسی کنند، بیش از پیش ضرورت یافت. در این میان جغرافیا از پیشتازان عرصه آموزش و پژوهش در ...  بیشتر

پیش‌نیازها و موانع تحقق توسعه علوم‌انسانی میان‌رشته‌ای

غلامحسین خورشیدی؛ شیوا پیشگاهی

دوره 4، شماره 2 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.7508/isih.2012.14.001

چکیده
  توسعه علوم میان‌رشته‌ای، مساله‌ای چند بعدی است. از این رو، پرداختن به ساز و کارها، ظرفیت‌ها، و موانع تحقق توسعه این علوم در ایران کار پیچیده‌ای است. در این رابطه نمی‌توان به کلی گویی کرد و تنها به ذکر عناوینی بسنده نمود زیرا همه آنچه در این رابطه مطرح است برای همه حوزه‌های علم مشترک نمی‌باشد و حتی در یک حوزه خاص هم گرچه مشترکات ...  بیشتر

موج چهارم تحول در فضای علمی دانشگاه (نگاهی میان‌رشته‌ای)

غلامحسن عبیری

دوره 4، شماره 1 ، بهمن 1390، ، صفحه 69-83

https://doi.org/10.7508/isih.2012.13.004

چکیده
  مسوولیت دانشگاه‌ها در امر توسعه سرمایه‌های انسانی با هدف حل مسایل روز، با مشکل روبرو شده و دانش آموختگان آموزش عالی در چارچوب تقسیم کار موجود، پاسخگوی نیازهای جامعه ایدئولوژیک ایران نیستند. این مقاله با هدف تبیین تحول در دانشگاه‌ها و ضرورت توجه به مطالعات میان‌رشته‌ای در جهت پاسخگویی به عدم کارآمدی ساختار اقتصادی به تحریر درآمده ...  بیشتر

مدیریت شهری در نظام آموزش عالی ایران: ارزیابی فلسفه وجودی و الزامات میان‌رشته‌ای

غلامرضا کاظمیان؛ مجید حقیقی

دوره 3، شماره 2 ، تیر 1390، ، صفحه 75-98

https://doi.org/10.7508/isih.2011.1011.004

چکیده
  رشته مدیریت شهری چند سالی است که در دانشگاه‌های معتبر کشور ارائه می‌شود. هدف این رشته آماده کردن دانشجویان برای اداره و مدیریت شهرها به عنوان یک سیستم پیچیده و مشتمل بر مؤلفه‌ها و متغیرهای غیرمنتظره است. با وجود گذشت چند سال از برقراری رشته مدیریت شهری هنوز هم در میان برخی مجامع تخصصی و اجرایی ابهاماتی در مورد ضرورت و نیاز به این ...  بیشتر

تجربۀ ایرانی رشته‌های میان‌رشته‌ای: سه دهه بومی‌سازی دانش سیاست

غلامرضا خواجه سروی

دوره 3، شماره 1 ، دی 1389، ، صفحه 47-81

https://doi.org/10.7508/isih.2011.09.003

چکیده
  سابقة تاریخی پرداختن به ابعاد نظری سیاست در ایران به پیش از اسلام بازمی‌گردد؛ اما سیاست به عنوان یک علم وارداتی در دورة قاجار در ایران شناخته شد. این دانش با تاریخ مواجهة گسترة تفکر ایرانی با تجدد هم‌داستان بوده است. از این‌رو محتوا، روش و سؤالات این دانش نیز متناسب با ضرورت‌های تاریخی و عینی محل تولد و توسعة آن یعنی مغرب‌زمین، در ...  بیشتر

رویکردهای میان‌رشته‌ای و طراحی برنامه درسی رشته اقتصاد و مالیه اسلامی

حسین میثمی؛ محسن عبدالهی؛ مصطفی شهیدی نسب؛ مهدی قائمی اصل

دوره 2، شماره 3 ، تیر 1389، ، صفحه 31-58

https://doi.org/10.7508/isih.2010.07.002

چکیده
  این تحقیق الگوها و انواع مختلف برنامه درسی تلفیقی را مورد بررسی قرار داده و تناسب آن‌ها را در رشته اقتصاد و مالیه اسلامی مورد توجه قرار می‌دهد. در واقع به این سوال پاسخ می‌دهد که اگر رشته اقتصاد و مالیه اسلامی به عنوان حوزه‌ای میان‌رشته‌ای در علوم انسانی-اسلامی بخواهد تشکیل شود، از کدامیک از رویکردهای مطرح می‌تواند استفاده کند ...  بیشتر

شاخص‌های ارزیابی کیفیت میان‌رشته‌ای‌های دانشگاهی؛ ابزاری برای برنامه‌ریزی

محمود مهرمحمدی؛ امیرحسین کیذوری

دوره 2، شماره 2 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 89-112

https://doi.org/10.7508/isih.2010.06.005

چکیده
  میان‌رشته‌ای‌های دانشگاهی استانداردهای تعالی خاص خود را می‌طلبند. هدف پژوهش حاضر طراحی و تدوین شاخص‌های ارزیابی کیفیت میان‌رشته‌ای‌های دانشگاهی بوده و در آن از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. به این منظور ابتدا ابعاد مفهومی و مؤلفه‌های اساسی میان‌رشته‌ای‌های شناسایی شده و بر مبانی آن ، عوامل، ملاک‌ها و شاخص‌های مناسبی ...  بیشتر

بررسی عوامل اثرگذار بر کارآفرینی در ورزش؛ به عنوان حوزه‌ای میان‌رشته‌ای

زینب مندعلی‌زاده؛ حبیب هنری

دوره 2، شماره 2 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 113-136

https://doi.org/10.7508/isih.2010.06.006

چکیده
  هدف این پژوهش بررسی عوامل اثرگذار بر کارآفرینی در ورزش از دیدگاه متخصصان این حوزه است. این پژوهش توصیفی ـ پیمایشی، از نوع کاربردی است که نمونه آماری آن را 64 نفر از اساتید و مدیران ستادی سازمان تربیت بدنی جهموری اسلامی ایران تشکیل می‌دهد. جمع‌آوری داده‌ها به صورت کیفی (نظرخواهی از نمونه آماری) و کمّی با استفاده از پرسشنامة محقق‌ساخته ...  بیشتر

بررسی فراگشت آموزش و پژوهش میان‌رشته‌ای: نیاز دیروز، رویکرد امروز، زیرساخت فردا

کیوان زاهدی

دوره 1، شماره 4 ، آذر 1388، ، صفحه 1-17

https://doi.org/10.7508/isih.2009.04.001

چکیده
  این مقاله دو هدف را پی می‌گیرد: در مرحله نخست رخ‌داد فراگشت میان‌رشته‌ای با تکیه بر فرایند تحول و نه تاریخ تحول بررسی می‌شود، و در مرحله بعد رویکرد آینده در امتداد این فراگشت در چارچوب رویکرد مدیریت علم آینده‌نگر پیشنهاد می‌شود. بدین ترتیب نشان داده می‌شود که فراگشت میان‌رشته‌ای از مرز روش‌شناسی مدل یک یا سرمشق معمول عبور کرده ...  بیشتر

نگاهی کلی به برنامه درسی میان‌رشته‌ای

هدایت الله اعتمادی زاده؛ احمدرضا نصر؛ محمد جواد لیاقت دار

دوره 1، شماره 3 ، مرداد 1388، ، صفحه 19-53

https://doi.org/10.7508/isih.2009.03.002

چکیده
  اصطلاح‌های میان‌رشته‌ای، آموزش میان‌رشته‌ای، و برنامه‌های میان‌رشته‌ای به‌ طور روزافزون، در حوزه آموزش ‌عالی به‌ کار می‌رود. این اصطلاح‌ها اغلب، با مسامحه زیاد به ‌کار می‌رود و معمولاً، همراه با واژه‌های مشابه، از جمله چندرشته‌ای و فرارشته‌ای، استفاده یا جایگزین آنها می‌شود. در دهه‌های پیش، رویکرد میان‌رشته‌ای به ...  بیشتر

چگونگی ارزشیابی برنامه‌های درسی میان‌رشته‌ای

عباس بازرگان

دوره 1، شماره 3 ، مرداد 1388، ، صفحه 55-66

https://doi.org/10.7508/isih.2009.03.003

چکیده
  در گذشته، در دسترس بودن سرمایه، نیروی کار و مواد اولیه از جمله عوامل اصلی پیشرفت کشورها محسوب می‌شد. اما در آغاز هزاره سوم، دستیابی به دانش، اشاعه و کاربرد آن جایگاه بسیار تعیین‌کننده‌ای در سرنوشت کشورها پیدا کرده است. لذا، جایگاه آموزش عالی در این زمینه انکارناپذیر است. همچنین، نیاز به تدوین و اجرای برنامه‌های آموزشی و درسی که ...  بیشتر

برنامه ‌ریزی توسعه دانشگاهی؛ حوزه‌ای میان ‌رشته‌ای

محمد یمنی دوزی سرخابی

دوره 1، شماره 2 ، فروردین 1388، ، صفحه 1-24

https://doi.org/10.7508/isih.2009.02.001

چکیده
  امروزه برنامه‌ریزی دانشگاهی با توجه به پیچیدگی موقعیت‌های دانشگاهی با بحران مواجه است؛ بطوریکه رویکرد خطی در برنامه‌ریزی دانشگاهی نمی‌تواند به درک و اصلاح سیستم‌های دانشگاهی کمک کند. رویکرد اقتباس از کشورهای صنعتی پیشرفته، بر اساس شاخص‌های از قبل تعریف شده و برخاسته از موقعیت‌های خاص آنها، سبب به حاشیه رانده شدن وضعیت خاص و ...  بیشتر

مفاهیم، رویکردها، دیرینه شناسی و گونه شناسی

جعفر توفیقی؛ حمید جاودانی

دوره 1، شماره 1 ، دی 1387، ، صفحه 1-17

https://doi.org/10.7508/isih.2009.01.001

چکیده
  درک بهینه میان‌رشته‌ای‌ها، نخست، نیازمند واکاوی مفهوم مطالعات رشته‌ای است که بخش نخست این نوشتار را به خود اختصاص داده است. به باور بسیاری از اندیشه‌پردازان، ‌کاستی‌ها و نقاط ضعف مطالعات رشته‌ای،‌ پیچیدگی مسائلی که جامعه بشری با آنها روبرو شده است و تغییرات پارادایمی پدید آمده در عرصه جامعه بشری، که مسیر را برای گذر از جامعه ...  بیشتر