زهیر صیامیان گرجی؛ سعید موسوی سیانی
چکیده
کارکردهای فردی و اجتماعی و فرهنگی تاریخ بهویژه نقش تاریخ در حمایت معرفتی از پارادایمهای رقیب در نظام های علمی در جوامع انسانی زمینهساز اهمیت یافتن طرح پرسش از اعتبار گزارههایی است که بهعنوان «شناخت از گذشته» و «واقعیت گذشته» در علم تاریخ و عمل مورخانه تولید میشود. آگاهی از نقش مهم تاریخ بهمثابه ...
بیشتر
کارکردهای فردی و اجتماعی و فرهنگی تاریخ بهویژه نقش تاریخ در حمایت معرفتی از پارادایمهای رقیب در نظام های علمی در جوامع انسانی زمینهساز اهمیت یافتن طرح پرسش از اعتبار گزارههایی است که بهعنوان «شناخت از گذشته» و «واقعیت گذشته» در علم تاریخ و عمل مورخانه تولید میشود. آگاهی از نقش مهم تاریخ بهمثابه گذشته و علم تاریخ به عنوان علم شناساگر گذشته در قالب منبعی معرفتشناسانه، منجر به طرح پرسش از امکان شناخت تاریخی و مبانی اعتبار و صدق آن از سوی فیلسوفان و نیز مصرفکنندگان این معرفت و واکنشهایی از سوی تولیدکنندگان آن یعنی مورخان شدهاست. از چنین چشماندازی این مسائل یکی از مهمترین چالشهای معرفتشناسانه برای مورخان از عهد ارسطو تاکنون بوده است، اما باید گفت اکثر پاسخهای مورخان به آن بر اساس تجربه عملی کار مورخانه بوده و دچار فقر مفهومی و نظری است. به نظر میرسد با عبور از پارادایم تخصصگرایی در تعریف رشتههای علوم انسانی و قرار گرفتن در پارادایم تعاملهای بینرشتهای امکانی برای مورخان پدید میآید که از مفاهیم نظری دانش معرفتشناسی برای گفتگوی انتقادی با منتقدان علمی بودن تاریخ و تبیین امکان شناخت تاریخی و صدق و اعتبار آن استفاده کنند. بر اساس چنین رویکردی میتوان از طرح بحث روش حصول تصور معیار از معرفت در معرفتشناسی استفاده کرد و نشان داد شناخت تاریخی با تلقی بافتگرایانه از شناخت، ممکن و معتبر است.
علیرضا فارسی؛ منیب طالبی
چکیده
پدیده بازارهای سنتی سنندج، مجموعهای کامل و پیچیده از فعالیتهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است. با وجود این پیچیدگیها، میان وجوه مختلف بازار و نوع ساختار بنا و معماری آن، بهتدریج و با گذشت زمان هماهنگی معقولی برقرار است. لذا به نظر میرسد این پدیده در بردارنده ساختارهای ارزشمند اما پنهانی است که فهم آنها صرفاً در یک تعامل ...
بیشتر
پدیده بازارهای سنتی سنندج، مجموعهای کامل و پیچیده از فعالیتهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است. با وجود این پیچیدگیها، میان وجوه مختلف بازار و نوع ساختار بنا و معماری آن، بهتدریج و با گذشت زمان هماهنگی معقولی برقرار است. لذا به نظر میرسد این پدیده در بردارنده ساختارهای ارزشمند اما پنهانی است که فهم آنها صرفاً در یک تعامل سازنده با فضا و کاربران و ساکنان آن امکانپذیر است. هدف پژوهش حاضر آن است که با نگاهی پدیدارشناسانه و با تکیه بر دیدگاه فیلسوفانی همچون گادامر و هایدگر، پدیده بازار سنتی سنندج را، آنگونه که در تجربه مخاطبان و ساکنان بازار نمایان میشود، تبیین نماید. روش انجام پژوهش بهصورت پدیدارشناسیِ هرمنوتیک است که در آن از مصاحبههای عمیق نیمهساختاریافته، با یازده نفر از کسبه و کاربران بازار، استفاده شده است. در پایان، نوزده افق معنایی جدید از پدیده بازار سنتی سنندج پدیدار شده است. تجاوز به راسته اصلی گذر از طرف کسبه بهعنوان یک رفتار اصیل، کارکرد ارتباطی و گذری بازار، عجین شدن مفهوم بازار با حادثه تاریخی ساخته شدن خیابان انقلاب، راحتی و خودمانی بودن ارتباطات داخل بازار و نامفهومی گذر طبیعی زمان در بازار به دلیل ساختار کالبدی آن از جمله نتایج مهم پژوهش حاضر است.
فرشته رستمی
چکیده
مطالعات میانرشتهای گواه آن است که گرایشهای گوناگون علوم انسانی در پیوند با هم هستند و بازدهی یکدیگر را افزایش میدهند. بررسی تطبیقی ـ میانرشتهای به خوانش متون ادبی در پیوند با دیگر زمینههایی که چندان ادبی نیستند، همانند «صنعت چاپ»و «نشر» کتاب میپردازد. این جستار تولید محصولات فرهنگی و شگردهای طراحی برای فروش ...
بیشتر
مطالعات میانرشتهای گواه آن است که گرایشهای گوناگون علوم انسانی در پیوند با هم هستند و بازدهی یکدیگر را افزایش میدهند. بررسی تطبیقی ـ میانرشتهای به خوانش متون ادبی در پیوند با دیگر زمینههایی که چندان ادبی نیستند، همانند «صنعت چاپ»و «نشر» کتاب میپردازد. این جستار تولید محصولات فرهنگی و شگردهای طراحی برای فروش بهتر آنها را بررسی میکند. «پیرامتنیت» از دیدگاه ژرار ژنت چارچوب نظری تحقیق است و این پژوهش سر آن دارد تا پیرامتن «درونی» و «بیرونی» را در کتابهای داستانی سیمین دانشور و بلقیس سلیمانی ارزیابی نماید. بنابراین، این مقاله، نخست به تعریف بررسی تطبیقی ـ میانرشتهای پرداخته، سپس پیرامتنهای درونی و بیرونی را در کتابهای داستان این نویسندگان جستوجو میکند. گردآوری دادهها کتابخانهای است؛ اما در بخشهایی از روش مصاحبه با دستاندرکارانِ نشر استفاده شده است؛ دادهها به روش (توصیفی ـ تحلیلی) بررسی شدهاند. بررسیها نشان میدهد که ویژگیهایی در ظاهر کتاب وجود دارند که بر خریدار تأثیر میگذارند. راهکارهای جلب خریدار در درازنای زمان دگرگون شدهاند که بانی آن ساختارهای فرهنگی، استراتژیهای تبلیغی و نوشتههای منتقدان است. این دگرگونی در ظاهر کتابها برای داستانهای سلیمانی که شهرت کمتری در مقایسه با دانشور داشته، دامنه گستردهتری پیداکرده و ناشران توانستهاند بازار بهتری را برای آثار او بیافرینند.
نرگس تاجیک نشاطیه
چکیده
بررسی و تفسیر اندرزنامههای سیاسی، با توجه به بستر تاریخی آنها، مطالعهای میانرشتهای را ضروری میسازد. در چارچوب در هم تنیدگی اندیشه سیاسی و تاریخ، اندرزنامه سیاسی بهعنوان قویترین جریان اندیشه سیاسی در تاریخ ایران، معمولا منبع خوبی برای نسبتسنجی اخلاق و سیاست در دورههای مختلف تاریخی بوده است. در این میان، اخلاق محسنی ...
بیشتر
بررسی و تفسیر اندرزنامههای سیاسی، با توجه به بستر تاریخی آنها، مطالعهای میانرشتهای را ضروری میسازد. در چارچوب در هم تنیدگی اندیشه سیاسی و تاریخ، اندرزنامه سیاسی بهعنوان قویترین جریان اندیشه سیاسی در تاریخ ایران، معمولا منبع خوبی برای نسبتسنجی اخلاق و سیاست در دورههای مختلف تاریخی بوده است. در این میان، اخلاق محسنی که در عصر حکومت ترکی _ مغولی تیموریان، یا بهعبارتی دوره غلبه شمشیر بر خردورزی، توسط واعظ کاشفی از مقربین دربار سلطان حسین بایقرا نگاشته شد، اندرزنامهای سیاسی است که سیاست و قدرت را با اخلاق پیوند میزند. درواقع، در دورهای که عمل حاکمان، شرایطی بحرانی را ایجاد کرده، کاشفی با شخصیت متساهل و اندیشهگر در سنت فکری ایرانی، سیاستی اخلاقی را توصیه میکند و مشروعیت و دوام حکومت را به اصول اخلاقی منوط میداند. بر این اساس، آداب ملکداری با رعایت اصولی از جمله عدالتو دینداری تعریف میشود. در اخلاق محسنی، این اصول، علاوه بر اینکه اخلاق پایه هستند و توضیحات پیچیده ندارند، توسط افراد مختلف با دیدگاهها و مذاهب مختلف، در اعصار و مکانهای متفاوت تأیید میشوند و از اخلاقی مشترک حکایت دارند که نیاز زمانه کاشفی به آبادانی و عدالت را به دور از تعصبات قومی _ مذهبی پاسخ میدهد.
سیدمحمد شبیری شبیری؛ سیده زهرا شمسی
چکیده
مسائل و مشکلات زیست محیطی، گسترش دانشها و پیشرفت فناوریهای جدید نیاز به برنامهدرسی زیست محیطی در آموزش عالی و تفکر را در برنامهریزی توسعه دانشگاهی جهت پویایی ارتباط گذشته، حال و آینده مضاف میکند. بدین منظور این پژوهش به بررسی تحلیلی برنامه درسی میانرشتهای آموزش زیست محیطی در آموزش عالی میپردازد. روش پژوهش، توصیفی ...
بیشتر
مسائل و مشکلات زیست محیطی، گسترش دانشها و پیشرفت فناوریهای جدید نیاز به برنامهدرسی زیست محیطی در آموزش عالی و تفکر را در برنامهریزی توسعه دانشگاهی جهت پویایی ارتباط گذشته، حال و آینده مضاف میکند. بدین منظور این پژوهش به بررسی تحلیلی برنامه درسی میانرشتهای آموزش زیست محیطی در آموزش عالی میپردازد. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل اساتید و دانشجویان زیست محیطی در دانشگاههای کشور به تعداد 759 نفر میباشد که 40 نفر استاد و 719 نفر دانشجو است. روش نمونهگیری برای دانشجویان بهطور تصادفی ساده بوده که بنا بر پیشنهاد جدول کرجیسی و مورگان تعداد نمونه برابر با 250 نفر و برای اساتید از شیوه سرشماری انتخاب و استفاده شد. ابزار گردآوری دادهها این پژوهش پرسشنامه پژوهشگر ساخته میباشد که برای تعیین روایی از نظرات صاحبنظران و براساس فرمول لا و شه 8/0 و برای پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ برابر 806% بدست آمد. تحلیل و تفسیر دادهها براساس ماتریس SWOT انجام پذیرفت. با استناد نتایج حاصل از نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها استراتژی کنونی نظام آموزش عالی در برنامه درسی زیست محیطی راهبردی تهاجمی است. راهبردی که با استفاده از نقاط قوت و در جهت بهرهگیری از فرصتها به منظور پیشبرد اهداف سازمان تدوین و پیش میرود. اینگونه راهبرد مطلوبترین نوع راهبرد است.
ریحانه گرانسایه؛ اسمعیل خلیلی
چکیده
روندهای ترجمه در تاریخ ایران و تشخیص نسبت آن با تحولات فکری و اجتماعی، بهعنوان شاخص تعیین کارویژۀ ترجمه در دو دورۀ ایران باستان و عصر تمدن اسلامی در این مقاله بررسی شدهاند. مفهوم ترجمه به دو معنی در این مقاله به کار رفته است: «بازگردانی گفتار یا نوشتار از زبانی به زبان دیگر» و «بازخوانی یک فرهنگ در یک فرهنگ دیگر، بهمثابۀ ...
بیشتر
روندهای ترجمه در تاریخ ایران و تشخیص نسبت آن با تحولات فکری و اجتماعی، بهعنوان شاخص تعیین کارویژۀ ترجمه در دو دورۀ ایران باستان و عصر تمدن اسلامی در این مقاله بررسی شدهاند. مفهوم ترجمه به دو معنی در این مقاله به کار رفته است: «بازگردانی گفتار یا نوشتار از زبانی به زبان دیگر» و «بازخوانی یک فرهنگ در یک فرهنگ دیگر، بهمثابۀ امری میانفرهنگی یا ارتباطی یا میاناجتماعی». منبع استناد در گذشتۀ تاریخی، که فاقد گزارشهایی دربارۀ ترجمه است، بررسی روندهای برگردان شدن زبان در روند تحول خطها و در دورههایی که گزارشهای مکتوب از امر ترجمه وجود دارد استفاده از آن گزارشها بوده است. منابع بهعنوان «متن» بررسی شدهاند و دیدگاه نویسندگانشان بهطور انتقادی داوری شده است. استنتاج پایانی بر مبنای رویکرد نظری پژوهش، «تغییرات فرهنگی» را معیار فهم تاریخ ایران قرار داده و احتمال داده است که تا پایان عصر تمدن اسلامی، دو نوع «شرایط وقوع ترجمه» در ایران وجود داشته است. امر ترجمه در دوران پیش از اسلام از خصوصیت «درونفرهنگی» برخوردار بوده و در دورۀ تمدن اسلامی یک «اقتضای فرهنگی» برای ارتباط میانفرهنگی که کارویژۀ نهاییاش میتواند ایجاد یک فرافرهنگ بوده باشد. مفهوم اول دلالت بر خصلت خود فرهنگ در جذب عناصر فرهنگهای دیگر دارد، و مفهوم دوم به عامل تکثر فرهنگی در محدودۀ بیناسرزمینی یا میانجامعهای.
مهدخت بروجردی علوی؛ فاطمه بنیادی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر «بررسی چالشها و موانع توسعه روزنامهنگاری علم در ایران» با نگاه سیستماتیک و رویکرد بین رشتهای و کمک گرفتن از رشتههای جامعهشناسی علم، فلسفه علم، اقتصاد علم، تاریخ علم و ارتباطات علم است. در این پژوهش از روش مصاحبه عمقی نیمساختیافته، در مصاحبه با روزنامهنگاران علم و متخصصان حوزه علم استفاده ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر «بررسی چالشها و موانع توسعه روزنامهنگاری علم در ایران» با نگاه سیستماتیک و رویکرد بین رشتهای و کمک گرفتن از رشتههای جامعهشناسی علم، فلسفه علم، اقتصاد علم، تاریخ علم و ارتباطات علم است. در این پژوهش از روش مصاحبه عمقی نیمساختیافته، در مصاحبه با روزنامهنگاران علم و متخصصان حوزه علم استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که برخی از چالشهای نهاد علم و سیاستگذاری علم در کشور، مبتلا به حوزه روزنامهنگاری علم نیز هست. نگاه نخبهگرایانه به علم، تلقی عوامزدگی از طرف دانشگاهیان در صورت مشارکت در تولید محتوای رسانهای، الگوی تکنوکراتیک حاکم بر فضای سیاستگذاری علم، به جای الگوی مشارکت مردم، ایدئولوژیک شدن علم و فناوری، انگاشتن علم بهمثابه قدرت از سوی سیاستگذاران علم، از جمله چالشهای روزنامه نگاری علم در ایران است. تربیت نشدن روزنامهنگاران علم برای حضور حرفهای در این حوزه و نبود نهاد آموزشی، سپهر عمومی روزنامهنگاری علم را به عرصه تجربه آزمون و خطا تبدیل کرده و باعث افزایش اشتباهات در این حوزه و سلب اعتماد از جامعه علمی شده است. عدم تشویق کارهای با کیفیت و ارزشدهی کمَی به جای کیفی، باعث عدم انتشار کارهای مطلوب شده است. همچنین به دلیل اغراق در فرهیختهپنداری دانشمند در ذهنیت جامعه، توان نقادی روزنامهنگار در مواجهه با دانشمند بسیار پایین است و باعث میشود محتوا، بدون سادهسازی به مخاطب عرضه شود.