آموزش عالی
الهام حبیبی؛ عباس منوچهری؛ طاهره میرعمادی؛ رضا مهدی
چکیده
نظریۀ سرمایۀ انسانی نقش مهمی را در ورود و اثرگذاری نظام آموزش عالی در روند توسعه برعهده دارد. هدف از این مقاله، اندیشهشناسی سیاسی نظریۀ توسعهای سرمایۀ انسانی و استخراج دلالتهای سیاستی آن در حوزۀ آموزش عالی است؛ برایناساس، از روایت دلالتی بهعنوان چارچوب مفهومی و روششناسی دلالتپژوهی استفاده شده است. یافتههای این مقاله ...
بیشتر
نظریۀ سرمایۀ انسانی نقش مهمی را در ورود و اثرگذاری نظام آموزش عالی در روند توسعه برعهده دارد. هدف از این مقاله، اندیشهشناسی سیاسی نظریۀ توسعهای سرمایۀ انسانی و استخراج دلالتهای سیاستی آن در حوزۀ آموزش عالی است؛ برایناساس، از روایت دلالتی بهعنوان چارچوب مفهومی و روششناسی دلالتپژوهی استفاده شده است. یافتههای این مقاله نشان میدهد نظریۀ سرمایۀ انسانی با تکیه بر مقومات و دلالتهای اندیشۀ سیاسی مطلوبیتگرایی، مبانی نظری و هنجاری رویکرد اقتصادی و بازارمحور در حوزۀ نظام آموزش عالی را فراهم کرده و با تأکید بیشازاندازه بر بُعد اقتصادی آموزش و اولویتدهی به اهداف اقتصادی، بسیاری دیگر از اهداف و کارکردهای غیراقتصادی و فینفسه ارزشمند نظام آموزش عالی را مورد غفلت و کمتوجهی قرار داده است. طبق نتایج بهدستآمده، نظام آموزش عالی مبتنی بر تئوری سرمایۀ انسانی، با انعکاس نگاه تقلیلگرا و محدودیتهای حاکم بر مطلوبیتگرایی در تکیه بر انگارۀ انسان اقتصادی، بیتفاوتی نسبت به مسئلۀ توزیع، تفاوتهای میانفردی و فراموشکردن سایر ملاحظات ناوابسته به مطلوبیت، از کفایت نظری لازم برای ارائۀ تصویری همهجانبه و جامع از نقش و جایگاه نظام آموزش عالی در توسعه برخوردار نیست.
علوم ارتباطات
هادی خانیکی؛ سیده ثریا موسوی
چکیده
در حال حاضر، برداشت آب در ایران بیش از ظرفیت منابع تجدیدپذیر است. افزونبراین، شاهد کاهش آبهای سطحی و زیرزمینی هستیم، اما بهنظر میرسد مسئلۀ آب، چنانکه باید، در جامعه درک نشده است و فهم مشترکی از آن وجود ندارد. رسانه، نهادی است که میتواند در این زمینه نقش مهمی ایفا کند. در چند سال گذشته، با جدیتر شدن مسئلۀ آب و آشکارتر ...
بیشتر
در حال حاضر، برداشت آب در ایران بیش از ظرفیت منابع تجدیدپذیر است. افزونبراین، شاهد کاهش آبهای سطحی و زیرزمینی هستیم، اما بهنظر میرسد مسئلۀ آب، چنانکه باید، در جامعه درک نشده است و فهم مشترکی از آن وجود ندارد. رسانه، نهادی است که میتواند در این زمینه نقش مهمی ایفا کند. در چند سال گذشته، با جدیتر شدن مسئلۀ آب و آشکارتر شدن پیامدهای آن، توجه رسانهها به این موضوع افزایش یافته است، اما چگونگی تصویری که رسانهها از مسئلۀ آب برساختهاند، نامشخص است. هدف این پژوهش، شناخت بازنمایی مسئلۀ آب ایران در روزنامههای سراسری است. برای دستیابی به این اهداف، با بهکارگیری روش تحلیل محتوای کمی و کیفی، مطالب چهار روزنامۀ سراسری را طی هفت سال (از 1/1/1391 تا 29/12/1397) بررسی کردهایم. براساس نتایج بهدستآمده، عوامل طبیعی، برجستهترین علت مسئلۀ آب قلمداد شدهاند و دیدگاه مسئولان، بیشتر از دیدگاه مردم برجسته شده است. بهعبارت روشنتر، مطالب منتشرشده با دیدگاههای دولتی هماهنگ است. «بحران»، «کمآبی»، و «خشکسالی» برجستهترین واژگان عنوانهای روزنامههای موردبررسی بودهاند. این واژهها، مسئولیت را از دوش مردم و مسئولانی که خواهناخواه، وضع فعلی را ایجاد کردهاند، برمیدارد و آن را به طبیعت ارجاع میدهد. در مطالب این روزنامهها، آب، بهعنوان مسئلهای برجسته شده است که در درجۀ نخست، دولت باید آن را حل کند و نقش مردم به صرفهجویی محدود شده است؛ درحالیکه حکمرانی خوب، نیازمند مشارکت بیشتر جامعۀ مدنی در تصمیمگیریها است. افزونبراین، روزنامههای موردبررسی، آیندهنگر نیستند و تا حد زیادی از بررسی پیامدهای مسئله چشم پوشیدهاند.
علی اصغر پور عزت؛ غزاله طاهری عطار
چکیده
هدف از ملتسازی در متعالیترین نگاه، شکل دادن به ملتی خردمند است. نیل به این مهم نیازمند بهکارگیری مطالعات و تخصصهای متنوعی است که بهرهمندی از مطالعات میانرشتهای را ضروری میسازد؛ مطالعاتی که باید مستمراً انگاره ملتی در حال «شدن و تکامل» را برای آینده تحقق بخشند. در رویکرد مسئلهمحور به ملتسازی، پرسشهایی مطرح ...
بیشتر
هدف از ملتسازی در متعالیترین نگاه، شکل دادن به ملتی خردمند است. نیل به این مهم نیازمند بهکارگیری مطالعات و تخصصهای متنوعی است که بهرهمندی از مطالعات میانرشتهای را ضروری میسازد؛ مطالعاتی که باید مستمراً انگاره ملتی در حال «شدن و تکامل» را برای آینده تحقق بخشند. در رویکرد مسئلهمحور به ملتسازی، پرسشهایی مطرح میشود که پاسخگویی به آنها هرگز از عهدة متخصصان یک علم خاص برنمیآید و لازمة توفیق در آن، بهرهمندی از فضای گستردهای از مطالعات میانرشتهای و چندرشتهای است. در این مقاله ماهیت پویای فراگرد ملتسازی در پرتو بصیرت حاصل از رشتههای علمی متنوع، مورد مداقه قرار میگیرد تا امکان شکلگیری فراگرد ملتسازی در پرتو رویکرد حکمرانی خوب، در متن رشتههای علوم سیاسی، سیاستگذاری و امور اداری امکانپذیر گردد
روانشناسی توسعه
احمد محمدی؛ سید حسن ملائکه؛ محمد حسن طالبیان
چکیده
نظریه درماندگی آموختهشده توسط مارتین سلیگمن در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 میلادی ارائه گردید. براساس این نظریه، آموختههای ذهنی پیشین در عملکرد پیش رو تأثیر شگرفی دارد. درماندگی آموختهشده به افراد میآموزد که ماندن در درماندگی آموختهشده آنها را به انفعال و بیتحرکی میکشاند و میتواند افراد را درمرداب عقب ماندگی، ثابت نگه ...
بیشتر
نظریه درماندگی آموختهشده توسط مارتین سلیگمن در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 میلادی ارائه گردید. براساس این نظریه، آموختههای ذهنی پیشین در عملکرد پیش رو تأثیر شگرفی دارد. درماندگی آموختهشده به افراد میآموزد که ماندن در درماندگی آموختهشده آنها را به انفعال و بیتحرکی میکشاند و میتواند افراد را درمرداب عقب ماندگی، ثابت نگه دارد. اینکه چه زیرساختهای روانی جامعه را به سمت توسعه رهنمون میکند و یا چه عوامل روانی انفعال جوامع را در پی دارد، از جمله مواردی بود که محقق را به کنکاش در این خصوص سوق داد.هدف از نگارش این مقاله شناسایی عوامل روانی تأثیرگذار در روند توسعه و نقش این عوامل در پیشبرد توسعه در کشورهای کمترتوسعهیافته است. در این مقاله، نوعی همبستگی و رابطه علی و معلولی میان متغیر مستقل (نقش درماندگی آموختهشده) بر متغیر وابسته (روند توسعه) وجود دارد. روش جمعآوری اطلاعات بهصورت مطالعات کتابخانهای و اسنادی است. یافتهها نشان داد که تفاوت بین خود واقعی و خود آرمانی آغازگر تنش و تضاد فکری است و چنین روندی با این تفکر همراه است که هرچه در جهت برونرفت از درماندگی تلاش شود، موفقیت و پیشرفتی حاصل نمیشود و این دقیقاً همان مبانیای است که سلیگمن در درماندگی آموختهشده میآموزد. از آنجا که خودپنداره فرد از واقعیت برمبنای عدم توانایی خود در حل مشکلات و بهدنبال آن عدم تبدیلشدن به یک فرد و جامعه توسعهیافته قرار دارد، فرد هیچگونه تلاشی در جهت فائق آمدن بر شرایط مستولی ندارد. اینجاست که با درماندگی آموختهشده مواجه هستیم. به نظر میرسد راه برونرفت از درماندگی آموختهشده، بیشتر از آنکه جنبه فناورانه داشته باشد، ریشه در مشکلات روانی فرد، و به دنبال آن، جامعه دارد. بنابراین، بهترین گزینه در این مسیر میتواند استمداد ازروانشناسان در جهت درمان و شکستن حلقه بسته درماندگی آموختهشده باشد.
نوآوری و فناوری
مجید فروزان مهر؛ مهرداد حسینی شکیب؛ سعید شوال پور؛ عباس خمسه
چکیده
ظرفیت نوآوری، مفهومی است که تحت تأثیر عوامل گوناگون، نقش مهمی در افزایش احتمال موفقیت فرایند نوآوری دارد. هدف این مقاله، واکاوی اثر ظرفیت نوآوری بر عملکرد نوآورانه شرکتهای نوپای فینتک با تأکید بر نقش ظرفیت جذب و قابلیت یادگیری است. مقالۀ حاضر، یک پژوهش کاربردی، کمی، و مبتنیبر رویکرد قیاسی است که موضوع پژوهش را با استفاده از روش ...
بیشتر
ظرفیت نوآوری، مفهومی است که تحت تأثیر عوامل گوناگون، نقش مهمی در افزایش احتمال موفقیت فرایند نوآوری دارد. هدف این مقاله، واکاوی اثر ظرفیت نوآوری بر عملکرد نوآورانه شرکتهای نوپای فینتک با تأکید بر نقش ظرفیت جذب و قابلیت یادگیری است. مقالۀ حاضر، یک پژوهش کاربردی، کمی، و مبتنیبر رویکرد قیاسی است که موضوع پژوهش را با استفاده از روش الگوسازی معادلات ساختاری و بهکمک نرمافزار اسمارت پی.ال.اس تجزیهوتحلیل کرده است. جامعۀ آماری افراد شاغل در 48 شرکت عضو انجمن کسبوکارهای نوپای فینتک ایران انتخاب شد که تعداد آنها 279 نفر و اندازه نمونه با استفاده از نرمافزار سمپلپاور، 160 نفر برآورد شد. پرسشنامۀ الکترونیکی، برپایۀ روش نمونهگیری تصادفی ساده، بین افراد، توزیع و سرانجام، 143 پرسشنامه تکمیل و برگشت داده شد. نتایج بهدستآمده نشان داد که ظرفیت نوآوری، تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد نوآورانه دارد و در رابطۀ ظرفیت جذب بالفعل و عملکرد نوآورانه نیز نقش میانجی جزئی را ایفا میکند. همچنین، درحالیکه قابلیت یادگیری بر هر دو بعد ظرفیت جذب، یعنی ظرفیت جذب بالقوه و ظرفیت جذب بالفعل تأثیرگذار بوده و ظرفیت جذب بالقوه نیز بر ظرفیت جذب بالفعل تأثیر گذاشته است، تنها ظرفیت جذب بالفعل بر عملکرد و ظرفیت نوآوری تأثیر مثبت و معناداری داشته است.
جامعهشناسی
مریم امن پور؛ محمدسعید ذکایی
چکیده
از دورهی ناصری تاکنون، بدن همواره محل مناقشات، کشمکشها و رقابت میان گروههای اجتماعی، احزاب سیاسی و گفتمانهای مختلف در ایران بوده است. باوجوداین، مطالعات حوزهی بدن بهطورعام و مطالعهی نسبت میان سامان سیاسی با بدن در ایران بهطورخاص حوزهای نوپاست که تاکنون مورد توجه جدی محافل آکادمیک در ایران نبوده است. مقالهی ...
بیشتر
از دورهی ناصری تاکنون، بدن همواره محل مناقشات، کشمکشها و رقابت میان گروههای اجتماعی، احزاب سیاسی و گفتمانهای مختلف در ایران بوده است. باوجوداین، مطالعات حوزهی بدن بهطورعام و مطالعهی نسبت میان سامان سیاسی با بدن در ایران بهطورخاص حوزهای نوپاست که تاکنون مورد توجه جدی محافل آکادمیک در ایران نبوده است. مقالهی حاضر ناظر بر مرور نظاممند پژوهشهای انجامگرفته در این زمینه طی دو دههی اخیر است. چنین مطالعهای علاوه بر ارائهی تحلیلی از رویکردها، روشها، مسائل، و یافتههای حاصل از این مطالعات، و نقد و بررسی نقاط ضعف و قوت تحقیقات موجود، میتواند فضاها و زمینههای مغفولمانده در این حوزه را شناسایی کرده و به فهم عمیقتری از مسئله بدن بهعنوان برساختهای اجتماعی و سیاسی در مدرنیتهی ایرانی بیانجامد. بنابراین، با اتکا به تحلیل محتوا و مضامین منابع مورد بررسی در این مقاله بهدنبال تحلیلی نظاممند از مسئلهشناسی، بنیانهای نظری و روششناختی مطالعات موجود هستیم. یافتههای مقاله نشان میدهد؛ اغلب این تحقیقات بیانگر تأثیرپذیری غالب پژوهشها از رویکرد سیاست فرهنگ و نگرشها و مواضع مرتبط با آن است. همچنین، نقش بدن در فرآیند شکلگیری دولتملت مدرن و نیز، شکافهای فرهنگی، تاریخی و اجتماعی در ایران مهمترین مسئلهای است که محققان بدان پرداختهاند.
احمد پاکتچی
چکیده
با تکیه بر باور امروزی در علوم مختلف انسانی در خصوص رابطه میان زبان و فکر، گسترش روابط بینازبانی در تماس میان رشتههای مختلف علمی، ابزاری برای بسط اندیشه و افقهای نگاه است که علوم در اختیار یکدیگر قرار میدهند. بدین ترتیب، حساسیت زبان در ارتباط علوم دریافت میشود و از سوی دیگر، نگرانیها درباره صدماتی افزایش مییابد که ممکن است ...
بیشتر
با تکیه بر باور امروزی در علوم مختلف انسانی در خصوص رابطه میان زبان و فکر، گسترش روابط بینازبانی در تماس میان رشتههای مختلف علمی، ابزاری برای بسط اندیشه و افقهای نگاه است که علوم در اختیار یکدیگر قرار میدهند. بدین ترتیب، حساسیت زبان در ارتباط علوم دریافت میشود و از سوی دیگر، نگرانیها درباره صدماتی افزایش مییابد که ممکن است در اثر اختلال در روابط بینازبانی به وجود آید. توجه به برخی ویژگیهای زبان علمی، مانند تفاوت نهادن میان جنبههای تعیینی و تاریخی، در تنظیم این روابط بسیار حساس و تعیین کننده است و تعیینی انگاشتن مفاهیم تاریخی، یا عکس آن، ممکن است نتایج مخربی را در روابط میانرشتهای داشته باشد. برخی مطالعات زیربنایی، مانند دست یافتن به نوعی تبارشناسی زبانی از زبانهای علمی میتواند سلامت و ثمربخشی بیشتر برای مطالعات میانرشتهای را تضمین کند.
محمدهادی یعقوبنژاد
چکیده
مقاله حاضر به مقوله علم و سازماندهی آن، و ارائه راهکاری متناسب با علوم انسانی ـ اسلامی میپردازد و درصدد پاسخ به این پرسش است که از منظر مدیریت، به عنوان عنصری فراگیر در سازماندهی هر نوع کار و محیط انسانی، برای مهندسی و سازماندهی علوم انسانی ـ اسلامی چه راهکاری میتوان ارائه کرد. از آنجا که علوم انسانی اسلامی به عنوان روح همه ...
بیشتر
مقاله حاضر به مقوله علم و سازماندهی آن، و ارائه راهکاری متناسب با علوم انسانی ـ اسلامی میپردازد و درصدد پاسخ به این پرسش است که از منظر مدیریت، به عنوان عنصری فراگیر در سازماندهی هر نوع کار و محیط انسانی، برای مهندسی و سازماندهی علوم انسانی ـ اسلامی چه راهکاری میتوان ارائه کرد. از آنجا که علوم انسانی اسلامی به عنوان روح همه علوم میتواند به علوم دیگر جهت دهد و آنها را علاوه بر شئون مادی در جنبههای معنوی انسانی نیز اثربخش سازد، شایسته است که به مثابه نیازی میانرشتهای مورد توجه قرار گیرد. از این رو لازم است به درستی و بر اساس اصول شناخته شده، سازماندهی و مدیریت شود تا زمینههای تحول و تولید علم به موقع را به دست دهد. مهندسی و مدیریت این علوم با استفاده از نظامهای دانشمدار و ابزارهای فناورانه، از جمله راهکارهای مهم و زیرساختیست که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
فاروق امین مظفری؛ محمدباقر علیزاده اقدم؛ اکرم بخشی خیلگاوانی
چکیده
معلولیت پدیدهای اجتماعی است که در علم پزشکی با ناتوانی جسمانی تعبیر میشود. این واقعیت اجتماعی در هر جامعهای وجود دارد و به اقتضای شرایط جامعه و افکار افراد جامعه، به صورت متفاوت تفسیر میشود. این تفاسیر در کنش متقابل افراد جامعه با فرد معلول، بر نگرش فرد معلول به معلولیت خود و واکنش وی به این شرایط مؤثر است. خانواده، دوستان ...
بیشتر
معلولیت پدیدهای اجتماعی است که در علم پزشکی با ناتوانی جسمانی تعبیر میشود. این واقعیت اجتماعی در هر جامعهای وجود دارد و به اقتضای شرایط جامعه و افکار افراد جامعه، به صورت متفاوت تفسیر میشود. این تفاسیر در کنش متقابل افراد جامعه با فرد معلول، بر نگرش فرد معلول به معلولیت خود و واکنش وی به این شرایط مؤثر است. خانواده، دوستان و اطرافیان میتوانند بر «تصور از خود» معلولان تأثیر بگذارند. در این پژوهش، بعد ذهنی معلولیت به مثابه یک مسئله اجتماعی از طریق تأکید بر عامل آگاهی و ساختار ذهن فرد معلول در نظر گرفته شده است. بنابراین از رویکرد نظری برساختگرایانه استفاده شده است. اهداف این پژوهش، شناخت برساخت اجتماعی معلولیت، واکنش معلول نسبت به آن و برجسته کردن بعد ذهنی معلولیت هستند. روش جمعآوری دادهها شامل مشاهده مشارکتی و شرکت در مصاحبه عمیق است و از نظریه بنیانی برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شده است. نتایج نشان داد فرد معلول خود را موجود ناتوانی میبیند که همواره نیازمند کمک است. آنها فکر میکنند تنها زمانی میتواند زندگی همراه با خوشبختی داشته باشند کهسلامتی خود را بازیابند.
هادی دادمهر
چکیده
لزوم ایجاد ارتباط میان دو رشته روابط بینالملل و حقوق بینالملل سالهاست که در نظام آموزشی ایران مغفول مانده است و علیرغم تشابهات فراوان و همکاریهای متعددی که دانشمندان این دو حوزه میتوانند با یکدیگر داشته باشند، عمال تا قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم حتی امکان حضور دانشجویان حقوق بینالملل در دورههای تحصیالت تکمیلی روابط ...
بیشتر
لزوم ایجاد ارتباط میان دو رشته روابط بینالملل و حقوق بینالملل سالهاست که در نظام آموزشی ایران مغفول مانده است و علیرغم تشابهات فراوان و همکاریهای متعددی که دانشمندان این دو حوزه میتوانند با یکدیگر داشته باشند، عمال تا قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم حتی امکان حضور دانشجویان حقوق بینالملل در دورههای تحصیالت تکمیلی روابط بینالملل و بالعکس فراهم نبود. اما آیا اساسا در عصر کنونی امکان شناخت مناسب پدیدههای بینالمللی با اتخاذ رویکردهای تکرشتهای، متصلب و جزمی ممکن است؟ این مقاله در تلاش برای پاسخ دادن به سؤال فوق و به منظور به تصویر کشیدن یکی از وجوه پیچیده تعامل متقابل حقوق بینالملل و روابط بینالملل، به کنکاش در حوزه خطیر معاهدات امنیتی بینالمللی پرداخته و ضمن معرفی مفهوم اعتبارسازی، به طور خاص تلاش میکند تا تفاوت زاویه دید و ظرفیت همکاری ممکن الحصول بین پژوهشگران حوزه حقوق بین الملل و روابط بین الملل را مورد بررسی قرار بدهد. این نوشتار ضمن اینکه نخستین اثر به زبان فارسی برای معرفی مفهوم اعتبارسازی به جامعه محققان علم سیاست و حقوق بین الملل محسوب می شود، در صدد است تا با استفاده از روش شناسی تطبیقی و گزینش یک نمونه مطالعاتی ملی، برای نخستین بار چرایی و نحوه سرریز اعتبار دولتها، از حوزه بین الملل به حوزه حقوق بین الملل را نیز اثبات کند.
بحران ویروس کرونا
حسین افراسیابی؛ مریم بهارلوئی
چکیده
بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا سراسر جهان را فراگرفته و علاوه بر اثرات بهداشتی و پزشکی، پیامدهای اجتماعی و فرهنگی مهمی برای زندگی انسانهاو جوامع داشته است. بررسی چنین پدیده فراگیر و چندبعدی، نگاه میانرشتهای را میطلبد. پژوهش را با هدف کشف تجربه کنشگران اجتماعی در زندگی در شرایط بحران کرونا و قرنطینه اجرا کردیم. مشارکتکنندگان ...
بیشتر
بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا سراسر جهان را فراگرفته و علاوه بر اثرات بهداشتی و پزشکی، پیامدهای اجتماعی و فرهنگی مهمی برای زندگی انسانهاو جوامع داشته است. بررسی چنین پدیده فراگیر و چندبعدی، نگاه میانرشتهای را میطلبد. پژوهش را با هدف کشف تجربه کنشگران اجتماعی در زندگی در شرایط بحران کرونا و قرنطینه اجرا کردیم. مشارکتکنندگان شامل 43 نفر از جوانان حاضر در شبکههای اجتماعی است که با استفاده از شیوهٔ نمونهگیری هدفمند (در دسترس و با حداکثر تنوع) انتخاب کردیم و با آنها مصاحبه نیمهساختاریافته انجام دادیم. دادههای حاصل از مصاحبهها با استفاده از کدگذاری نظری مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت و در پایان هفت مقولهٔ اصلی کشف شد که عبارتاند از: آشفتگی روانی/رفتاری، افزایش خودمراقبتی، تنگنای تعاملات، تنگنای معیشت، بازاندیشی معنوی، تلخی رسانه و مرور و بازیابی خویشتن. براساس جمعبندی مفاهیم و مقولهها، تعلیق در هراس و بازاندیشی بهعنوان مقوله نهایی ارائه شد. در فضای تاحدودی غیرقابل کنترل بیرونی، ارتقاء خودمراقبتی، تقویت سازوکارهای ذهنی و همافزایی اجتماعی میتواند غلبه بر ابعاد منفی این شرایط را تسهیل کند.
عظیمه سادات خاکباز؛ جمیله علم الهدی؛ نعمت الله موسی پور؛ اسماعیل بابلیان
چکیده
هدف این مقاله معرفی نوعی دانش تلفیقی و میانرشتهای برای تدریس دانشگاهی است. این دانش تلفیقی خاص از دانش تعلیم و تربیت و محتوای تخصصی است که مدرس قرار است آن را تدریس کند و به آن دانش محتوایی-تربیتی میگویند. با آنکه این دانش، اثر گذارترین دانش تدریس شناخته شده است که قادر است گفتمان تدریس دانشگاهی را تخصصی کند، هنوز ماهیت ...
بیشتر
هدف این مقاله معرفی نوعی دانش تلفیقی و میانرشتهای برای تدریس دانشگاهی است. این دانش تلفیقی خاص از دانش تعلیم و تربیت و محتوای تخصصی است که مدرس قرار است آن را تدریس کند و به آن دانش محتوایی-تربیتی میگویند. با آنکه این دانش، اثر گذارترین دانش تدریس شناخته شده است که قادر است گفتمان تدریس دانشگاهی را تخصصی کند، هنوز ماهیت آن در برنامه درسی آموزش عالی در پرده ابهام است. علت این ابهام در ماهیت میانرشتهای این نوع دانش است. در این مقاله، به کالبد شکافی این نوع دانش که ماهیتی تلفیقی دارد پرداخته میشود. به این منظور، موضوع ریاضی به عنوان مورد مطالعاتی تدریس انتخاب شده است. دادههای این پژوهش از 27 نفر از مدرسان ریاضی دانشگاه که در طیفی از تازه کار تا استادانی با سابقه بیش از 30 سال تدریس بودهاند از طریق مصاحبه نیمه ساختاری و مشاهده جمعآوری شده است. دادهها از طریق کدگذاری و مقوله بندی تحلیل شدند و نتایج نشان از یک الگو با چهار مقوله بود. این الگو قابلیت گفتمان بیشتری در خصوص این دانش و تدریس دانشگاهی فراهم میآورد. به علاوه آنکه میتواند چارچوب مناسبی جهت طراحی رشتههای میانرشتهای که حاصل از تلفیق دو دانش تعلیم و تربیت و حوزههای تخصصی مانند ریاضی و علوم هستند، فراهم آورد.
عادل پیغامی؛ فرزاد سرپرست سادات
چکیده
آنچه امروزه مورد اتفاق نظر اغلب اقتصاددانان است ناتوانی اقتصاد متعارف در حل مشکلات بشر امروزی و پاسخگویی به سوالات متنوع جامعه کنونی میباشد، در همین راستا رویکردهای تلفیقی برای پاسخ به سوالاتی که یک رشته به تنهایی قادر به ارائه راه حل مناسب برای آنها نبوده، مطرح شده است. در این مقاله بعد از مرور اجمالی رویکردهای تلفیقی، ...
بیشتر
آنچه امروزه مورد اتفاق نظر اغلب اقتصاددانان است ناتوانی اقتصاد متعارف در حل مشکلات بشر امروزی و پاسخگویی به سوالات متنوع جامعه کنونی میباشد، در همین راستا رویکردهای تلفیقی برای پاسخ به سوالاتی که یک رشته به تنهایی قادر به ارائه راه حل مناسب برای آنها نبوده، مطرح شده است. در این مقاله بعد از مرور اجمالی رویکردهای تلفیقی، چگونگی ترابط دو رشته اقتصاد و روانشناسی برای بهبود وضعیت زندگی انسان در قالب رویکرد بین رشتهای «روانشناسی اقتصادی» را مورد بررسی قرار میدهیم. از دستاوردهای مطالعه رویکرد روانشناسی اقتصادی میتوان به معرفی شاخصهای جدیدی که تاکنون در اقتصاد متعارف مورد مطالعه قرار نمیگرفتند، تغییر رویکرد عینی به ذهنی در مواجهه با مطلوبیت فرد، برای محاسبه مطلوبیت مفاهیمی نظیر دوستی، عزت نفس و احترام که تاکنون مورد توجه اقتصاد متعارف نبوده است و همچنین ارائه روشهای کمی دقیق برای محاسبه میزان رفاه افراد اشاره کرد.
علیرضا مقدم
چکیده
با عطف توجه به پرسش امکان تولید دانش با رویکرد میانرشتهای، مقاله حاضر به بحث درباره نوعی وب۲ و مجهزسازی کاربران به ابزار مشارکت و تولید دانش در فضای مجازی میپردازد. به این منظور به قابلیتهای یک نرمافزار در فراهمکردن فضای تولید دانش توجه شده مثالهایی از مشارکت که بر روی این نرمافزار انجام شده است توضیح داده میشود. سپس ...
بیشتر
با عطف توجه به پرسش امکان تولید دانش با رویکرد میانرشتهای، مقاله حاضر به بحث درباره نوعی وب۲ و مجهزسازی کاربران به ابزار مشارکت و تولید دانش در فضای مجازی میپردازد. به این منظور به قابلیتهای یک نرمافزار در فراهمکردن فضای تولید دانش توجه شده مثالهایی از مشارکت که بر روی این نرمافزار انجام شده است توضیح داده میشود. سپس این مثالها تجزیه و تحلیل میشوند تا نشان داده شود که برای ایجاد مشارکت آنلاین چه چیزی لازم است و این مشارکت تحت چه شرایطی ممکن است منجر به تولید دانش شود. مشارکتکنندگان در این تحقیق شامل تعدادی دانشجو معلم بودند که در یک دورهی آموزش ریاضیات که به صورت تلفیقی (ترکیبی از آموزش کلاسی و آنلاین) بود شرکت داشتند. مشارکتکنندگان در گروههای ۹-۶ نفری قرار داده شدند و از آنها خواسته شده بود که به حل مساﺋل ریاضی و بحث دربارهی آنها و چگونگی تدریس این مساﺋل به دانشآموزان مقطع ابتدایی بپردازند. از روش تحقیق نظریهی دادهبنیاد برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شد و نظریهی یادگیری فرهنگی- اجتماعی ویگوتسکی به عنوان دریچهای برای مطالعهی محیط اجتماعی به کار برده شد. یافتههای تحقیق حاکی از مواردی از تولید دانش به صورت انفرادی و اجتماعی است؛ زمانی که اعضای گروه هیچ اشارهای به اطلاعات یا پاسخهای اعضای دیگر گروه نمیکنند تولید دانش به صورت انفردی روی داده است. برعکس، زمانی که آنها در زمینه مسئلهای با هم مشارکت میکنند، تولید دانش بیشتر ماهیتی اجتماعی دارد. علاوه بر این، نقش مدرس، مداخله یا کنارهگیری وی، و قابلیتهای چندرسانهای نرمافزار در شکلگیری نوع تولید دانش مؤثر بودهاند.
مهدی فاتحراد؛ محمدرضا جلیلوند؛ محمدمهدی مولایی؛ سعید سمیعی؛ لیلا نصرالهی وسطی
چکیده
آیندهپژوهی، دانشی فرارشتهای برای درک بهتر تغییر و آینده به شمار میرود. مطالعهی حاضر در عرصهی روششناسی فرارشتهای، با مروری بر پارادایمشناسیهای مطالعات آینده با ارجاع به گونهشناسی جوزف ووروس، پنج پارادایم پژوهشی در آیندهپژوهی شامل اثباتگرایی، پسااثباتگرایی، سنجشگرایی، برساختگرایی ...
بیشتر
آیندهپژوهی، دانشی فرارشتهای برای درک بهتر تغییر و آینده به شمار میرود. مطالعهی حاضر در عرصهی روششناسی فرارشتهای، با مروری بر پارادایمشناسیهای مطالعات آینده با ارجاع به گونهشناسی جوزف ووروس، پنج پارادایم پژوهشی در آیندهپژوهی شامل اثباتگرایی، پسااثباتگرایی، سنجشگرایی، برساختگرایی و مشارکتی را معرفی خواهد کرد.دربارهی تفاوتها و شباهتهای این پارادایمها در سطوح هستیشناسی، معرفتشناسی و روششناسی بحث میشود و ویژگیهای هر پارادایم از زاویهی دید هدف پژوهش، جایگاه پژوهشگر، طبیعت دانش و انباشت دانش مورد توجه قرار میگیرد. سپس برخی از شاخصترین فنون و روشهای آیندهپژوهی مانند تحلیل اثرات روند، دلفی، سناریوها، تحلیل لایهای علتها و غیره معرفی میگردد. به علاوه، در این مطالعه تلاش میشود موقعیت هر یک از این فنون و روشها در روششناسیهای پنجگانه مشخص شود. در انتها با معرفی رویکرد پژوهشی آیندههای یکپارچه، بهعنوان جدیدترین رویکرد روششناسی در مطالعات آینده، دربارهی نحوهی بهکارگیری این فراپاداریم غیرنسبی گرا و زمینهساز یکپارچگی هستیشناسی، معرفتشناسی و روششناسی در آینده پژوهی، بحث خواهد شد.
محمد حسین حسنی
چکیده
روش شناسی علوم اجتماعی چالش های بنیادینی را پشت سر نهاده است؛ ابتدا پارادایم اثبات گرایی و رویکرد های کمی در شناخت پدیده های اجتماعی را تجربه نموده و پس از مدتی این رویکرد را برای بررسی تمام ابعاد یک پدیده اجتماعی مناسب ندانسته است. بنابر این، با الهام از تفسیر گرایی به روش های کیفی روی آورده و توجه خود را از لایه های بیرونی واقعیت اجتماعی ...
بیشتر
روش شناسی علوم اجتماعی چالش های بنیادینی را پشت سر نهاده است؛ ابتدا پارادایم اثبات گرایی و رویکرد های کمی در شناخت پدیده های اجتماعی را تجربه نموده و پس از مدتی این رویکرد را برای بررسی تمام ابعاد یک پدیده اجتماعی مناسب ندانسته است. بنابر این، با الهام از تفسیر گرایی به روش های کیفی روی آورده و توجه خود را از لایه های بیرونی واقعیت اجتماعی به لایه های درونی تر معطوف نموده است. همزمان با تقویت رویکرد های کیفی در روش شناسی، شکافی نسبتا" عمیق میان دیدگاه های روش شناسان کمی و کیفی پدید آمده است. این تفاوت در دیدگاه ها، ابتدا به شکل تقابل و سپس به شکل تعامل بروز نموده و منجر به پدید آمدن موج سوم روش شناختی شده است. این موج، تلفیق گرایی روش شناختی و مبتنی بر پارادایم عمل گرایی است. روش شناسان تلفیق گرا بر آنند تا بدون تاکید بر روشی خاص و با ترکیب روش های کمی و کیفی به شناخت عمیق تری از پدیده ها دست یابند. با این حال، ما در پژوهش های درون رشته ای و میان رشته ای علوم اجتماعی در ایران شاهد غلبه رویکرد های کمی و بروز مساله ی پس افتادگی روش شناختی هستیم. این مقاله با روش اسنادی، مبانی نظری روش شناسی تلفیقی را به عنوان راه حل کارآمدی برای رفع این پس افتادگی مطرح می نماید.
برنامه هفته توسعه در ایران
فردین منصوری؛ ظهیر مرادی؛ حدیث جوانمرد
چکیده
در یک جامعه پویا، بنگاههای اقتصادی علاوه بر لزوم رعایت هنجارهای سازمانی و تلاش برای دستیابی به بازدهی بیشتر، بایستی در راستای تأمین رضایت جامعه پیرامونی با عنوان «مسئولیت اجتماعی شرکت (CSR) حرکت کنند. نیازهای اجتماع امروزین، سازمانها را به انجام مسئولیتهای اجتماعی برای کارهای اخلاقی به شیوهای انساندوستانه سوق میدهد. ...
بیشتر
در یک جامعه پویا، بنگاههای اقتصادی علاوه بر لزوم رعایت هنجارهای سازمانی و تلاش برای دستیابی به بازدهی بیشتر، بایستی در راستای تأمین رضایت جامعه پیرامونی با عنوان «مسئولیت اجتماعی شرکت (CSR) حرکت کنند. نیازهای اجتماع امروزین، سازمانها را به انجام مسئولیتهای اجتماعی برای کارهای اخلاقی به شیوهای انساندوستانه سوق میدهد. اینگونه رفتارها در شرایط بحرانی اجتماع بیشتر نمود پیداکرده و ضرورت آن دوچندان میشود. همهگیری کووید 19 حوزههای سلامت، اقتصاد، حکمرانی و ... را تحت تأثیر قرار داد. حوزه اقتصادی بهویژه عملکرد شرکتها یکی از تأثیرپذیرترین حوزهها از این بیماری بوده است. در این مقاله، ضمن بررسی آثار همهگیری بیماری کرونا بر عملکرد واحدهای اقتصادی، ضرورت اهتمام برنامه هفتم به این مقوله موردتوجه قرارگرفته است. به این منظور، عملکرد شرکتها در بازه زمانی سالهای 1394 تا 1399 مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه آماری شامل 113 شرکت بوده که از طریق غربالگری انتخاب شدهاند. نتایج حاصل از آزمون فرضیهها نشان داد که همهگیری کووید 19 عملکرد شرکتها را تحت تأثیر قرار داده اما بهلحاظ میزان تولید اثر قابلتوجهی نداشته است. توجه شرکتها به مسئولیت اجتماعی افزایش داشته، اما در عمل شاهد افزایش قیمت محصولات بودهایم. مفروض این مقاله مسئولیت اجتماعی، بهعنوان مفهومی است در پیوندها با مؤلفههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در شرایط بحرانی که میتواند بهعنوان عاملی مؤثر، ضمن تقویت بنیانهای اجتماعی و انسانی، یاریگر دولتها و مددکار اجتماع باشد.
میان رشتهای
رضا اکبری؛ محمد صادق تراب زاده جهرمی؛ محسن حبیبی
چکیده
پایهایترین گام در تحلیل خطمشی، ساختاردهی مسئله است. اگر مسئلهای بهدرستی صورتبندی نشود، راهحل درستی نیز نخواهد داشت. شناخت نادرست از موقعیت مسئله اجتماعی یا اهمال در شناخت آن از جمله در حوزه عدالت، در بهترین حالت منجر به تولید راهحل خوب برای مسئلهای نادرست خواهد شد؛ ازاینرو تحلیل خوب از موقعیت مسئلههای عدالت، برای ...
بیشتر
پایهایترین گام در تحلیل خطمشی، ساختاردهی مسئله است. اگر مسئلهای بهدرستی صورتبندی نشود، راهحل درستی نیز نخواهد داشت. شناخت نادرست از موقعیت مسئله اجتماعی یا اهمال در شناخت آن از جمله در حوزه عدالت، در بهترین حالت منجر به تولید راهحل خوب برای مسئلهای نادرست خواهد شد؛ ازاینرو تحلیل خوب از موقعیت مسئلههای عدالت، برای تولید راهکار درست ضروری است. بهدلیل فقدان ابزارهای تحلیلی در حوزه تصمیمگیری و اقامه عدالت، این مقاله به دنبال طراحی الگوریتم تحلیل موقعیت مسئله بهعنوان ابزاری در تحلیل گامبهگام موقعیت مسئله عدالت است. این کار از مسیر استخراج عناصر و ابعاد تحلیلی از مطالعات عدالت بهویژه نظریههای مطرح عدالت صورت میگیرد. الگوریتم تحلیل موقعیت مسئله در عدالتپژوهی شامل هفت بُعد است: مبانی فلسفی، زمینه، بازیگر، متغیر موجد حق، متعلق توزیع، زمان، نتیجه. تصمیمگیران در تحلیل موقعیت مسئله، موضع خود را نسبت به عناصر هریک از این ابعاد مشخص میسازند. این کار، خودآگاهیِ تصمیمگیرنده و خطمشیگذار را نسبت به مختصات مداخله بالا میبرد. با استفاده از الگوریتم ارائهشده میتوان تبیین کرد چه چیزی، چه موقع، مبتنیبر چه نگاهی، در چه شرایطی، توسط چه کسی، به چه کسی، بر پایه چه معیاری، و برای تحقق کدام نتیجه، توزیع میشود یا باید بشود.
زهره نجفی؛ مهنوش مانی؛ مهرداد کلانتری
چکیده
مکتب انسانگرایی در قرن بیستم با دیدگاههای راجرز و مزلو به روانشناسان معرفی شد. این مکتب به بررسی نیازهای آدمی و گرایشهای فطری او پرداخته است. آرمان شهر، تجربیات اوج و والا، تجربیات دینی، انگیزههای متعالی و طبیعت انسان از جمله نظریات مزلو و راجرز است. عطار یکی ازبزرگترین عرفای مسلمان قرن 6 و 7 نیز در غزلیات خود بر اساس ...
بیشتر
مکتب انسانگرایی در قرن بیستم با دیدگاههای راجرز و مزلو به روانشناسان معرفی شد. این مکتب به بررسی نیازهای آدمی و گرایشهای فطری او پرداخته است. آرمان شهر، تجربیات اوج و والا، تجربیات دینی، انگیزههای متعالی و طبیعت انسان از جمله نظریات مزلو و راجرز است. عطار یکی ازبزرگترین عرفای مسلمان قرن 6 و 7 نیز در غزلیات خود بر اساس آموزههای اسلام به بررسی این امور پرداخته و ضمن بیان آنها به تحلیل و تبیین این موضوعات همت گمارده است. با کاربرد نظریات انسانگرایان میتوان بسیاری از اندیشههای عطار را تبیین کرد و دریافت که وی نیز بهنظریهپردازی در این زمینه پرداخته است. در واقع آشکار میشود عطار مانند بسیاری دیگر از عارفان در تعلیمات خویش به مباحث روانشناختی روی آورده که دریافت و استخراج این نظریات نیازمند پژوهشهای جدی متخصصان علم روانشناسی بر روی متون ادبی است. از طرف دیگر برای تفسیر بسیاری از اندیشههای عرفانی آشنایی با نظریات گوناگون روانشناسی ضرورت دارد. در این پژوهش که به شیوه توصیفی _ تحلیلی انجام گردیده است کوشش میشود با بهکارگیری نظریات انسانگرایان درباره نیازهای انسان، انسان کامل، تجربیات اوج و انگیزههای متعالی نظریات عطار تبیین گردد.
حمدالله سجاسی قیداری؛ طاهره صادقلو؛ علی شهدادی
چکیده
جهانیشدن دارای اثرات مختلفی بر زندگی انسانی بوده و این تغییرات در جوامع روستایی ملموستر از شهرها بوده است. بر این اساس هدف این مقاله، بررسی اثرات جهانیشدن بر سبک زندگی جوامع روستایی میباشد. روششناسی بهکاربردهشده در این پژوهش، توصیفی _ تحلیلی بوده و شیوه و ابزار جمعآوری دادهها در مطالعه نظری بهصورت کتابخانهای و در ...
بیشتر
جهانیشدن دارای اثرات مختلفی بر زندگی انسانی بوده و این تغییرات در جوامع روستایی ملموستر از شهرها بوده است. بر این اساس هدف این مقاله، بررسی اثرات جهانیشدن بر سبک زندگی جوامع روستایی میباشد. روششناسی بهکاربردهشده در این پژوهش، توصیفی _ تحلیلی بوده و شیوه و ابزار جمعآوری دادهها در مطالعه نظری بهصورت کتابخانهای و در مطالعه میدانی از طریق پرسشنامه میباشد. محدوده مورد مطالعه، روستاییان دهستان روشنآباد شهرستان گرگان با 24 روستا است که از طریق نمونهگیری کوکران تعداد 265 خانوار بهعنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج بهدستآمده نشان میدهد که اثرات جهانیشدن در قالب همه ابعاد و شاخصهای سبک زندگی مشاهده شده و از نظر پاسخگویان، تغییراتی در سبک زندگی در جامعه روستایی درحال وقوع است. براساس آزمون رگرسیون مشخص شد که بیشترین تغییرات در نتیجه جهانیشدن در بعد سبک زندگی اجتماعی با ضریب بتای 328/0 میباشد. لذا بهطورکلی میتوان گفت بهدلیل قرار گرفتن روستاهای ایران در شرایط گذار توسعهای از سنت به مدرنیته و حتی پستمدرنیته، سبک زندگی در ابعاد مختلف در حالت درآمیختگی قرار داشته و افراد جوان گرایش به سبک زندگی شهری و افراد مسن گرایش به سبک زندگی بومی روستایی دارند.
حمیدرضا رحمانیزاده دهکردی
چکیده
یکی از شیوههای آموزش مقالهنویسی، تجزیه و تحلیل مقالات شاخص جهانی است. ترجمه، تلخیص و آنالیز یکی از تأثیرگذارترین و در عین حال سوءتفاهم برانگیزترین مقالههای سیاسی _ مقاله «پایان تاریخ» اثر فرانسیس فوکویاما _ در این جهت صورت گرفته است. نویسنده با بررسی مقاله از زوایای «درونمنطقی» و «برونمنطقی»، و استتناج «تز»، ...
بیشتر
یکی از شیوههای آموزش مقالهنویسی، تجزیه و تحلیل مقالات شاخص جهانی است. ترجمه، تلخیص و آنالیز یکی از تأثیرگذارترین و در عین حال سوءتفاهم برانگیزترین مقالههای سیاسی _ مقاله «پایان تاریخ» اثر فرانسیس فوکویاما _ در این جهت صورت گرفته است. نویسنده با بررسی مقاله از زوایای «درونمنطقی» و «برونمنطقی»، و استتناج «تز»، «مفروضهها»، «شواهد مؤید تز» و «استدلالهای نظری» نشان میدهد که چگونه این مقاله، سه معیار مهم مقاله خوب پژوهشی یعنی «اصالت و نوآوری، اثرگذاری و سودمندی» را به شیوهای ایدهآل داراست. نویسنده تلاش کرده است که با تلفیق این تجربه، با تجربهای دیگر (ترجمه و آنالیز مقاله شاخص «مدرنیته؛ پروژه ناتمام» اثر یورگن هابرماس)، معیارهایی مشترک برای نگارش مقالات علمی ارائه کند. نکته مهم دیگر، بهرهگیری هوشمندانه هر دو مقاله از رشتههای مختلف علوم انسانی (از جمله فلسفه، اقتصاد، هنر و جامعهشناسی) و نگاه میانرشتهای به موضوع مورد بررسی است.
میان رشتهای
فردین محمدی؛ علی ملکی
چکیده
مفهوم سرمایه اجتماعی یکی از مفاهیم رایج در مطالعات جامعهشناختی معاصر است. برخی از صاحبنظران معتقدند که سرمایه اجتماعی نقش مؤثری در موفقیّت افراد برای دستیابی به اهداف دارند. از این رو، هدف اصلی این مقاله تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی و دانش تغذیهای ورزشکاران است. بهمنظور دستیابی به این هدف، چارچوب نظری تحقیق براساس نظریه ...
بیشتر
مفهوم سرمایه اجتماعی یکی از مفاهیم رایج در مطالعات جامعهشناختی معاصر است. برخی از صاحبنظران معتقدند که سرمایه اجتماعی نقش مؤثری در موفقیّت افراد برای دستیابی به اهداف دارند. از این رو، هدف اصلی این مقاله تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی و دانش تغذیهای ورزشکاران است. بهمنظور دستیابی به این هدف، چارچوب نظری تحقیق براساس نظریه بوردیو، تنظیم و بر اساس آن فرضیههای تحقیق مطرح گردید. جامعه آماری این تحقیق 2300 ورزشکار شرکت کننده در المپیاد ورزشی سال 1393 به میزبانی دانشگاه بهشتی است که با استفاده از جدول مورگان و روش نمونهگیری طبقهای نسبی 310 نفر از آنها انتخاب شدند. در این مقاله از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه جهت گردآوری داده استفاده شد. نتایج نشان میدهد که میان سرمایه اجتماعی و دانش تغذیهای ورزشکاران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
حسابداری
حسین شفیعی؛ احمد خدامی پور؛ محسن دستگیر
چکیده
در سالهای اخیر همواره مسئولیت اجتماعی و زیستمحیطی شرکتها و ابعاد تأثیرگذار بر آن، از دیدگاه حافظان محیط زیست و اقشار مختلف استفادهکننده از گزارشها و صورتهای مالی شرکتها مورد توجه بوده است. مسئولیت اجتماعی سازمانها از جستارهای «اخلاق کسبوکار» است که به بررسی نقش شرکتها در حوزه اجتماع میپردازد. مسئولیت اجتماعی ...
بیشتر
در سالهای اخیر همواره مسئولیت اجتماعی و زیستمحیطی شرکتها و ابعاد تأثیرگذار بر آن، از دیدگاه حافظان محیط زیست و اقشار مختلف استفادهکننده از گزارشها و صورتهای مالی شرکتها مورد توجه بوده است. مسئولیت اجتماعی سازمانها از جستارهای «اخلاق کسبوکار» است که به بررسی نقش شرکتها در حوزه اجتماع میپردازد. مسئولیت اجتماعی شرکتی، مجموعه وظایف و تعهداتی است که شرکت باید در راستای حفظ، مراقبت و کمک به جامعهای که در آن فعالیت میکند، انجام دهد. همچنین همواره تأثیر ابعاد مختلف اقتصاد کلان، همچون تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم و نرخ بازده بدونریسک بر مسئولیت اجتماعی و زیستمحیطی شرکتها، برای طرفداران محیط زیست موضوعی مهم تلقی شده است. مقاله حاضر با هدف بررسی رابطه بین شاخصهای کلان اقتصادی با تغییرات سطح افشای موارد مرتبط با اجتماعی و زیستمحیطی که در صورتهای مالی و یادداشتهای همراه این صورتها، انجام شده است. این مقاله به روش شبهتجربی با بررسی 79 شرکت، در سالهای 1380 تا 1393 بهصورت میانرشتهای بین حسابداری و اقتصاد انجام شده است. برای آزمون فرضیهها از رگرسیون چندگانه و دادههای تابلویی با روش اثرات ثابت استفاده شده و برای سنجش مسئولیت اجتماعی و زیستمحیطی، شاخص کیالدی بهکار گرفته شده است. نتایج تحلیلی دادههای پژوهش و آزمون فرضیهها نشان داد، بین شاخصهای کلان اقتصادی همانند نرخ تورم و تولید ناخالص داخلی و نمره تغییرات افشای مسئولیت اجتماعی و زیستمحیطی شرکتها، رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد بین نرخ بازده بدونریسک و مسئولیت اجتماعی و زیستمحیطی شرکتها، رابطه معناداری وجود ندارد.
جمعیت شناسی
عادل عبدالهی؛ مریم رضایی
چکیده
مهاجرت بینالمللی یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر پویایی و تغییرات جمعیت مورد توجه پژوهشگران و سیاستگذاران قرار گرفته است. شناخت عواملی که زمینهساز تمایل مهاجرت به خارج از کشور هستند بر شناسایی تمایلات و جریانات مهاجرتی در آینده تأثیرگذار است. هدف مقاله پیشرو، شناخت میزان تمایل ایرانیها به مهاجرت خارج از کشور و تأثیر عوامل ...
بیشتر
مهاجرت بینالمللی یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر پویایی و تغییرات جمعیت مورد توجه پژوهشگران و سیاستگذاران قرار گرفته است. شناخت عواملی که زمینهساز تمایل مهاجرت به خارج از کشور هستند بر شناسایی تمایلات و جریانات مهاجرتی در آینده تأثیرگذار است. هدف مقاله پیشرو، شناخت میزان تمایل ایرانیها به مهاجرت خارج از کشور و تأثیر عوامل جمعیتیـ زمینهای و ساختاری بر آن است. روش تحقیق مورد استفاده تحلیل ثانویه دادههای خرد پیمایش ملّی سرمایه اجتماعی در سال 1397 است. تعداد نمونه شامل 17078 نفر افراد 18 سال به بالای ساکن در 31 استان کشور است. براساس یافتههای تحقیق، 42 درصد پاسخگویان تمایل به مهاجرت خارج از کشور دارند و بهعنوان مهاجرین بالقوه محسوب میشوند. نتایج نشان داد که افراد دارای تمایل به مهاجرت، اغلب مجرد، جوان (18 تا 49 سال)، با تحصیلات دانشگاهی، طبقۀ اجتماعی متوسط و ساکنین در شهرها هستند. همچنین، نتایج تحلیلهای دومتغیره از رابطه عوامل ساختاری (رضایت اجتماعی، امید و نشاط اجتماعی، احساس امنیت اجتماعی و ارزیابی وضعیت آینده کشور) نشان داد که تمامی این عوامل با تمایل به مهاجرت خارج از کشور رابطۀ منفی و معنادار دارند. در نهایت، براساس نتایج تحلیل چندمتغیره (رگرسیون لجستیک)، با کنترل متغیرهای جمعیتی و زمینهای، تنها میزان امید و نشاط اجتماعی و ارزیابی از وضعیت آینده کشور، همچنان بر تمایل به مهاجرت خارج از کشور تأثیر معناداری دارند. از اینرو، فراهم کردن شرایط و بسترهای رضایتبخش و امیدوارکننده بهویژه برای جوانان تحصیلکردۀ دانشگاهی، میتوانند در کاهش تمایلات مهاجرتی به خارج از کشور مؤثر باشند.
احمد شعبانی
چکیده
این مطالعه نشان می دهد دیدگاه های اساسی و برداشت های تحقیقی در مطالعات اجتماعی به نحو برجستهای قابل تمییز از یک دیگر بوده و عبارتند از: روش های تحلیل فردگرایی سنتی و نئوکلاسیک از یک طرف و روش های تحلیل کلگرایی مشتمل برشیوه های کلیت نگر ،تجمع گرا یی و سیستمگرایی به عنوان روش های تحلیل بین رشته ای از طرف دیگر.این بررسی ضمن تبیین هر ...
بیشتر
این مطالعه نشان می دهد دیدگاه های اساسی و برداشت های تحقیقی در مطالعات اجتماعی به نحو برجستهای قابل تمییز از یک دیگر بوده و عبارتند از: روش های تحلیل فردگرایی سنتی و نئوکلاسیک از یک طرف و روش های تحلیل کلگرایی مشتمل برشیوه های کلیت نگر ،تجمع گرا یی و سیستمگرایی به عنوان روش های تحلیل بین رشته ای از طرف دیگر.این بررسی ضمن تبیین هر یک از این روش ها به این مساله می پردازد که عوامل و نهادهای اقتصادی واجتمایی دارای پیوندهای علّی و سببی متقابل با یک دیگربوده و یا دارای ارتباطات ساختاری میباشند.مطالعه مستقل وایزوله شده این نهادها و اجزاء هرگز نمی تواند درک درست وکاملی ازاین مسایل به دست دهد واین هدف دردسترس نخواهد بود مگر ازطریق اعمال برداشت های ترکیبی وبین رشته ای که متدهای کل گرا مصادیقی ازاین دست می باشند.